پاسخ سازمان بهزیستی به گزارش «خانه توانبخشی مهر کلار»

پس از انتشار گزارشی درباره آزار و اذیت یک دخترچه دارای معلولیت در «خانه توانبخشی افراد دارای اختلال هوشی رشدی خفیف فرشتگان مهر کلار شهرستان کلاردشت»، در صفحه جامعه روزنامه «هم‌میهن»، سازمان بهزیستی، پاسخی را دراین‌باره برای روزنامه ارسال کرده است که در ادامه می‌خوانید:

سازمان بهزیستی ضمن ابراز تأسف عمیق از اتفاق تلخ «خانه توانبخشی افراد دارای اختلال هوشی رشدی خفیف فرشتگان مهر کلار شهرستان کلاردشت»، اعلام می‌دارد که کارشـناسان سازمان در حوزه‌های تخصصـی و نظارتی شهرستان، استان و ستاد، به‌صورت متعهدانه، مسـئولیت رسـیدگی و نظارت بر مراکز توانبخشـی مراقبتی شـبانه‌روزی و خانه‌های حمایتی توانبخشی را برعهده داشته و دراین‌خصوص و با تلاش‌های شبانه‌روزی، موفق به ارائه خدمات موثر و کارآمد به خیل عظیمی از متقاضیان ( 59هزار خدمت‌گیرنده شبانه‌روزی) شده‌اند. این درحالی‌است که بالغ بر 16هزار نفر از آنها مجهول‌الهویه یا فاقد سرپرست موثر بوده و تمام خدمات را به‌صورت رایگان دریافت می‌کنند.

بی‌شک به‌رغم همه تلاش‌های بخش خصوصی و دولتی در ارائه خـدمات بهینه به افراد دارای معلولیت، سـالمنـدان و بیمـاران روانی مزمن، این احتمـال وجود دارد که معـدودی از کارکنان در مراکز غیردولتی (اعم از مراقب، نیروهـای تخصصــی، عمـومی، مســئـول فنی و صــاحب امـتیـاز) به‌طور ســهوی یـا عمـدی از دسـتورالعمل‌های سازمان تخطی کرده و موجب بروز حوادث یا اتفاقات ناگوار شوند و این امر موجب تضـییع حقوق افراد مقیم در خـانه‌ها و مراکز و نیز تشویش اذهـان عمومی شود.

ولی آنچه به‌عنوان یـک اصل مســلم تاکنون در سازمان مـدنظر بوده این است که در این موارد، اولین مـدعی حقوق افراد دارای معلولیت، سازمان بهزیستی بوده و هست و در صورت بروز حـادثه در مراکز توانبخشــی و مراقبتی، این سازمان در جایگاه متولی امور سالمندان، معلولان و بیماران روانی مزمن مقیم مراکز مذکور، همواره نســبت به احقاق‌حقوق مسـلم آنان تلاش کرده و ضـمن افزایش نظارت‌های دقیق بر مراکز (براساس دسـتورالعمل‌های مربوطه)، در صورت بروز هرگونه تخطی، پیگیری و برخورد‌های قانونی لازم را حق بلامنازع خود دانسـته و از مراجع قانونی نیز این مهم را تا مراحل پایانی، پیگیری کرده است.

لذا به‌دنبال دریافت گزارش اولیه مبنی بر وقوع کودک‌آزاری، در خانه توانبخشی افراد دارای اختلال هوشی رشدی خفیف فرشتگان مهر کلار شهرستان کلاردشت، موضوع بلافاصله و با جدیت در دستور کار اداره کل بهزیستی قرار گرفت. پس از بررسی‌های اولیه و تایید بروز حادثه، موضوع از سوی ریاست اداره بهزیستی کلاردشت و سرپرست اداره کل بهزیستی مازندران به دادستان شهرستان منعکس و با همکاری نزدیک دستگاه قضایی، بررسی دقیق و فوری حادثه، آغاز شد.

براساس بازبینی فیلم‌ دوربین‌های مداربسته و بررسی‌ کارشناسان بهزیستی شهرستان، همچنین بازپرس محترم دادگستری، متأسفانه مواردی از ضرب‌وشتم توسط مدیرعامل موسسه، نسبت به کودک دارای معلولیت جسمی و ذهنی خفیف با نام «درسا» تأیید شد. این موضوع موجب انتقال کودک یادشده به بیمارستان کلاردشت، سپس به بیمارستان چالوس جهت درمان شد.

در همین راستا، پرسنل بیمارستان کلاردشت، موضوع را به اورژانس اجتماعی ۱۲۳ گزارش دادند و بلافاصله تیمی متشکل از معاون امور توانبخشی بهزیستی استان و رئیس اداره حراست بهزیستی، جهت پیگیری موضوع و بررسی وضعیت کودک، همچنین عیادت از او به شهرستان کلاردشت اعزام و دستور تخلیه و جانمایی سایر مقیمان «خانه توانبخشی افراد دارای اختلال هوشی رشدی خفیف فرشتگان مهر کلار» به یکی دیگر از خانه‌های کوچک معلولان ذهنی خفیف در سطح استان صادر شد. 

