گفت‌وگو با محمد دهقانی درباره جایگاه حماسه فردوسی در گذشته و اکنون ایران(بخش اول)
حماسه جنگ انسان است با تقدیری که خدایان رقم می‌زنند
حماسه در دنیای چندخدایی به وجود می‌آید. دلیلش این است که در حماسه بحث بر سر مداخله خدایان در امور زمینیان و دشمنی انسان با برخی از خدایان و دوستی انسان با برخی دیگر از خدایان است.
اساس ایلیاد و اودیسه همین است دیگر. عده‌ای از خدایان به اودیسئوس کمک می‌کنند و عده‌ای دیگر چون مخالف آن خدایان هستند، ضد او عمل می‌کنند.
حماسه جنگ انسان است با تقدیری که خدایان رقم می‌زنند. گاهی این به‌نفع قهرمان داستان و گاهی به‌ضرر اوست. فردوسی با تفکر مسلمانی اما چگونه می‌توانست حماسه بیافریند؟ کار مشکل فردوسی که او بدان نایل آمد، همین بود.
در شاهنامه فردوسی مسلمان همه‌چیز کار خداست. پس اگر تقدیر در دست خداست، انسان این میان چه‌کاره است؟ این درحالی‌است که شاعر در حماسه می‌خواهد گزارش قدرت انسان را بدهد. به‌همین‌دلیل کار فردوسی در مقایسه با یونانیان دشوارتر است.
برای مشاهده متن کامل این گفتگو اینجا کلیک کنید
گفت‌وگو: فرزاد نعمتی
فیلم: محسن کسایی
