پایان نسل طلایی/ارزیابی حذف تیم ملی فوتسال زنان ایران از جام جهانی و گفتوگو با فرزانه طوسی کاپیتان تیم ملی
ظاهراً پاندمی ِ بالا بودن میانگین سنی، فقط مختص تیم ملی فوتبال مردان نیست و این موضوع در فوتسال زنان نیز وجود دارد.
ظاهراً پاندمی ِ بالا بودن میانگین سنی، فقط مختص تیم ملی فوتبال مردان نیست و این موضوع در فوتسال زنان نیز وجود دارد. نسل طلاییای که حدود یکدهه در قاره آسیا روی سکوی نخست ایستاد و توانست با اقتدار و درخشش ستارگانی چون فرشته کریمی، فرزانه توسلی، سارا شیربیگی و... بر بام فوتسال آسیا تکیه کند؛ حالا وقتاش رسیده تا کمکم جای خود را به جوانترها بدهد.
حضور در اولین دوره جام جهانی فوتسال زنان هرچند با حذف تیم ملی زنان ایران در همان دور گروهی همراه شد، اما یک مزیت داشت و آن اینکه؛ با دست خالی، بدون برگزاری اردوهای مناسب و البته بدون بازیکنان جوان، نمیتوان موفق شد. میادین بینالمللی شاید یکبار با معجزه همراه باشد اما قرار نیست همیشه این اتفاق رخ دهد. تیم ملی فوتسال زنان ایران حالا همهچیز را که طی یکدهه اخیر بهدست آورده بود، ازدستداده است.
این تیم دیگر در جایگاه نخست آسیا نیست و حتی قهرمانی قاره را نیز یدک نمیکشد. ژاپن بازهم بر بام قاره کهن ایستاده و تنها تیم آسیایی است که در جام جهانی توانست به دور حذفی صعود کند. در این گزارش قصد داریم در گفتوگو با فرزانه توسلی، کاپیتان تیم ملی فوتسال زنان ایران، از عملکرد تیم در رقابتهای جام جهانی بنویسیم. تیمیکه با شایستگی از گردونه رقابتها کنار رفت و طبعاً نیازمند بازسازی نسل جدیدی در کنار باتجربههاست.
افت فاحش بعد از یکدهه قهرمانی
12سال پیش فرشته کریمی با حضور در برنامه 90، از شروع حرکت نسلی گفت که مشخص بود میتواند تبدیل به نسلطلایی شود. پربیراه هم نبود و همین اتفاق رخ داد. کمکم مردم متوجه شدند که زنان ایران میتوانند همانند مردان در این رشته، در قاره آسیا بر بام این قاره قرار بگیرند. بهیکباره انقلابی در فوتسال زنان ایجاد شد.
قرارداد بازیکنان بیشتر شد، اردوهای خارجی شکل گرفت و چند بازیکن نیز لژیونر شدند. بااینحال واضح بود اگر نسلسازی انجام نشود، طبعاً این نسل نمیتواند 20 سال قدرتنمایی کند و یکروزی باید درنهایت کنار برود. بعد از قهرمانی سال ۱۳۹۷ زنان ایران در آسیا ظاهراً برای برخی مسئولان، بزرگترین افتخاری که میشد در این رشته کسب شود، محقق شده بود، بنابراین باید رها میشدند تا به مسابقات جام جهانی حاضر برسیم. باتوجه به اینکه تاریخ برگزاری سومین دوره جام ملتهای آسیا مشخص نبود، اردوی مناسبی نیز برای تیم ملی فوتسال زنان برگزار نشد.
قهرمانی در جام کافا که با حضور تیمهای متوسط و سطح پایینی برگزار میشد نیز امتیاز مثبتی برای تیم ملی فوتسال زنان نبود و عملاً این تیم نتوانست نقاط ضعف و حتی نقاط قوت خود را بشناسد. موضوعیکه فرشته کریمی بعد حذف از جام جهانی، آن را یکی از دلایل این نتایج قلمداد کرد و گفت: «نداشتن بازیهای بینالمللی در سالهای گذشته باعث شد، بازی مقابل ایتالیا را ازدستبدهیم.» البته که مقابل ایتالیا در نیمه دوم بهشکل واضحی کاهش قوای جسمانی تیم، در برابر رقیب قدرتمند و سرحالیکه مدعی قهرمانی بود، آزاردهنده بود.

فرزانه توسلی نیز در گفتوگو با هممیهن، صحبت فرشته کریمی را تایید میکند: «ما در این سه، چهار سال گذشته تمام مسابقاتمان معطوف به جام کافا بود که باتوجه به پایینبودن سطح کیفی این مسابقات عملاً تیم ما هیچ بازی دوستانه و تدارکاتی خوبی نداشت و بعد از جام ملتها هم فقط چهارماه زمان داشتیم تا با کادر جدید هماهنگ و آماده حضور در مسابقات جهانی شویم که این زمان اگر بیشتر بود و بازیهای دوستانه خوب با تیمهای مطرح و تراز اول دنیا برگزار میکردیم، میتوانستیم حتی به جمع تیمهای برتر برسیم، ولی عدم اردوهای مناسب و بازیهای دوستانه خوب، به تیم لطمه زد درحالیکه تمام تیمهای حاضر در جام جهانی خیلی بیشتر از ما بازیهای تدارکاتی خوب انجام داده بودند.»
