فروپاشی شوروی

در 25 دسامبر 1991 (4 دی‌ماه 1370) میخائیل گورباچف، رهبر حزب کمونیست شوروی از سمت خود کناره‌گیری کرد و اتحاد شوروی از هم پاشیده شد. یک‌روز پس از آن، پارلمان اتحاد جماهیر شوروی اعلامیه انحلال این کشور را تصویب کرد. روند فروپاشی شوروی البته از همان زمان که گورباچف 54 ساله در سال 1985 به ریاست حزب رسید، به گوش می‌رسید و به همین دلیل گورباچف در دوران کوتاه رهبری خود کوشید با اصلاحاتی سیاسی (گلاسنوست) و اقتصادی (پروستریکا) جلوی این روند را بگیرد.

او در پروسترویکا، کنترل متمرکز بسیاری از مشاغل را کاهش داد و به برخی از کشاورزان و تولیدکنندگان این امکان را داد تا خودشان تصمیم بگیرند چه محصولی را تولید کنند. در این روند هیچ‌گاه از اصطلاح مالکیت خصوصی استفاده نشد، اما سیاست‌هایی اعمال شد که در اثر آنها بخش‌های کوچک اقتصادی مانند فروشگاه‌ها و رستوران‌ها خصوصی شدند. بسیاری معتقدند که اصلاحات نیمه‌کاره گورباچف، منجر به فروپاشی شوروی شد اما گذشت زمان ثابت کرد، رویکرد شوروی نسبت به اصلاحات به‌گونه‌ای بود که در هر شرایطی به بن‌بست می‌رسید.