ترکمتر چیست؟ آشنایی با گشتاور سنج دریل و آچار

ترکمتر به نام‌های گشتاور سنج و حلقه تنظیم گشتاور نیز شناخته می‌شود که در ابزارآلاتی مانند دریل، انواع آچار، بکس و پیچ گوشتی وجود دارد. این بخش از ابزارآلات، تعیین می‌کند که دستگاه یا آچار با چه سرعت گشتاوری، پیچ و مهره‌‎ها را باز یا بسته کنند. آشنایی با گشتاور سنج دریل و آچار برای هر صنعتگری ضروری است، زیرا تنظیمات آن بر کیفیت و سرعت کار تاثیرگذار است.

گشتاور یا ترک، همان نیرویی است که دریل و آچار را به چرخ درمی‌آورد تا عملیات باز و بسته کردن پیچ و مهره را انجام دهند. سرعت گشتاوری باید مطابق با سایز و جنس پیچ و مهره، جنس سطح و مقاومت آن در برابر فشار تنظیم شود؛ پس با این مطلب همراه شوید تا بدانید گشتاور سنج کجای دریل یا آچار است و چونه می‌توان آن را تنظیم کرد.

ترکمتر چیست؟

ترکمتر یا گشتاور سنج یک ابزار اندازه‌گیری برای نیروی چرخشی در دریل و آچار است. این ابزار به اپراتور کمک می‌کند تا سرعت چرخش و قدرت نفوذ دریل و آچار را در حد لازم تنظیم کنند تا باز و بسته کردن پیچ و مهره‌ها به دقت انجام شود. حال شاید این سوال برایتان پیش بیاید که ترکمتر آچار و دریل چه تفاوتی دارند؟ در ادامه به پاسخ این سوال خواهید رسید.

• آچار ترکمتر از نظر ظاهری شبیه به آچار معمولی است اما با این تفاوت که در آچار ترکمتر می‌توان میزان نیروی وارد شده را تنظیم کرد. از این ابزار اغلب در تعمیرگاه‌های خودرو، صنایع نفت و گاز، ساخت سازه‌های فلزی و کارگاه‌های صنعتی استفاده می‌شود.
• دریل‌های پیشرفته دارای یک سیستم ترکمتر هستند. به کمک این سیستم می‌توان نیرویی که قرار است برای باز و بسته شدن پیچ یا مهره به آن وارد می‌شود، تنظیم کرد تا نه پیچ بیش از حد سفت شود و نه شل و ضعیف باقی بماند.

به طور کلی، امروزه بسیاری از ابزارها صنعتی به تکنولوژی‌های پیشرفته‌ای مجهز شده‌اند که به کمک آنها، دقت و کیفیت کار چندین برابر شده است؛ به این موضوع می‌توان هنگام خرید دستگاه برش، انواع آچار، دریل، دستگاه‌های جوش و هزاران ابزار پیشرفته دیگر پی برد.

در ادامه‌ی این بخش، اطلاعات بیشتری درباره گشتاور سنج آچار و دریل در اختیارتان خواهیم گذاشت؛ با مطالعه آن خواهید فهمید که گشتاور با چه واحدی اندازه‌گیری می‌شود، میزان خطای ترکمتر دریل چند درصد است و اعداد روی گشتاور سنج به چه معنا هستند.

واحد اندازه گیری ترکمتر چیست؟

برای اینکه بدانید دریل یا آچار ترکمتر چه مقدار نیرویی را بر پیچ و مهره اعمال می‌کند، باید واحد اندازه‌گیری گشتاور را بشناسید. گشتاور مطابق با قوانین فیزیک، حاصل ضرب نیرو در فاصله است؛ یعنی نیرویی که دریل یا آچار در فاصله‌ای مشخص از محور به پیچ و مهره وارد می‌کند را در هم ضرب می‌کنند.

واحد استاندارد بین المللی ترکمتر، نیوتن در متر «N.m» است که در اغلب صنایع با همین واحد سنجیده می‌شود. در برخی از صنعت‌ها ممکن است با واحد‌های فوت در پوند یا اینچ در پوند نیز مواجه شوید که اغلب برای برندهای آمریکایی و انگلیسی به کار گرفته می‌شود.

خطای ترکمتر دریل چقدر است؟

خطای گشتاور سنج دریل به طور چشمگیری به برند دستگاه، کیفیت ساخت و نوع آن بستگی دارد. در دریل‌های شارژی و معلولی، خطای ترکمتر حدود 10 الی 15 درصد تعیین شده است؛ درحالی که این خطا در دستگاه‌های کالیبره شده آزمایشگاهی به زیر 5 درصد کاهش یافت است.

