قول و عمل برای ایران/در نشست فعالان اقتصاد دیجیتال و رئیسجمهور با محوریت تحقق رشد ۱۰ درصدی از تولید ناخالص داخلی تاکید شد
کلام آخری که رئیسجمهور پزشکیان در دیدار با فعالان اقتصاد دیجیتال بر زبان آورد، این جمله بود: «اگر با وحدت و انسجام پیش برویم، ایران دوره فتحلیشاه قاجار نخواهیم بود.» جملهای که فرامتن آن درددلهای توأم با گلایه فعالان کسبوکارهای اقتصاد دیجتال با رئیسجمهور است.
علی پیرابی روزنامهنگار فناوری
کلام آخری که رئیسجمهور پزشکیان در دیدار با فعالان اقتصاد دیجیتال بر زبان آورد، این جمله بود: «اگر با وحدت و انسجام پیش برویم، ایران دوره فتحلیشاه قاجار نخواهیم بود.» جملهای که فرامتن آن درددلهای توأم با گلایه فعالان کسبوکارهای اقتصاد دیجتال با رئیسجمهور است. دیروز عصر وزارت ارتباطات و ستار هاشمی، ۶۵ شرکت و کسبوکار نوآور و اقتصاد دیجیتال را دعوت کردند تا با رئیسجمهور و اعضای هیئتدولت بنشینند، از وضع موجود و نگرانیهایشان بگویند و راه چاره پیشپای دولت و رئیسجمهور بگذارند تا هدفی که قانونگذار تعیین کرده، دستیاب شود. آن هدف چیست؟
رسیدن به سهم ۱۰ درصدی اقتصاد دیجیتال از تولید ناخالص داخلی. در این جلسه جز مسعود پزشکیان، حسین سیماییصراف وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، علی مدنیزاده وزیر اقتصاد و دارایی، محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی، حسین افشین معاون علمی و فناوری رئیسجمهور، فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت و تنی چند از معاونان و مدیران دولتی حضور داشتند.
دست نخبگان کشور را میبوسیم
وقتی نمایندگان شرکتها و کسبوکاهای اقتصاد دیجیتال از مشکلات، دغدغهها و راهحلهایشان گفتند، نوبت به رئیسجمهور رسید. مسعود پزشکیان از فعالان اقتصاد دیجیتال که دیدگاهها و نظراتشان را بیپرده بیان کردند، تشکر و صحبتهایی کوتاه کرد. او بیش از هرچیز از وفاق و همسوکردن زاویههای دید برای آبادانی کشور گفت. پزشکیان، دولت چهاردهم را دولت وفاق معرفی کرد و گفت، تنها در این حالت است که میتوان بر مشکلات و چالشها غلبه کرد.
او دراینباره گفت: «اگر ما وفاق را جدی بگیریم موفق میشویم، درغیر این صورت راه به جایی نمیبریم. وفاق به این معناست که به زبان و نگاه مشترک برسیم. چراکه اگر برآیند نیروها یکدیگر را خنثی کنند، در وضعیت فعلیمان درجا میزنیم و تغییر ایجاد نمیشود.» پزشکیان تاکید کرد که رویکرد دولت وفاق، پیشبرد مسائل کلان و کلیدی کشور بر محوریت وفاق و همه کسانی است که دل در گرو کشور دارند و دراینزمینه از هیچ کوششی فروگذار نمیکنند.
او اضافه کرد: «ما باور داریم که با همفکری و نگاه و زبان مشترک میتوان کشور را در مسیر حرکت رو به جلو، پیشرفت و توسعه حرکت کرد و در این راه باید از ظرفیتهای فکری و عملیاتی یکدیگر بهشرط آنکه مبتنی بر زبان و نگاه مشارک باشد، استفاده کنیم.» پزشکیان در ادامه بر این تاکید کرد که بخش زیادی از مشکلاتی که فعالان اقتصاد دیجیتال با آن دستوپنجه نرم میکنند، با تصمیمگیریهای مبتنی بر شواهد، قابل حلشدن و مدیریت است و خاطرنشان کرد: «باور و اعتقاد قلبی من این است که باید با رویکرد علمی و مبتنی بر شواهد عینی با مشکلات کشورمان برخورد کنیم.
