سیدکمال سیدعلی معاون ارزی سابق بانک مرکزی:
اف‌ای‌تی‌اف بر همه چیز اولویت دارد
پذیرش اف‌ای‌تی‌اف، مقدمه مبادله با جهان است. این معاهده چنان مهم است که می‌تواند بهرغم تحریم‌های آمریکا، به مبادلات ایرانی کمک کند.
پذیرش اف‌ای‌تی‌اف، مقدمه مبادله با جهان است. این معاهده چنان مهم است که می‌تواند بهرغم تحریم‌های آمریکا، به مبادلات ایرانی کمک کند. به نظر می‌رسد بسیاری از کشورهای جهان تنها به دلیل حضور ایران در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف از کار با کشور ایران سرباز می‌زنند و به همین دلیل هم ایران می‌تواند با قبول اف‌ای‌تی‌اف، با جهان تعامل کند.
در گذشته که ما عضو اف‌ای‌تی‌اف بودیم و مشکلی از نظر اف‌ای‌تی‌اف نداشتیم، صدها کارگزار، وجود داشت که مبادلات بانکی کشور را انجام می‌داد. وقتی پول توسط بانک‌ها نقل و انتقال نمی‌یابد، باید از طریق صرافی‌ها و با پرداخت هزینه‌های بسیار بیشتر پول را جابه‌جا کرد. همین منجر می‌شود که کالا را گران خریده و ارزان به فروش برسانیم. وقتی سیستم بانکی، نتواند فعالیت کند مجبور به تحمل چنین هزینه‌ای هستیم. سیدکمال سیدعلی، معاون ارزی سابق بانک مرکزی در همین باره توضیح می‌دهد: بهرغم وجود تحریم‌ها ممکن بود اگر اف‌ای‌تی‌اف را قبول می‌کردیم و از لیست‌های سیاه و خاکستری خارج می‌شدیم، کشورهای همسایه با ما راحت‌تر کار کنند.
به نظر شما پول بریکس و عضویت در آن تا چه اندازه به کشور کمک می‌کند؟
عضویت در پیمان‌هایی مانند بریکس در مجموع اقدام پسندیده و کاربردی است. خوب است که کشور در این اجلاس‌ها شرکت کند تا با بقیه کشورهای دیگر ارتباط داشته باشد و راه‌های تجاری بین کشورها باز شود اما اینکه بخواهیم از بریکس استفاده‌های دیگر کنیم، امکان‌پذیر نیست. تا زمانی که اف‌ای‌تی‌اف را قبول نکنیم، به دلیل فشارهای کشورهایی که حتی با ما دوست هستند، نمی‌توان با آن‌ها به راحتی مبادله داشت.
همچنین کشورهای عضو شانگهای نیز به این پیمان حساسیت نشان می‌دهند زیرا سیاست‌های مربوط به پولشویی و ممانعت از تروریسم را جدی می‌دانند و به آن عمل می‌کنند. همه این کشورها بانک‌های بزرگ دارند و این بانک‌ها، به دلیل قبول نکردن اف‌ای‌تی‌اف با ما همکاری نمی‌کنند.
یعنی تنها دلیل تمایل نداشن بانک‌ها به همکاری با ایران اف‌ای‌تی‌اف است؟
بهرغم وجود تحریم‌ها ممکن بود اگر اف‌ای‌تی‌اف را قبول می‌کردیم و از لیست‌های سیاه و خاکستری خارج می‌شدیم، کشورهای همسایه با ما راحت‌تر کار کنند. در حال حاضر بانک‌های بسیار جزئی که کارهای بین‌المللی انجام نمی‌دهند و تنها داخلی هستند با ایران مراوده دارند. حتماً باید عضویت در اف‌ای‌تی‌اف را جدی گرفت چراکه همان‌طور که توضیح دادم، به فرض رفع تحریم‌ها، بدون اف‌ای‌تی‌اف نمی‌توان با جهان کار کرد.
