اجماع عقلا
عقلا و فرهیختگان معمولاً از دخالت در سیاست پرهیز میکنند اما در این دوره از انتخابات ریاستجمهوری باتوجه به حساسیت اوضاع بسیاری از اساتید و فرهیختگان جامعه از مسعود پزشکیان حمایت کردند و همین نکته یکی از ویژگیهای برجسته انتخاباتی است که بوی عقلانیت از آن میآید.
محمدعلی موحد، استاد برجسته عرفانپژوهی و حقوقدان به همراه محمد مجتهدشبستری، فیلسوف و دینپژوه در پیام مشترک از هممیهنان خواستند به مسعود پزشکیان رأی دهند. در پیام این دو استاد برجسته آمده بود: «ما از مسعود پزشکیان بوی صداقت میشنویم و در دور دوم هم به او رأی میدهیم. از هممیهنان عزیز بهویژه جوانان دلآگاه انتظار داریم که به حساسیت موقف در شرایط خطیر موجود توجه کنند و بهرغم تلخکامیها و آزردگیهایی که دارند، پای از معرکه بیرون نکشند. همشهریان غیور ما در آذربایجان این شعر شهریار را به یاد بیاورند که گفت: هنوز از ماست ایران را اگر روزی فرج باشد.»
همچنین رضا داوریاردکانی، فیلسوف و استاد بازنشسته دانشگاه نیز در بیانیهای درباره انتخابات پیشرو نوشت که رأی دادن به پزشکیان رأی دادن به بقای ایران است.
داوریاردکانی در بخشی از این بیانیه گفته است: «انتخابات روز جمعه ۱۵ تیرماه را با هیچ انتخاباتی قیاس نباید کرد. این انتخابات میتواند چیزی ورای رأی دادن به این یا آن نامزد یا به فلان رسم و شیوه سیاسی باشد؛ بلکه انتخاب میان بودن و نبودن ایران است. اکنون رأی میدهیم که آیا ایران بماند و بکوشد بعضی دردهای مهلکی را که دچارش شده است درمان کند یا به راه وخیمتر شدن آن دردها و گرفتاریها و افتادن در ورطههای خطرناک جنگ و ویرانی برود. البته به دکتر پزشکیان از این جهت باید رأی داد که او شایستگیهای بسیار دارد و به آنچه میگوید، عمل میکند. مردم ایران مسلماً کموبیش به این نکات توجه دارند و کاری نمیکنند که خدای ناکرده فردا در تاریخ بنویسند ایرانیان در سال ۱۴۰۳ چنان به دشمنی با خود و کشور خود برخاستند که گویی رسم و راه دوستی را از یاد برده و گم کردهاند. ولی چنین اتفاقی نخواهد افتاد زیرا ایرانیان در تنگناها به کشور خود پشت نمیکنند.»
عبدالکریم سروش، دیگر فیلسوف و نویسنده هم به شکلی متفاوت از پزشکیان حمایت کرد و نوشت: «یکی از عزیزان محبوس و محبوسان عزیز از من خواست تا نام آن طبیب حبیب را برجسته کنم و لذا آن را که عیان است به بیان هم میگویم: جلیلی خلیلتان نیست. پزشکتان پزشکیان است.»
محمدجواد غلامرضاکاشی، جامعهشناس و استاد دانشگاه یکی دیگر از اساتیدی بود که در حمایت از مسعود پزشکیان پیام داد. او در بخشی از این پیام گفته که در دور اول انتخابات به پزشکیان رأی داده و نمیتوانم انکار کنم پیروز دور اول انتخابات تحریمکنندگان بودند.»
او با تقسیم تحریمکنندگان در دور دوم به دو گروه تحریمکنندگان بنیادگرا و تحریمکنندگان بازیگر گفته است: «تحریمکنندگان بنیادگرا کسانی هستند که تحریم را یک استراتژی درازمدت برای تحصیل همه مطالبات خود میانگارند. همین که میبینند در هر دوره انتخاباتی میتوانند ابراز وجود کنند، نتیجه گرفتهاند همین مسیر را باید تا وصول به همه آرزوهای سیاسی خود حفظ کنند. هیچکس نمیداند چطور ممکن است تحریم انتخابات منجر به تغییر حکومت به یک نظم دموکراتیک، پاکدست و عادل شود. آنها بنیادگرا هستند به این جهت که به یک اصل و قاعده انکاری برای تحصیل همهچیز تکیه کردهاند. تفاوتشان با بنیادگرایان دینی در آن است که به جای آنکه یک کانون قدسی در بنیاد جهان خود بکارند، یک هسته نفرت و انکار کاشتهاند. وجه اشتراک عملیشان با بنیادگرایان دینی بیتوجهی به امور اینجایی و اکنونی در عرصه سیاست است.
تحریمیهای بازیگر اما به این نتیجه میرسند که میتوانی یک دوره تحریم کنی اما اگر در میدان واقعی عمل سیاسی، امکانی برای بازی دیگری هم پیدا شد، نباید از آن غفلت کرد. اگر حقیقتاً گشایشهای اندک اقتصادی و اجتماعی و زندگی سیاسی و فعالیت مدنی در پرتو ریاستجمهوری پزشکیان بیشتر از رقیب او خواهد بود، چرا نباید مشارکت کرد؟»
