سوزاندن قرآن در عید قربان
مجوزی که دولت سوئد داد و خشم مسلمانان را بر انگـیخت
مجوزی که دولت سوئد داد و خشم مسلمانان را بر انگـیخت
در کشوری که مدعی دموکراسی است، عصر روز چهارشنبه یک سوئدی عراقی‌الاصل به نام «سلوان مومیکا» (۳۷ ساله) در استکهلم، در نخستین روز تعطیلات عید قربان، یک نسخه از قرآن را پاره کرد و آن را در مقابل مسجد مرکزی این شهر به آتش کشید. او پس از آنکه دادگاه این کشور مجوزی برای برگزاری تظاهرات ضداسلامی صادر کرد، این جنایت را مرتکب شد؛ اقدامی که با محکومیت شدید کشورهای عربی و اسلامی همراه شد و همگی خواستار جلوگیری از این مظاهر اسلام‌هراسی شدند. اولف کریسترسون، نخست‌وزیر سوئد روز گذشته و با گذشتن سه روز از اقدام هتاکانه این فرد عراقی‌الاصل در کنفرانسی مطبوعاتی بدون محکوم کردن این اقدام خواستار آرامش شده و تنها حمله به سفارت کشورش در بغداد را غیرقابل قبول دانست و گفت:«روشن است که ورود غیرقانونی افراد به سفارتخانه‌های سوئد در کشورهای دیگر کاملاً غیرقابل قبول است. من همچنین فکر می‌کنم که ما باید اینجا در سوئد آرام‌تر باشیم. وضعیت امنیتی جدی است و دلیلی برای توهین به افراد دیگر وجود ندارد.» این رفتار هتاکانه نسبت به کتاب مقدس مسلمانان البته با واکنش گسترده کشورهای اسلامی و حتی برخی کشورهای غیرمسلمان مواجه شد. سیدابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم با اشاره به اهانت اخیر سوئد به ساحت قرآن کریم اظهار داشت:«امروز ببینید چه تهدیداتی علیه دین و ارزش‌های دینی صورت می‌گیرد و در کشورهای اروپایی که مدعی آزادی و احترام به عقیده دیگران هستند، به ارزشمندترین کتاب الهی که برای هدایت بشر آمده (قرآن کریم) اهانت می‌کنند. با این کار نه فقط قلوب دو میلیارد مسلمان جریحه‌دار می‌شود بلکه همه ادیان الهی، آسمانی و ابراهیمی و پیروان آنها قلب‌شان جریحه‌دار می‌شود و این اهانت قلوب همه آزادزنان و آزادمردان دنیا را جریحه‌دار کرد.»
او ادامه داد: «توهین به کتاب کامل و قرآن عزیز توهین به ادیان الهی و توهین به انسانیت و بشریت و ارزش‌های الهی است و جامعه اسلامی از این توهین نخواهد گذشت؛ مسلمانانی که گرداگرد کعبه شریف طواف و در سعی صفا و مروه نام خدا را بر زبان جاری می‌کنند، همه نفرت خود را از اهانت به این عزیزترین عزیزان اعلام کرده و می‌کنند و آنچه مهم است، کسانی که مدعی توجه به آزادی بیان و عقیده دیگران هستند، چگونه استبدادی و استکباری و با روحیه تفرعن، مقدسات مسلمانان را مورد اهانت قرار می‌دهند؟ این اهانت بزرگ قابل گذشت است؟ جوانان عزیز باید اینها را بشناسند که دروغ می‌گویند و طرفدار آزادی بیان، قلم و عقیده نیستند که اگر بودند قرآن جلوه آزادی است و به بشریت آزادی می‌آموزد و اینها با آزادی مخالف هستند و استبداد رای و باطل خود را می‌خواهند با تابلوی آزادی بیان بر بشریت تحمیل کنند.»
سیدحسن خمینی در واکنش به قرآن‌سوزی در کشور سوئد گفت: «این امر جز ایجاد یک کینه عمیق و کاشتن بذر نفرت در میان صاحبان و پیروان ادیان هیچ ثمره‌ای ندارد. البته لطمه‌ای هم به قرآن نمی‌زند؛ همان‌طور که بارها به پیامبر(ص) توهین کردند، اما ایشان روزبه‌روز عزیزتر شدند. یک‌چهارم ساکنان زمین به نام قرآن زندگی می‌کنند، اسامی آن را بر روی فرزندان‌شان می‌گذارند و آن را بر روی چشم می‌گذارند و بنابراین، سوزاندن قرآن ظلم به آزادی، دیانت، انسانیت و صلح است که متأسفانه در مجموعه‌هایی که اجازه بروز چنین رفتارهایی را می‌دهند، نسبت به این موضوع درکی وجود ندارد.»