اگر نخبگان حوزه اقتصاد دیجیتال به موازات طرح مشکلات و گرفتاریهایشان با رویکرد شواهدمحور و نگرش علمی راهحلها را نیز مطرح کنند، از صدر تا ذیل دولت با آنها همراه میشوند.» پزشکیان یکی از اختلافنظرها در موضوعات و حوزههای مختلف را تفاوت در زوایای نگاه دانست و تاکید کرد، اشتراکنظر در زاویه نگاه و زبان بیان، به راهحلهای عملی و تحولساز منجر میشود. پزشکیان در ادامه تاکید کرد که ایران متعلق به همه ایرانیان، نه یک گروه، جریان، مذهب و قوم است و باید برای ساختن آن دستدردست یکدیگر داد.
او اضافه کرد: «ما دست همه جوانان و نخبگان ایرانی که به فکر ساختن ایران هستند را میفشاریم. باور من این است که رهاکردن ایران و رفتن، چاره کار نیست. باید دستبهدست یکدیگر بدهیم، خودمان را اصلاح کنیم و کشورمان را آباد سازیم، نهاینکه با ناامیدی کنار بکشیم.» رئیسجمهور با اشاره به اینکه برای اولشدن در منطقه و کسب برتری در حوزههای مختلف باید اولها را در کشورمان نگه داریم و از آنها حمایت کنیم، اضافه کرد: «ما در دولت دست جوانان متخصص و دغدغهمند را میبوسیم و از ظرفیتشان استفاده میکنیم. کشور به اصلاح مسیرها با وفاق و تفاهم نیاز دارد، وگرنه با تشدید اختلاف و دعوا از قافله توسعه عقب میمانیم.»
پزشکیان با اشاره به اینکه تغییر مثبت و ارزشآفرین با قرار گرفتن زیر نور مشترک معنا مییابد، خاطرنشان کرد: «در فضای مشخص و زیر نور یکسان، آنچه به چشممان میآید، راحتتر فهم و درک میشود و بهتر میتوان مشکلات را حل کرد. لازم است کنار یکدیگر و زیر یک نور قرار گیریم تا همه بازیگران به نگاه و زبان مشترک برسند و امور کشور پیش برود.» پزشکیان خاطرنشان کرد: «معنای توسعه این است که باید میان منابع و مصارفمان تعادل برقرار باشد، وگرنه سیلی میخوریم. ما و شما باید فکر کنیم و به یکدیگر کمک کنیم تا مشکلاتمان را حل کنیم.»
نوآوری امری سهل و ممتنع است
در این نشست وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز ضمن تشکر از رئیسجمهور و برخی اعضای هیئتدولت در جمع خانواده بزرگ ارتباطات، یک سوال کلیدی پرسید و بر چند نکته مهم نیز تاکید کرد. ستار هاشمی وضعیت ایران را در۲۰۵۰ مهم دانست و گفت که توسعه بهمعنای واقعی کلمه از راه توجه به اقتصاد دیجیتال ممکن میشود.
او به برآوردهای مراکز معتبر جهانی درباره سهم اقتصاد نوآورانه و دیجیتال از تولید ناخالص داخلی کشورها اشاره کرد و گفت: «بانک جهانی در ارزیابیهای تخصصی خود میانگین سهم اقتصاد دیجیتال جهان را ۱۵ درصد اعلام کرده است. در کشوری مانند چین، این رقم به ۴۵ درصد میرسد و در کشورهای حاشیه خلیجفارس ۱۰ تا ۱۲ درصد است، اما در کشور خودمان با وجود ظرفیتهای فراوان و استعدادهای بسیار زیاد این رقم کمتر از ۵ درصد است.»
