دیپلمات ایرانی: ایران بیشتر به دنبال راه‌حل سیاسی است تا راه‌حل تقابلی
نعمت‌الله ایزدی گفت: اگر قرار باشد جنگی رخ دهد، اسرائیل آغازگر آن خواهد شد. هرچند که به هر حال بدون نظر آمریکا شاید کمتر به فکر جنگ بیفتد، زیرا حمایت آمریکا را لازم دارد. اگرچه نشان داده شده که ابتدا عمل می‌کند و سپس به دنبال حمایت می‌رود
به گزارش هم‌میهن آنلاین، نعمت‌الله ایزدی دیپلمات بازنشسته ایرانی در گفت‌وگو با ایلنا، در رابطه با ارزیابی خود از حمایت روسیه و چین در شورای امنیت سازمان ملل و احتمال استمرار این حمایت‌ها پس از فعال شدن اسنپ بک گفت: به نظر من، اگر مکانیزم ماشه اجرایی شود، اتفاق جدیدی نخواهد افتاد که ایران بخواهد خود را بیش از حد به این دو کشور نزدیک کند؛ چراکه ممکن است مشکلات ناشی از نزدیکی به این کشورها بیشتر شود، زیرا آنها خود را ناچار به رعایت تعهدات بین‌المللی می‌دانند، به‌ویژه چین که روابط اقتصادی گسترده‌ای با اروپا، آمریکا و به‌طور کلی با دنیا دارد.
وی ادامه داد: اگر مشکلات مربوط به مکانیزم ماشه برای ایران اتفاق بیفتد، بعید است که چینی‌ها بتوانند مقابله جدی کنند. همچنین روسیه هم اساساً ارتباط اقتصادی چندانی با ما ندارد که بخواهد در این زمینه کمکی کند. بنابراین، شاید بهترین کاری که می‌توانستند انجام دهند، همین بود که قعطنامه‌ای را پیش‌نویس کرده و تلاش کنند رأی‌گیری در خصوص آن مثبت باشد تا این مکانیزم ماشه اجرایی نشود و بتوانند روابط خود را به‌صورت طبیعی با ایران پیش ببرند، نه در سایه تعهدات مکانیزم ماشه.
این کارشناس ارشد سیاست خارجی درباره شرایط بعد از مکانیسم ماشه و برخی گمانه‌زنی‌ها که باور دارند تنها دو راه توافق حداکثری و تقابل نظامی حداکثری وجود خواهد داشت، عنوان کرد: من فکر نمی‌کنم که تنها همین دو راه وجود داشته باشد. برداشت من این است که حتی اگر مکانیزم ماشه شکل بگیرد و با توجه به اینکه قطعنامه چین و روسیه رأی هم نیاورده، ممکن است گفت‌وگوها بین ایران و اروپا و یا حتی به شکلی که در گذشته بود یا بین ایران و آمریکا، ادامه پیدا کند. احتمالاً در جریان همین گفت‌وگوها، اقداماتی انجام شود که بتوانند مکانیزم ماشه را با یک قطعنامه دیگر در شورای امنیت متوقف کنند و تصمیمات جدیدی اتخاذ شود.
وی افزود: بین اینکه حتماً جنگی رخ دهد یا فشارهای حداکثری به ایران وارد شود، راه‌حل بینابینی هم وجود دارد، زیرا هم ایران اعلام آمادگی کرده و هم صحبت‌های اروپایی‌ها به‌طور کلی این بوده است. به نظر من، مسئله مکانیزم ماشه و اجرایی شدن آن بیشتر فشار سیاسی است تا فشار اقتصادی که به احتمال زیاد می‌خواهند ایران را متقاعد کند که یا امتیازات بیشتری بدهد یا اصولاً سر میز مذاکره حاضر شود و اقداماتی انجام دهد.
این دیپلمات بازنشسته در خصوص اظهارات وزیر امور خارجه کشورمان و دبیر شعام مبنی بر اینکه اگر مکانیسم ماشه فعال شود دیگر همکاری با آژانس بی‌معنا می‌شود، اظهار کرد: اگر این اتفاقات به‌طور کامل بیفتد، ممکن است فضا متشنج شود، اما شاید بخشی از این صحبت‌ها برای این باشد که از مکانیزم ماشه جلوگیری شود. ولی اگر جلوگیری نشود، محتمل است که به هر حال به دنبال راه‌حل‌های سیاسی بیشتری باشند تا اینکه تقابل کنند.
وی اضافه کرد: ممکن است با همین واسطه‌گری‌ها، مانند چین، روسیه و دیگران و حتی اروپایی‌ها به دنبال زمینه‌سازی در راستای فعالیت‌های سیاسی بیشتری باشند. زیرا جلوگیری از فعالیت آژانس با توجه به اینکه ما همچنان عضو ان‌پی‌تی هستیم، نمی‌تواند زمینه‌ساز قطع همکاری‌های ایران و آژانس شود. البته هنوز هم تصمیمی در مورد خروج گرفته نشده و معتقدم چنین تصمیمی نیز آسان نیست.
ایزدی در پاسخ به این سوال که به نظر شما با توجه به اظهارات اخیر ویتکاف مبنی بر پایبندی به دیپلماسی مذاکرات ایران و آمریکا چگونه بازیابی خواهد شد، بیان کرد: اگر چنین اتفاقی بیفتد و مذاکره آغاز شود، مفهومش این است که طرفین تا حدی آمادگی دارند مواضع خود را نسبت به یکدیگر تعدیل کنند. به نظر من، این صحبت‌ها همگی در سایه عدم برگزاری نشست‌های سیاسی و مذاکراتی است. اما اگر چنین اتفاقی بیفتد و طرفین حاضر به مذاکره شوند، وضعیت و فضا متفاوت خواهد شد و مانند گذشته هر کسی ممکن است خواسته‌های خود را بیان کند ولی اینکه هیج انعطافی در مذاکرات نباشد غیرمحتمل است.
این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل در رابطه با احتمال وقوع درگیری نظامی در صورت پایان راه حل‌های دیپلماتیک خاطرنشان کرد: اگر قرار باشد جنگی رخ دهد، اسرائیل آغازگر آن خواهد شد. هرچند که به هر حال بدون نظر آمریکا شاید کمتر به فکر جنگ بیفتد، زیرا حمایت آمریکا را لازم دارد. اگرچه نشان داده شده که ابتدا عمل می‌کند و سپس به دنبال حمایت می‌رود، اما به هر حال جنگی اگر بخواهد اتفاق بیفتد، باید اسرائیل آغازگر آن باشد.
وی یادآور شد: با توجه به اتفاقاتی که در جنگ ۱۲ روزه رخ داد و اینکه اسرائیل هم کم آسیب ندید، محتمل است که دیگران حتی آمریکا، اسرائیلی‌ها را منع کنند. اما هیچ چیز بعید نیست، زیرا اسرائیل رژیمی است که این رفتارها برایش عادی شده و جنگ اساساً ویژگی‌ای از رفتار سیاسی آن شده است. بنابراین، بعید نیست، اما من فکر می‌کنم دنیا هم تحمل چنین شرایطی را ندارد و کار سختی است.