این رفتار همچنین واکنش مقامات وزارت امور خارجه کشورمان را به‌دنبال داشت. حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران نیز در واکنش به سوزانده شدن دوباره قرآن در سوئد گفت: «دودش قبل از هر طرفی به چشم غرب خواهد رفت.» او همچنین با انتشار پیامی در شبکه‌های اجتماعی در این مورد نوشت:«همه جهان‌اسلام اهانت به کتب آسمانی و قرآن کریم را قویاً محکوم می‌کنند. اجازه دادن در اهانت به مقدسات دینی و قرآن‌کریم با هر توجیهی از سوی سوئد پذیرفته نیست. دموکراسی و آزادی خواندن این رفتارها، فقط و فقط مشوق تروریسم و افراط‌گرایی است. دودش قبل از هر طرفی به چشم غرب خواهد رفت.»
سیدهاشم حسینی بوشهری رئیس جامعه مدرسین و امام جمعه قم روز گذشته با اشاره به هتک حرمت به قرآن در پایتخت سوئد اظهار کرد: «این مایه تأسف است که پلیس مخالفت می‌کند اما دادگاه به بهانه اینکه برای ما آزادی مهم است، دستور پلیس را لغو می‌کند و می‌گوید که قرآن را پاره کردن ایرادی ندارد. مرگ بر این چهره‌هایی که به ظاهر به نام انسانیت زندگی می‌کنند، اما از هر درنده‌ای، درنده‌تر هستند». امام جمعه قم خطاب به وزارت خارجه گفت: «سران کشوهای اسلامی اجتماع کرده و این جنایت را محکوم و در روابط خودشان با این کشور تجدیدنظر کنند. هرچقدر ما سکوت کنیم اینها چند گام جلوتر می‌روند.» او افزود:«اگرچه شما به قرآن توهین کردید، اما قرآن می‌گوید کاری از پیش نمی‌برید. با این کارِ شما، دنیا متوجه می‌شود که قرآن که کتاب مسلمانان است، چیست.»
واکنش‌های سایر کشورها
دفتر آیت الله العظمی سیستانی نامه‌ای به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل درباره تعرض به نسخه‌ای از قرآن کریم با مجوز پلیس سوئد ارسال کرد که در بخشی از آن آمده است، احترام به آزادی بیان به‌هیچ‌وجه صدور مجوز چنین اقدام شرم‌آوری را توجیه نمی‌کند. متن نامه دفتر آیت‌الله‌العظمی سیستانی به دبیرکل سازمان ملل بدین شرح است: «رسانه‌ها گزارش دادند که فردی در سوئد با هدف اهانت به دین حنیف اسلام، به نسخه‌ای از قرآن کریم تعرض کرده و یکی از اوراق آن را سوزانده است. نظیر چنین رفتار زشتی در سال‌های اخیر بارها در کشورهای مختلف رخ داده است، اما موضوع قابل‌توجه این است که این بار با مجوز رسمی پلیس سوئد و تحت بهانه آزادی بیان رخ داده است. اما مسلماً احترام به آزادی بیان به‌هیچ‌وجه صدور مجوز چنین رفتار شرم‌آوری را که نمود تعرض آشکار به مقدسات بیش از دو میلیارد مسلمان در جهان است و به ایجاد فضایی مساعد برای ترویج افکار افراطی و اقدامات اشتباه منجر می‌شود، توجیه نمی‌کند.» در ادامه این نامه آمده است: «مرجعیت عالی دینی ضمن محکوم کردن این اقدام، از سازمان ملل می‌خواهد اقدامات مؤثری به‌منظور جلوگیری از تکرار امثال چنین حوادثی اتخاذ کند و کشورها را به بازنگری در قوانینی وادار کند که اجازه وقوع چنین اقداماتی را می‌دهد و به تثبیت ارزش‌های همزیستی مسالمت‌آمیز بین پیروان ادیان مختلف و رویکردهای فکری مبتنی بر رعایت حقوق و احترام متقابل بین همه دعوت می‌نماید.»
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه درباره اهانت به قرآن در برابر سفارت ترکیه در استکهلم گفت: «یکی از احمق‌ها (در سوئد) کتاب مقدس ما را سوزاند. وظیفه ما مسلمانان حفظ و بزرگداشت کتاب آسمانی خود است که خداوند آن را حفظ کرده است و تلاش می‌کنیم تا زندگی خود را براساس راهنمایی‌های قرآن در جنبه‌های مختلف زندگی شکل دهیم. سوزاندن قرآن در سوئد، توهین به تمام کسانی است که به حقوق اساسی مردم، آزادی‌ها و به‌خصوص مسلمانان احترام می‌گذارند».
وزارت خارجه عربستان سعودی نیز ضمن محکوم کردن هتک حرمت قرآن کریم در سوئد اعلام کرد:«این اعمال نفرت‌انگیز و مکرر را نمی‌توان با هیچ توجیهی پذیرفت و آشکارا به نفرت‌پراکنی و نژادپرستی دامن می‌زند و مستقیماً با تلاش‌های بین‌المللی برای گسترش ارزش‌های تسامح، اعتدال و نفی افراط‌گرایی در تضاد است و به احترام متقابل روابط بین ملت‌ها و کشورها آسیب می‌زند.»