بهگفته ستار هاشمی، جهتگیریهای قانونی در برنامه هفتم توسعه برای دستیابی به سهم ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی از اقتصاد دیجیتال اندیشیده شده که یکی از مهمترین اجزای آن بازیگران و نقشآفرینان زیستبوم اقتصاد دیجیتال است. او تاکید کرد: برای دستیابی به این سهم، نوآوری پیشنیاز اصلی است. ما میدانیم که نوآوری مفهومی سهل و ممتنع است. به این معنا که در ظاهر بهنظر میرسد اجراییکردناش آسان است، اما در ذات خود پیچیدگی دارد و چالشبرانگیز است.» هاشمی اضافه کرد: «نوآوری یعنی اینکه نظم و فرآیندهای جاری را برهمبزنیم و مسیری متفاوت اما تحولساز را در پیش بگیریم.»
هاشمی با تاکید بر اینکه دو راه بیشتر برای توسعه پایدار مبتنی بر فناوری و نوآوری در کشور وجود ندارد، اقتصاد دیجیتال را یگانه مسیر تحولساز برای امروز و آینده کشور دانست. او اضافه کرد: «ما باید انتخاب کنیم که یا همین مسیر را دنبال کنیم یا راهی تازه بیابیم. راهیکه در آن رسیدن به اهداف ارزشمند با مشارکت، همافزایی، همفکری، کار گروهی و تیمی معطوف به نتیجه ممکن میشود.»
هاشمی در ادامه یادآور شد، راهکارهای واقعی در راستای عدالتمحوری تنها با حضور کسبوکارهای نوآورانه، شرکتها و استارتاپهایی عملیاتی میشوند. او با اشاره به اینکه حمایتهای دولت از کسبوکارهای اقتصاد دیجیتال اضافه کرد: «ما در دولت و وزارت ارتباطات تمام هموغممان این است که موانع و محدودیتها را از سر راه فعالان و کسبوکارهای فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال برداریم.
انتظاری که از ما هم میرود همین است. ما در مجموعه وزارت ارتباطات و دولت باورمان این است که باید همراه و یاور کسبوکارها باشیم و برای آنها تسهیلگری کنیم. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه یکی از اهداف دولت، استقبال از نخبگان کشور و فراهم کردن زمینهها برای مهاجرت معکوس ایرانیان است، یادآور شد: «ما اگر از مهاجرت معکوس صحبت میکنیم ضرورت ایجاب میکند که به خواستها و دغدغههای کسبوکارهای حوزه اقتصاد دیجیتال بیشازگذشته توجه کنیم.»
جلسه دیروز عصر، مفصل و طولانی بود و فعالان اقتصاد دیجیتال که همه از شرکتها و کسبوکارهای بزرگ کشور بودند، هرچه در دل داشتند، گفتند؛ از اختصاص کرسی در کمیسیون ویژه اقتصاد دیجیتال دولت گرفته تا مباحث تنظیمگری بهخصوص رفع فیلترینگ. ازآنسو اما برای ایران هم قول دادند.
قول دادند، اگر دولت و نهادهای حاکمیتی و نظارتی حامیشان باشند و حمایتشان کنند، تا سال ۱۴۰۷ سهم اقتصاد دیجیتال را دوبرابر میکنند، ۱۰ میلیارد دلار سرمایه خارجی را به کشور میآورند، اشتغال در بخش اقتصاد دیجیتال را به سهمیلیون نفر میرسانند، بسیاری از ناترازیها و تعارضهای کشور حل میشود و ایران به جایگاهی شایسته در منطقه دست مییابد.
تصویریکه آنها از وضعیت کشور در نبود حمایتها و اصرار بر رویه کنونی داشتند، عقبماندگی بود؛ عقبماندگی ایران از قافله توسعه جهانی و منطقهای، همانند ایران دوران فتحعلیشاه قاجار که ایران از قطار صنعتیشدن جا ماند.