تاجیک: دیپلماسی با تنگنا مواجه شده است
دیپلمات ایرانی گفت: اگرچه آقای عراقچی اعلام کرده تصمیم دارد وجاهت حقوقی تحریمها را زیر سوال ببرد، اما احتمالا دستگاه وزارت امور خارجه بیشتر به سمت لابیگری و جلب همکاری کشورها با ایران حرکت کند. ضمن اینکه اکنون دیپلماسی واقعا با تنگنا مواجه شده است.

به گزارش هممیهن آنلاین، نصرتالله تاجیک در گفتوگو با خبرنگار جماران، در تشریح تفاوتهای این دور از تحریمهای ضد ایرانی با سالهای پیش از برجام، اظهار کرد: اکنون هم ایران و هم غربیها، نسبت به ۱۰ سال پیش تجربیاتی را پیدا کردهاند. همچنین نوع ورود کشورهای مختلف به بحث تحریمهای ضدایرانی نیز تغییر کرده است. اگرچه قطعنامه چین و روسیه تصویب نشد، اما چهار رأی مثبت و دو رای ممتنع به آن، نشان داد جریان نسبتا مخالفی در برابر اجرای تحریمهای ایران قرار دارد؛ خصوصا که در هیچ کدام از قطعنامههایی که پیش از این علیه کشورمان تصویب شده بود، چنین جریان مخالفی را مشاهده نکردیم. اساسا یکی از هنرهای دستگاه دیپلماسی دولت چهاردهم، این بود که توانست با استفاده از شرایط بین المللی و با تولید ادبیات، لابیگری و انجام کارهای سیاسی و بعضا حقوقی، تقریبا جریانی مخالف با تحریمهای ایران را به وجود آورد و این جریان میتواند در شرایطی که به عوامل زیادی از جمله رویکرد ایران در سیاست خارجی خود بستگی دارد، قویتر هم شود.
وی ادامه داد: البته این بدین معنا نیست که کشورها قطعنامههای ضدایرانی را اجرا نمیکنند، زیرا قطعنامههای شورای امنیت لازمالاجراست و حتی چین و روسیه نیز حداقل به صورت ظاهری از آنها تبعیت خواهند کرد، اما به هر حال جریان مخالفی هم وجود دارد که ممکن است در جهت کاهش قدرت تأثیر تحریمها بر اقتصاد و جامعه ایران نقشآفرینی کند. مخصوصا چین و روسیه میتوانند در این زمینه بسیار موثر باشند، زیرا مراودات سیاسی و اقتصادی ما با این دو کشور بسیار بیشتر از ارتباطاتمان با غرب است و این دو میتوانند با بهرهگیری از سازوکارهای حقوقی موجود در سازان ملل و دبیرخانه آن و همچنین دبیرخانه شورای امنیت، در مسیر اجرای تحریمها سنگ اندازی کنند. لذا اگر ما یک برنامهریزی مناسبی داشته باشیم، ممکن است این جریان مخالف بتواند گامهایی را در راستای کاستن از فشار تحریمها بر ایران بردارد.
این دیپلمات بازنشسته ادامه داد: به طور کلی تحریمها همیشه یک چالش برای ما محسوب میشده و حتی اگر به موجب انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ از بین میرفت، آثار روانی آنها باقی میماند و همچنان کشورها با نگاه محافظهکارانه به ایران نگاه میکردند. ضمن اینکه اکنون نیز ما سالهاست که تحت تحریمهای آمریکا قرار داریم و مبادلات اقتصادی ما از این موضوع تأثیر میگرفته است. بنابراین، همواره نوع کنش گری کشورهای دیگر در قبال اجرای تحریمها، تأثیر زیادی در وضعیتمان داشته است.
تاجیک با بیان اینکه من بعید میدانم مجددا شاهد دیپلماسی فشردهای مانند مذاکرات برجام باشیم، عنوان کرد: اگرچه آقای عراقچی اعلام کرده تصمیم دارد وجاهت حقوقی تحریمها را زیر سوال ببرد، اما احتمالا دستگاه وزارت امور خارجه بیشتر به سمت لابیگری و جلب همکاری کشورها با ایران حرکت کند. ضمن اینکه اکنون دیپلماسی واقعا با تنگنا مواجه شده است. اروپا اگرچه بر دیپلماسی تأکید داشت، اما هیچ فرصتی به آن نداد. اتفاقا یکی از اهداف پیشنهاد تمدید قطعنامه ۲۲۳۱، ایجاد فرصتی بیشتر برای دیپلماسی بود که محقق نشد.
وی اضافه کرد: اکنون یکی از مسائلی که نیاز به بررسی دارد، چرایی عجله غربیها برای بازگشت تحریمهای ضدایرانی و عدم موافقت آنها با تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ است. شاید غرب نگران بود در صورت دادن مهلت دوباره، ایران تأسیسات هستهای خود را بازیابی یا اهرمهای فشار خود را تقویت کند. البته اروپا در این زمینه نقش چندانی نداشت، زیرا عملا خود را در ذیل آمریکا تعریف میکرد که سالها پیش از برجام خارج شده بود و حتی اروپاییها شرط شکلگیری مذاکره بین ایران و آمریکا را مطرح کرده بودند؛ در حالی که اصلا ایالات متحده نه عضو برجام است و نه تمایلی به مذاکره با ایران داشت و در حقیقت از سر شکمسیری با موضوع ایران برخورد میکند.