عبدالقهار بلخی، سخنگوی وزارت خارجه امارت اسلامی (طالبان) نیز در یک رشته توئیت نوشته است:«اجازه دادن به چنین عملکردی تحت نام آزادی بیان از سوی مقام‌های سوئدی قابل نکوهش است و این اقدام، توهین به این دین مقدس اسلام و پیروان آن می‌باشد.» عراق، اردن، آمریکا، روسیه، مراکش، کویت، فلسطین، لبنان و مصر نیز دیگر کشورهایی بودند که این اقدام هتاکانه را محکوم کردند.
تجمعات اعتراضی
رفتار موهن سوزاندن قرآن به برگزاری تظاهرات اعتراضی در پایتخت انجامید. روز گذشته و بعد از برگزاری نماز جمعه تهران، برخی از دانشجویان و مردم در واکنش به هتک حرمت قرآن کریم در سوئد، تجمعی را در مقابل سفارت این کشور در تهران برگزار کردند. همچنین توسط یکی از دانشجویان، بیانیه این تجمع قرائت شد که با شعارهایی مانند «الله‌اکبر»، «سکوت هر مسلمان، خیانت است به قرآن»، «دانشجوی مسلمان حامی دین و قرآن» و «هیهات من‌الذله» تجمع‌کنندگان همراه شد.
مردم عراق نیز در جریان هتک حرمت به قرآن و سوزاندن آن در کشور سوئد مقابل سفارت این کشور در عراق تظاهرات کردند. به دنبال این تجمع وبگاه السومریه گزارش داد که «جان کنوتسن»، معاون وزیر خارجه سوئد روز گذشته ضمن ارسال پیامی برای سفارت عراق در استکهلم از حادثه به آتش کشیدن نسخه‌ای از قرآن کریم در این کشور عمیقاً ابراز تأسف کرد. در این پیام، وزارت خارجه سوئد اعلام کرده که به‌طور جدی با هرگونه اقدام ضداسلامی مخالف است و دولت سوئد نیز عزم آن دارد که درباره اقدام فرد مذکور در به آتش کشیدن قرآن کریم، تحقیقاتی را براساس قانون جرایم نژادپرستانه انجام دهد.
مجوز دولت سوئد اهانت به مسلمانان جهان بود
محمدعلی ابطحی، رئیس مؤسسه گفت‌وگوی ادیان و عضو شورای مؤسس و مرکزی مجمع روحانیون مبارز درباره قرآن‌سوزی در سوئد به هم‌میهن گفت: «این بخشی از پروژه‌ای است که اتفاق می‌افتد و باعث می‌شود خشونت در جامعه جهانی رشد پیدا کند. قرآن همچنان یکی از گوهرهای گران‌بهاست که سعی می‌کنند با رفتارهای بدوی این گوهرها را تضعیف و از جامعه حذف کنند. درحالی‌که این اقدامات بیشتر باعث می‌شود نگاه جامعه به مقدسات و دین، دیندار شود و آسیب این رفتارها بیشتر به خودشان برمی‌گردد. آسیب به قرآن کار درستی نیست. البته اهانت به همه مقدسات و ادیان بوده و این تنها چیزی است که بشریت آرام را به یک بشریت به‌هم‌ریخته و خشن تبدیل می‌کند و این خشونت‌ها بیشتر به مذاق مجموعه آنها خوش می‌آید.» او با اشاره به اینکه این برخوردها به‌طور طبیعی خشونت را در جوامع رشد می‌دهد، افزود: «اهانت به مباحث مذهبی علاوه بر آنکه یک امر خلاف اصول اجتماعی است، نقطه احساس‌برانگیز نیز محسوب می‌شود. چون احساسات را برانگیخته می‌کند و طبیعی است که جامعه را دچار خشونت می‌کند.» ابطحی با اشاره به اینکه کشورها می‌توانند این اقدام را محکوم کنند، تاکید کرد: «البته کشورهای اسلامی باید در درون خود مراقب باشند که این نوع افراطی‌گری‌ها درباره ادیان شکل نگیرد و زمینه‌ای برای ایجاد این فضاها نشود. صدور مجوز از طرف دولت سوئد است که این‌بار موضوع را متفاوت کرده است. دولت سوئد باید بفهمد که مجوز دادن به یک مجموعه برای اهانت به جمعیت یک‌میلیارد نفری در دنیا کار دیپلماتیک و آزادی بیان نیست، بلکه آسیب به آزادی بیان است.» رئیس مؤسسه گفت‌وگوی ادیان با بیان اینکه ایران هم این رفتار را محکوم کرده است، گفت: «در این موارد فقط می‌توان رفتارهای افراطی را محکوم کرد. البته آیت‌الله سیستانی نامه‌ای به رئیس سازمان ملل نوشته و این رفتار را محکوم کرده است. صدور مجوز توسط دولت سوئد بدترین موضوع مطرح شده در این اتفاق بود.»
