بررسی اخبار منتشر شده از طولانی شدن زمان قطع برق در برخی نقاط کشور/خاموشیها ۴ ساعته شد؟
مردم صرفهجویی را پیشه کردهاند تا با قطعیهای برق روبهرو نشوند، با این وجود مجبورند به جای ۲ ساعت ۴ ساعت قطعی برق را تحمل کنند و هیچ کس هم پاسخگوی جانهایی که گرفته شده، از بینرفتن کسب و کارها، تولید، ضرر و زیان ناشی از آن نیست و تنها مردم هستند که باید خسارت بیتدبیر دولتهای سابق و کنونی را متحمل شوند.

عباس علیآبادی، وزیر نیرو، پس از افزایش انتقادات نسبت به مدیریت بحران برق، در آستانه استیضاح مجلس قرار گرفته است. قرار است پس از پایان تعطیلات جاری، در صحن علنی مجلس حاضر شده و به سوالات و ابهام نمایندگان پاسخ دهد. بیش از ۱۰۰ نماینده با امضای طرح استیضاح، خواستار توضیحات شفاف وزیر نیرو درباره تداوم و تشدید خاموشیها شدهاند. با این حال، این حجم از فشار پارلمانی هم تاکنون موجب تغییر سیاستهای وزارت نیرو یا کاهش قطعی برق نشده است.
در روزهای اخیر، وزارت نیرو به جای کاهش خاموشیها، مدت زمان قطعی برق را از دو ساعت به چهار ساعت در روز افزایش داده است؛ اقدامی که واکنش منفی گسترده شهروندان را به همراه داشته و این تصمیم را «بیتوجهی آشکار به مطالبات مردم» و «تشدید بحران انرژی» توصیف کردهاند.
منابع نزدیک به کمیسیون انرژی مجلس اعلام کردهاند که در جلسه استیضاح، علاوه بر موضوع افزایش زمان خاموشیها، عملکرد وزارت نیرو در حوزه سرمایهگذاری در زیرساختهای تولید و توزیع برق، بیتوجهی به نیروگاههای تجدیدپذیر و سوءمدیریت در زمان اوج مصرف نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
افزایش قطعی برق در حالی رخ داده که همزمان بسیاری از صنایع و کسبوکارها از زیانهای ناشی از این خاموشیها گلایه دارند و شهروندان نیز با گرمای تابستان و مشکلات معیشتی دست و پنجه نرم میکنند.
حدود یکهفته پیش و درست زمانی که استیضاح علیآبادی قوت گرفت، او اعلام کرد: «الگوی خاموشیها ۲ ساعت است؛ اگر برق جایی بیشتر قطع میشود مردم به ما اعلام کنند تا همکارانم در صنعت برق برای رفع مشکلات احتمالی مراجعه کنند؛ چراکه ممکن است بهخاطر حادثه گاهی برق منطقهای بیشتر از ۲ ساعت قطع شود.»
قطعی برق 5 ساعته در اردیبهشت
پاییز سال گذشته، مسعود پزشکیان، رئیسجمهور، با استناد به برآوردهای عباس علیآبادی، وزیر نیرو، وعده داد که مشکل ناترازی انرژی کشور ظرف یک سال برطرف خواهد شد. او در اظهاراتی رسمی از مردم خواست با قطعی دوساعته برق در طول روز کنار بیایند تا دولت چهاردهم بتواند با همراهی شهروندان، زمستان را بدون بحران سپری کند.
با این حال، نهتنها این وعده عملی نشد، بلکه در میانه تابستان سال جاری، خاموشیها به 4 ساعت در روز افزایش یافته و گزارشهای متعدد کاربران فضای مجازی از قطعیهایی فراتر از این مدت، در سراسر کشور حکایت دارد. حتی برخی از شهرها دو بار در روز برق قطع میشود.
اردیبهشت امسال، سیدجعفر شربیانی، عضو هیئترئیسه شورای شهر تهران، در صحن علنی پارلمان شهری با انتقاد از این وضعیت، گفت: «مردم جنوب تهران و شهرری به قطع مکرر برق اعتراض دارند. متأسفانه از خط انقلاب به سمت جنوب، ساعات قطع برق افزایش مییابد و در منطقه 20 تهران، خاموشیها گاهی به 5 ساعت نیز میرسد. این وضعیت با عدالت سازگار نیست و باید به آن رسیدگی شود. چرا جبران ناترازی انرژی باید تنها بر دوش شهروندان محروم جنوب تهران باشد؟»
در همین حال، حبیب کاشانی، دیگر عضو شورای شهر تهران، روز سهشنبه از تجربه خاموشیهای چندمرحلهای در برخی نقاط پایتخت خبر داد و گفت: «برق از ساعت 5 تا 7 عصر در منطقه طرشت قطع شد و مطابق برنامه این امر انجام گرفت. اما از ساعت 8:30 شب تا یک بامداد، بار دیگر برق رفت. حتی از ساعت 12 شب تا یک بامداد، برق هر یک دقیقه یک بار قطع و وصل میشد. این نمیتواند کار یک فرد عاقل باشد. حتماً وسایل برقی مردم دچار آسیب میشود. والله انصاف نیست که مردم با حقوق ۱۵ یا ۲۰ میلیون تومانی، متحمل خسارت شوند. در شرایطی که یک یخچال ۱۴ فوت حدود ۳۰ میلیون تومان قیمت دارد، تکرار این وضعیت برای خانوارها فاجعهبار است.»
این اظهارات در حالی بیان میشود که تهران بهعنوان پایتخت و محل استقرار اصلی مسئولان کشور، شاهد چنین اختلالاتی است. شرایط پایتخت که این است وضعیت شهرها و روستاهای دورتر چگونه است؟ اعتراضات مردمی و حتی واکنش برخی مدیران شهری نیز تاکنون تأثیری در بهبود شرایط نداشته و وزارت نیرو همچنان بر همان مسیر نزولی حرکت میکند؛ مسیری که کارشناسان نسبت به آن هشدار داده و از احتمال بروز بحرانهای اجتماعی ناشی از نارضایتی عمومی خبر میدهند.
خاموشی 4 ساعته
اما چند روزی است که در برخی شهرستانها و حتی مناطق تهران، شاهد خاموشیهای 4ساعته هستیم که اغلب بهصورت دو نوبت 2ساعته در روز اعمال میشود. گزارشهای متعدد مردمی نشان میدهد که تنها یکنوبت از این خاموشیها توسط اپلیکیشن «برق من» به مردم اطلاعرسانی میشود و خاموشی دوساعته دوم که اغلب در ساعات اولیه شب رخ میدهد، بدون اطلاع قبلی است. انتقاد مردم از بروز دو مرتبه خاموشی در طول روز، قطع برق بدون اطلاع قبلی و عدم رعایت عدالت در توزیع خاموشیهاست. در برخی شهرها، اعلام این خاموشیهای 4ساعته (2 نوبت 2ساعته) با اطلاعیههای رسمی شورای اسلامی شهر و یا شهرداری، به مردم اعلام میشود.
رسانههای نزدیک به دولت نیز در این مورد نوشتند: « قطع روزانه برق خانگی در حالی در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفته است که وزیر نیرو پیشبینی میکند امسال ناترازی برق به ۳۰ هزار مگاوات برسد. کاهش تولید برق درست در شرایطی که مصرف در حال افزایش است منجر به جیرهبندی زودهنگام برق خانگی در تیر امسال شده است.»
قطع برق جان دو کودک را گرفت
قطع برق نهتنها زندگی مردم را مختل کرده بلکه جان آنها را هم به خطر میاندازد. روز گذشته فیلمی در فضای مجازی منتشر شد از ضجههای یک مادر که فرزندان خود را در قطع و وصل برق از دست داده است. این حادثه دلخراش در گلستان رخ داد که باعث جانباختن دو کودک شد. در این فیلم زنی با اشک و ناله میگوید بر اثر قطع و وصل ناگهانی برق، انفجار گاز در خانهاش رخ داده و دو فرزند خردسالش جان باختهاند.
او تاکید میکند: «برق خانه آمد و انفجار شد. آمدم دیدم دیوار روی سر دخترم ریخته است.» این حادثه باعث شده که مادر دو کودک فوتشده اعلام کند: «کاش هرگز برق نداشتیم که دو بچه دسته گلم را از من بگیرد. تازه میخواستند زندگی کنند با کلی امید و آرزو.»
روند کاهشی مصرف برق
کامبیز ناظریان، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ در برنامه «تهران ۲۰» با اشاره به عبور از ایام اوج مصرف برق در پایتخت، گفت: «اوج نیاز مصرف برق در شهر تهران به ۵۸۴۰ مگاوات رسیده اما خوشبختانه نسبت به سال گذشته افزایشی نداشتهایم. این موفقیت نتیجه همراهی مردم، ادارات و اجرای دقیق برنامههای مدیریت مصرف بوده است. کنترل مصرف برق در این شرایط بسیار حیاتی است. از ابتدای امسال تاکنون، بیش از 4/5 درصد صرفهجویی در حوزه انرژی داشتهایم که یکی از مهمترین اقدامات، هوشمندسازی مصرف بوده است. تاکنون ۳۷۰ هزار مشترک پرمصرف و بزرگ به کنتورهای هوشمند مجهز شدهاند و تنها از این محل، ۱۴۰ مگاوات صرفهجویی محقق شده است.»
این سخنان حاکی از آن است که مردم صرفهجویی را پیشه کردهاند تا با قطعیهای برق روبهرو نشوند، با این وجود مجبورند به جای 2 ساعت 4 ساعت قطعی برق را تحمل کنند و هیچ کس هم پاسخگوی جانهایی که گرفته شده، از بینرفتن کسب و کارها، تولید، ضرر و زیان ناشی از آن نیست و تنها مردم هستند که باید خسارت بیتدبیر دولتهای سابق و کنونی را متحمل شوند.