پدر مدرسه نوین در ایران
او از پیشگامان جنبش فرهنگی ایران بود و یکی از مهمترین کارهایی که کرد، تأسیس مدارس نوین در تبریز و دومین مدرسه در تهران بعد از دارالفنون بود.
او از پیشگامان جنبش فرهنگی ایران بود و یکی از مهمترین کارهایی که کرد، تأسیس مدارس نوین در تبریز و دومین مدرسه در تهران بعد از دارالفنون بود. میرزاحسن تبریزی معروف به رشدیه در 1276 در تبریز متولد شد و بهجای رسم آن سالها که معمولاً برای خواندن درس طلبگی به نجف میرفتند، به توصیه پدرش به استانبول، مصر و بیروت رفت و آموزگاری نوین را یاد گرفت و بعداً در تفلیس مشغول به کار شد.
وقتی ناصرالدینشاه از سفر فرنگ برگشت، رشدیه طرحهای آموزشیاش را ارائه کرد و شاه او را مأمور کرد که به ایران بیاید و همین سبکها را در شهرهای ایران راهاندازی کند. رشدیه اولین دبستان را در سال 1305 ه.ق در محلهی ششگلان در مسجد مصباحالملک تبریز تأسیس کرد اما با بالا گرفتن مخالفتها آن را بست و به مشهد فرار کرد. او طی سالهای بعد چند مدرسه در تبریز و مشهد راه انداخت و هربار آن را میبستند. درنهایت در سال 1276 به تهران آمد و مدارسی بهنام مدارس رشدیه در تهران راه انداخت که بعد از عزل امینالدوله دوباره مخالفتها با او شروع شد و او درنهایت به قم رفت و در 21 آذرماه 1323 در آنجا درگذشت.