ناکامی در آسیا
تیم ملی فوتسال زنان ایران بیش از یکدهه با بازیکنان باتجربه و البته کاملاً اثرگذار، راهی مسابقات بینالمللی میشد اما بهجای اینکه بهمرور بازیکنان جوان به تیم تزریق شوند تا در کنار باتجربهها، به اندوختهشان اضافه شود، این بازیکنان مسنتر شدند و جانشینی نیز برای آنها تعیین نشد. تیم ملی فوتسال زنان ایران در دو دوره پیاپی، قهرمان فوتسال آسیا شد و توانست طی هشت سال ژاپن ـ که قدرت برتر اینرشته در حوزه زنان بود ـ را کنار بزند.
اما در دوره اخیر بههماندلیلیکه پیشتر ذکر شد، ژاپن بار دیگر قهرمانی در قاره آسیا را جشن گرفت و ایران حتی نتوانست به فینال این رقابتها صعود کند و در یک بازی پردردسر به مقام سوم آسیا بسنده کرد. توسلی دراینباره گفت: «قطعاً تیم نیاز به جوانگرایی و برنامهای مدون دارد و باید از همین حالا با یک برنامهریزی درست، به فکر آمادهسازی و درستکردن تیم برای چهارسال آینده باشیم.»
شگفتی مشابه خلق نشد
تیم فوتسال دختران ایران با دو شکست و یک پیروزی، بهثمر رساندن هشت گل و دریافت ۱۰ گل، به کار خود در رقابتهای جام جهانی فوتسال پایان داد. این اولین دوره رقابتهای فوتسال جهانی در قسمت زنان بود. برای تیم ملی فوتسال مردان، حضور در اولین دوره رقابتهای جام جهانی بسیار خوشیمن بود؛ چراکه این تیم با مربیگری محمد مایلیکهن در سال 1992، رتبه چهارم این رقابتهای معتبر و ارزشمند را کسب کرد.
اتفاقیکه هیچوقت در تاریخ فوتسال رخ نداده بود. دختران فوتسالیست ایران هم در شرایطی به این رقابتها رسیدند که نمایش آنها باوجود حذف در دور گروهی، اتفاقاً ارزشمند و بسیار سزاوارانه بود. آنچه باید پذیرفت این است که تیم ملی فوتسال ایران، قدرت همیشگی خود را ازدستداده است.
جدای از برخی محدودیتها، فوتسال ایران پس از یک عصر طلایی با بازیکنانیکه پا به سن گذاشتهاند، بهسرعت باید به فکر نسلی تازه برای جایگزینی چهرههایی باشد که فوتسال دختران ایران را به قهرمانی آسیا رساندند و پرچم این رشته ورزشی را بالاتر از ژاپن قرار دادند. بازیکنانیکه هنوز مشابه آنها در این رشته ورزشی پیدا نمیشود، اما گذشتزمان علیه آنها عمل کرده است.
توسلی درخصوص آیندهنگری در فوتسال زنان گفت: «اگر میخواهیم که دوباره روی سکوی قهرمانی آسیا قرار بگیریم، باید تصمیمگیریهای عاقلانه و در جهت حفظ منافع ملی بگیریم و از همین الان تمام شرایط را برای کادر تیم ملی فراهم کنیم تا بتوانند با جوانگرایی، ساختن یک تیم جدید و آماده را از همین امروز استارت بزنند و با انجام بازیهای دوستانه خوب با تیمهای مطرح دنیا، شرایط را برای قرارگرفتن بازیکنان در شرایط سخت مسابقه، مهیا کنیم.»
فدراسیون فوتبال باید بپذیرد که دوره این نسلطلایی به پایان خودش نزدیکشده و اگر میخواهد بار دیگر روزهای پرفروغ فوتسال زنان فرا برسد، باید از یک جایی و از تورنمنتی هرچند مهم، با نسلی جدید راهی شود. همان کاریکه ژاپن در فوتبال و فوتسال همیشه انجام میدهد و طی دو دوره اخیر، جام ملتهای آسیا را با بازیکنان زیر 23 سال فدا میکند تا در جام جهانی نتایج درخشاناش را به دنیا مخابره کند.
فوتسال زنان ایران اکنون، هم برتری خود را در آسیا ازدستداده، هم جزو هشتتیم برتر جهان نیست و هم دیگر قهرمان آسیا نیست؛ بنابراین باید با نگاهی تازه و البته رو به جلو، نسلی را تربیت کند تا دوباره شاهد تیمی باشیم که بازیکناناش میتوانند لژیونر شوند و در قاره آسیا افتخارآفرینی کنند.