تحریم منجر به انزوای جهانی ایران شده است یا مسئله اف‌ای‌تی‌اف؟
تحریم‌ها و اف‌ای‌تی‌اف هر دو ما را دچار مشکل کرده‌اند اما در مجموع به دلیل اینکه خروج از لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف، برخی از محدودیت‌ها را کنار می‌زند، رفع مشکل اف‌ای‌تی‌اف در اولویت کار قرار دارد. کشورهای عضو بریکس و کشورهای عضو شانگهای مادامی که این مشکل حل نشود با ما کار نمی‌کنند. با وجود اینکه ایران عضویت سازمانی بریکس و شانگهای را دارد اما بانک‌های این کشورها، حاضر به همکاری با ما نیستند و دلیل آن هم در وهله اول حضور در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف و دوم، اعمال تحریم‌ها علیه ایران است.
عضویت در سازمانی مانند بریکس در این نقطه چه نقشی دارد؟
ما نمی‌توانیم از منافع اقتصادی شانگهای و بریکس منتفع شویم، مگر اینکه اف‌ای‌تی‌اف را بپذیریم. برای جلوگیری از پولشویی در داخل و خارج از کشور باید عضو اف‌ای‌تی‌اف شد. پولشویی یک جنبه داخلی دارد و جنبه دیگر آن هم خروج سرمایه است. اف‌ای‌تی‌اف درباره مسائل مربوط به شناسایی منشأ و منبع پولی که انتقال می‌یابد کمک می‌کند پولشویی در داخل کشور نیز کاهش یابد.
وقتی کشورهای مشابه ایران که عضو بریکس شده‌اند بخواهند با ایران کار کنند و همگی معاهده اف‌ای‌تی‌اف را پذیرفته‌اند، از همکاری با ایران که در لیست سیاه این معاهده قرار گرفته، سرباز می‌زنند. تجربه ما نشان می‌دهد که بانک‌های کشورهای مختلف که به صورت خصوصی اداره می‌شوند، بهرغم اینکه دولت کشورشان روابط خوبی با ایران دارد یا کشورشان به همراه ایران در معاهده‌ای عضو است اما از همکاری با ایران سرباز می‌زنند زیرا پذیرش اف‌ای‌تی‌اف، برای این کشورها بسیار مهم است.
یعنی با پذیرش اف‌ای‌تی‌اف، می‌توان با دنیا مراوده داشت؟
اگر اف‌ای‌تی‌اف را بپذیریم احتمال معاهدات ما بالاتر می‌رود چراکه تنها آمریکا و به شکل یک‌جانبه ایران را تحریم کرده است و به همین دلیل به نظر می‌رسد دلیل بی‌تمایلی جهان از ارتباط با ایران، حضور در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف است. اگر این پیمان را بپذیریم، دیگر مشکلی برای مبادله با بیشتر کشورها نخواهیم داشت. در غیر این صورت نمی‌توان حتی با کشورهای عضو بریکس و شانگهای همکاری کرد.
مقدمات این امر چیست؟
مقدمه ارتباط با جهان و نشان دادن یک علامت مثبت به دنیاست و آن علامت هم اف‌ای‌تی‌اف است. این گونه جهان می‌فهمد ما درباره مسائل پولشویی و فروش اسحله کشوری پاک هستیم. این تقاضا حتماً باید در مجمع تشخیص مصلحت نظام تایید شود. رئیس‌جمهور هم با توجه به شعارهای قبلی نشان داده که به شفافیت اقتصادی علاقه‌مند است و شفافیت اقتصادی نیز با عضویت در اف‌ای‌تی‌اف به دست می‌آید. تا زمانی که اف‌ای‌تی‌اف انجام نشود، شفافیتی به وجود نمی‌آید.
همچنین این پیمان برای مسائل داخلی کشور هم خوب است چراکه از ایجاد فساد و پولشویی و اختلاس جلوگیری می‌کند. اگر اف‌ای‌تی‌اف وجود داشت، پول حاصل از اختلاس‌های کلان هرگز از کشور خارج نمی‌شد. خرید و فروش اسحله و مواد مخدر انجام نمی‌شود و عمده مشکلات ما به کمک اف‌ای‌تی‌اف حل می‌شود.