متعاقب این اقدامات، سرپرست اداره‌کل بهزیستی استان به‌همراه رئیس اداره حراست استان، شخصاً جهت بررسی و پیگیری موضوع به شهرستان کلاردشت عزیمت کردند. ایشان در نشست مشترک با دادستان شهرستان، خاطرنشان کردند که اولویت اصلی و خط‌قرمز سازمان بهزیستی، حفظ حقوق، کرامت و شأن انسانی گروه‌های هدف است و در برابر هرگونه بی‌توجهی به تکریم فرزندان تحت حمایت یا آزار آنان، کوتاه نخواهد آمد و تمام اقدامات قانونی لازم را با قاطعیت تا حصول نتیجه مطلوب پیگیری خواهد کرد.

لازم به ذکر است که در کمتر از ۲۴ ساعت پس از وقوع حادثه، جلسه فوق‌العاده کمیسیون نظارت استانی بر مراکز، در ستاد بهزیستی استان تشکیل شد و پروانه تاسیس موسسه خیریه فرشتگان مهر کلار، لغو و موسسه منحل شد. همچنین پروانه فعالیت «خانه توانبخشی افراد دارای اختلال هوشی رشدی خفیف فرشتگان مهر کلار» و نیز پروانه مسئول فنی خانه فوق‌الذکر لغو شد.

درحال‌حاضر کودک یادشده (درسا) از لحاظ روحی و روانی در وضعیت کنترل‌شده و قابل‌قبولی است و براساس نظریه رسمی پزشکی‌قانونی، موضوع آزار جنسی به‌ او، به‌صورت کامل رد شده و مورد تایید نیست. درحال‌حاضر اداره کل بهزیستی استان مازندران با تقدیم شکایت کیفری و ارسال تمام مستندات و گزارش‌‌های کارشناسی به مرجع قضایی، پیگیری حقوقی موضوع را آغاز و ضمن احترام کامل به فرآیند دادرسی، در انتظار صدور حکم نهایی دادگاه است. 

این سازمان با تأکید بر عزم راسخ خود در صیانت از حقوق تمامی گروه‌های هدف به‌‌ویژه کودکان و افراد دارای معلولیت، اعلام می‌دارد که با هرگونه تخلف، سهل‌انگاری یا بی‌توجهی در حوزه خدمت‌رسانی به جامعه هدف، به‌صورت قاطع و بدون اغماض برخورد می‌کند و این موضوع را به‌عنوان خط‌قرمز خود تعریف کرده است. سازمان بهزیستی متعهد است، با استمرار نظام نظارتی فرآینـدمحور و نتیجه‌گرا و تداوم برنامه‌های آموزشی هدفمند برای کارکنان مراکز توانبخشی، زمینه پیشگیری از تکرار چنین رویدادهای ناگواری را فراهم آورد.

برخی موارد و جرائم مندرج در این خبر، مربوطه به سنوات گذشته بود که در زمان بروز، اقدامات و پیگیری‌های لازم توسط سازمان بهزیستی یا مراجع قضایی در راستای احقاق حقوق انسانی افراد دارای معلولیت و خانواده‌های آنان صورت پذیرفته و درنتیجه آن، ابطال پروانه فعالیت صاحب‌امتیاز و مسئول‌فنی، تعطیلی مرکز و در برخی موارد هم پلمب مرکز و دستگیری متهمان با دستور قضایی را به‌دنبال داشته است.

لازم به ذکر است، مرجع رسـیدگی به بسیاری از جرائم براساس قوانین کشور، مقام قضایی، پزشکی‌قانونی و دادگاه‌های صالحه هستند و تایید یا عدم‌تایید بروز جرم، در حیطه وظایف و اختیارات سازمان بهزیستی نیست. لیکن این سازمان در راسـتای عمل به وظایف و تعهدات آرمانی، حداکثر تلاش و توان خود را دراین‌خصوص به‌کار گرفته است.

درخصوص برخی پیشنهادات ارائه‌شده در گزارش مبنی بر برگزاری دوره‌های آموزش‌های هدفمند، لازم به ذکر است، سازمان بهزیستی طی یک‌سال اخیر، بالغ بر 1200 مراقب و مسئول‌فنی مراکز شبانه‌روزی را مورد آموزش‌های تخصصی قرار داده و این مهم در حال تداوم و استمرار است. همچنین در رابطه با پیشنهاد انجام مصاحبه و بررسی‌های کارشناسی قبل از صدور مجوز، لازم به توضیح است که براساس قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار، درحال‌حاضر به سازمان بهزیستی اجازه انجام مصاحبه و سایر ارزیابی‌های فنی و کارشناسانه به‌منظور اعطای مجوز، داده نمی‌شود و متقاضیان از طریق درگاه ملی صدور مجوزها، تقاضای خود را ثبت و پیگیری می‌کنند.

درباره سلامت روان کارکنـان مراکز مراقبتی نیز لازم به توضـیح است که در تمام دستورالعمل‌های موجود، وجود گواهی سلامت روان، عدم‌سوءپیشـینه و اعتیاد، الزامی بوده و این مهم طی بخشنامه‌ای به استان‌ها و مراکز ابلاغ شده و توجه به این موارد نیز در نظارت‌ها و ارزیابی‌های انجام‌شده، مدنظر بوده است.

در رابطه با استفاده از ظرفیت خانواده‌ها در نظارت بر کیفیت خدمت‌رسانی مراکز نیز، طرح‌های پیشنهادی تدوین و در حال انجام مراحل قانونی است. باتوجه به حساسـیت سازمان به نحوه خـدمت‌رسانی در مراکز در سـنوات گذشـته، تمام مراکز ملزم به نصب دوربین مـداربسـته و ثبت تصـاویر یک‌ماه گذشـته خود هسـتند.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید