اگر کارفرما حکم اداره کار را اجرا نکند؟ (عواقب قانونی + اقدامات لازم از سمت کارگر)

حکم اداره کار یک رأی قطعی است که کارفرما موظف به اجرای آن است و در صورت سرپیچی، اداره کار علاوه بر الزام به اجرا، مجازات نقدی نیز برای کارفرما در نظر خواهد گرفت.

مدت‌زمان مهلت کارفرما برای اجرای حکم اداره کار معمولاً پس از ابلاغ رأی قطعی به وی شروع می‌شود و در صورت عدم اجرای حکم در این بازه زمانی، کارگر می‌تواند تقاضای صدور اجرائیه کند و پرونده را از طریق دادگاه به مرحله اجرا بگذارد.

مراحل اجرایی شامل ثبت شکایت، پیگیری در مراجع قضایی و در نهایت درخواست اجرای حکم از دادگاه است. در این مقاله قصد داریم شما عزیزان را با جوانب عدم اجرای حکم اداره کار توسط کارفرما آشنا کنیم و به سؤال اگر کارفرما حکم اداره کار را اجرا نکند چه می‌شود پاسخ کاملی بدهیم. در ادامه با موضوعات زیر همراه ما باشید:

اگر کارفرما حکم اداره کار را اجرا نکند، چه اقدامی انجام دهیم؟

اگر کارفرما حکم صادره از اداره کار را اجرا نکند یا آن را تغییر دهد، کارگر با استناد به حقوق قانونی خود، می‌تواند اقدامات قانونی متعددی را برای پیگیری و اجرای حکم انجام دهد.

اجرای حکم اداره کار حق قطعی کارگر است و در صورت عدم اجرای داوطلبانه حکم توسط کارفرما، باید این امر از طریق مراجع قضایی و دستگاه اجرای احکام پیگیری شود تا حقوق کارگر محفوظ بماند و کارفرما به اجرای حکم ملزم گردد. برای این کار ابتدا لازم است حکم صادره از مراجع حل اختلاف کار قطعی شده باشد.

یعنی اگر حکم از هیأت تشخیص اداره کار باشد باید ظرف ۱۵ روز اعتراض نشده باشد یا اگر از هیأت حل اختلاف باشد، حکم بلافاصله قطعی است و قابلیت اجرا دارد. سایر مراحل پیگیری اجرای حکم اداره کار را می‌توانید در ادامه مشاهده فرمایید:

• ثبت درخواست اجرای حکم در سامانه جامع روابط کار

کارگر یا وکیل او باید ابتدا درخواست اجرای حکم را در سامانه جامع روابط کار به آدرس prkar.mcls.gov.ir ثبت کنند. این ثبت، مبنای پیگیری اجرای حکم است و مدارک مربوط به رأی قطعی اداره کار نیز باید در این سامانه بارگذاری شود. پس از ثبت، معمولاً ۴۸ ساعت فرصت داده می‌شود که به اداره کار محل مراجعه حضوری داشته باشید تا روند پیگیری آغاز شود.

• مراجعه حضوری به اداره کار

پس از ثبت درخواست در سامانه، باید همراه با مدارک از جمله کپی رأی، کپی قرارداد کار، کارت ملی و شناسنامه به اداره کار محل اشتغال مراجعه کرد. در این مرحله وضعیت اجرای حکم بررسی و پیگیری اولیه صورت می‌گیرد.

• درخواست صدور اجراییه از مراجع قضایی (دفاتر خدمات قضایی)

اگر کارفرما حکم را اجرا نکند، کارگر باید با دردست‌داشتن مدارک حکم و درخواست اجرای حکم، به دفاتر خدمات قضایی مراجعه و درخواست صدور اجراییه دهد. این اجراییه حکم به کارفرما ابلاغ و وی مهلت قانونی مشخصی (مثلاً ۱۰ روز برای اجرای حکم یا یک ماه برای پرداخت مطالبات) داده می‌شود.

• پیگیری اجرای حکم از طریق اجرای احکام دادگستری

درصورتی‌که کارفرما پس از مهلت مقرر نیز از اجرای حکم خودداری کند، کارگر می‌تواند از طریق اجرای احکام دادگستری اقدام به توقیف اموال، حساب‌های بانکی یا سایر اقدامات قانونی برای اجرای حکم نماید. اجرای احکام دادگستری به‌عنوان مرجع رسمی اجرای مقررات کار عمل می‌کند و می‌تواند کارفرما را ملزم به اجرای حکم کند.

• استفاده از وکیل متخصص اداره کار در صورت نیاز

مشورت و همراهی با یک وکیل اداره کار می‌تواند روند پیگیری را تسهیل و تضمین کند که حقوق کارگر به طور کامل و قانونی پیگیری شود و از هرگونه اشتباه در مراحل حقوقی جلوگیری شود.

مهلت کارفرما برای اجرای حکم اداره کار چقدر است؟

مهلت کارفرما برای اجرای حکم اداره کار معمولاً بر اساس نوع حکمی که صادر شده و مرحله‌ای که پرونده در آن قرار دارد تعیین می‌شود. اگر حکم از هیأت تشخیص اداره کار صادر شده باشد، کارفرما ۱۵ روز فرصت دارد تا نسبت به آن اعتراض کند و در این مدت حکم قطعی نیست و لازم‌الاجرا نمی‌باشد.

 اما اگر پس از ۱۵ روز هیچ اعتراضی صورت نگیرد، یا حکم از هیأت حل اختلاف اداره کار صادر شده باشد، حکم قطعی محسوب شده و کارفرما موظف است آن را در سریع‌ترین زمان ممکن اجرا کند.

پس از قطعی‌شدن حکم و ابلاغ آن به کارفرما، معمولاً مهلت مشخصی برای اجرای داوطلبانه حکم در نظر گرفته می‌شود که طبق آیین‌نامه‌های موجود معمولاً ۱۰ روز است. یعنی کارفرما پس از ابلاغ اجراییه ۱۰ روز فرصت دارد تا به‌حکم عمل کند.

اگر در این مدت حکم اجرا نشود، کارگر یا وکیل او می‌تواند از طریق درخواست اجرای حکم در اجرای احکام دادگستری، اقدام به پیگیری اجباری اجرای حکم نماید. در این صورت ممکن است اموال کارفرما توقیف شود یا اقدامات دیگری برای اجرای حکم صورت گیرد.

همچنین در صورت ادامه خودداری کارفرما، بر اساس قانون کار، جریمه نقدی از ۲۰ تا ۲۰۰ برابر حداقل دستمزد روزانه برای وی تعیین می‌شود. این بازه‌های زمانی و مراحل قانونی به حمایت از حقوق کارگر کمک می‌کند و ضمانت اجرایی محکمی برای اجرای احکام اداره کار فراهم می‌سازد.

جمع‌بندی

در این مقاله گفتیم که اجرای حکم اداره کار یکی از حقوق مهم و قانونی کارگران است که تضمین می‌کند حق‌وحقوق آن‌ها در محیط کار رعایت شود و کارفرما نتواند به‌راحتی از اجرای دستورات قانونی سر باز زند.

درصورتی‌که کارفرما از اجرای حکم صادره خودداری کند، کارگر می‌تواند با طی مراحل قانونی، از ثبت درخواست در سامانه جامع روابط کار گرفته تا پیگیری در مراجع قضایی و اجرای احکام، حقوق خود را احیا کند.

این روند مرحله‌به‌مرحله و مبتنی بر قوانین مشخص، نشان‌دهنده حمایت جامع قانون از کارگران و الزام‌آور بودن احکام اداره کار است. در نهایت، باید توجه داشت که مهلت اجرای حکم برای کارفرما محدود و مشخص است و در صورت عدم اجرای داوطلبانه، اقدامات قانونی برای اجرای اجباری حکم آغاز می‌شود که ممکن است منجر به توقیف اموال و اعمال جریمه‌های نقدی شود.

استفاده از وکیل متخصص اداره کار می‌تواند روند اجرایی را تسهیل کند و از تضییع حقوق کارگر جلوگیری نماید؛ بنابراین، پیگیری دقیق و قانونی اجرای احکام اداره کار نه‌تنها باعث حفظ حقوق کارگر می‌شود؛ بلکه زمینه‌ساز رعایت عدالت و نظم در روابط کاری خواهد بود.