اعداد روی گشتاورسنج دریل چه چیزی را نشان می‌دهد؟

گشتاور سنج دریل با حضور اعداد یک الی دو رقتی در اطراف دستگاه مشخص می‌شود. این اعداد نشان می‌دهند که دستگاه دریل حدودا چه مقدار نیرویی به پیچ، مهره و سطح وارد می‌کند تا آنها را باز کرده یا ببندد و یا سوراخ کند. اعداد ترکمتر دریل معمولا از یک تا بیست و چهار شماره گذاری می‌شوند که هر کدام بیانگر یک میزان خاصی از نیرو هستند.

نحوه تنظیم گشتاور دریل شارژی مطابق با بازه‌های عددی که روی آن قرار دارند انجام می‌شوند. این اعداد در بازه‌های مختلف، کاربردهای متنوعی دارند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.

• گشتاور 1 تا 4: مناسب برای بستن پیچ‌های ریز و کوچک روی سطوح خیلی نرم مانند دیوارهای گچی در خانه‌ها و دفاتر کاری.
• گشتاور 5 تا 7: برای بستن پیچ‌های ریز در مواد نرم مثل چوب نازک یا ام دی اف سبک.
• گشتاور 8 تا 10: مناسب برای پیچ‌های ریز روی مواد نیمه‌سخت و سطوح مقاوم‌تر نسبت به موارد قبل.
• گشتاور 11 تا 13: مخصوص بستن پیچ‌های سخت یا پیچ‌کاری روی چوب‌های متراکم.
• گشتاور 14 تا 16: برای پیچ‌های بزرگ و کار روی سطوح سخت مثل چوب ضخیم یا اتصالات فلزی سبک.

معرفی انواع ترکمتر

اغلب صاحبان کار و صنعتگران هنگام خرید ابزارآلات، درباره انواع آن تحقیق می‌کنند تا وسیله‌ای متناسب با نیاز و بودجه خود تهیه کنند؛ برای مثال کسی که با مواد شیشه‌ای سروکار دارد، باید بداند که تیغ اره الماسه برای او مناسب است و یا یک کابینت‌ساز باید آگاه باشد که برای بستن پیچ و مهره‌ها به دریل ترکمتر نیاز دارد تا چوب آسیب نبیند.

اکنون که به اهمیت آشنایی با انواع گشتاور سنج دریل و آچار پی بردید، در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.

• ترکمتر آچار تقه‌ای: رایج‌ترین مدل گشتاور سنج آچار است که پس از رسیدن به میزان تنظیم‌شده از گشتاور با صدای تقه هشدار می‌دهد.
• ترکمتر کمرشکن آچار: هنگامی که به گشتاور مشخص می‌رسد، دسته‌ی آن خم می‌شود و به کاربر علامت می‌دهد.
• آچار ترکمتر ساعتی یا عقربه‌ای: میزان گشتاور را با عقربه روی صفحه مدرج که شبیه به ساعت است نشان می‌دهد و دقت خوبی دارد.
• ترکمتر دیجیتال: گشتاور را به صورت عددی روی نمایشگر دیجیتال نمایش می‌دهد و دقت بالایی دارد.
• ترکمتر برقی یا شارژی: این گشتاور سنچ آچار با نیروی برق یا باتری کار می‌کند و برای کارهای پشت سر هم و سریع مناسب است.
• ترکمتر دریل کرنومتری: به کمک یک فنر کرنومتر داخلی، گشتاور را کنترل می‌کند و دوام بسیار بالایی دارد.
• ترکمتر آچار جغجغه‌ای: این ابزار شبیه به آچار جغجغه‌ای است و استفاده از آن بسیار راحت و سریع می‌باشد.
• ترکمتر بادی: با هوای فشرده کار می‌کند و در کارگاه‌های صنعتی سنگین استفاده می‌شود.
• ترکمتر هیدرولیک: این نوع از گشتاور سنج با فشار روغن عمل کرده و توانایی تولید گشتاور بسیار بالا برای کارهای سنگین را دارد.
• ترکمتر شاهینی: ساده‌ترین مدل گشتاور سنج است که یک بازوی اهرمی دارد و برای مصارف سبک و خانگی کاربردی است.

ایده‌آل برش؛ همراه شما در انتخاب ابزار دقیق و حرفه‌ای

ترکمتر یا گشتاور سنج یکی از ابزارهای بسیار کاربردی در کارگاه‌ها و صنایع مختلف است که به کمک آن می‌توان قدرت فشار و نیروی وارد شده بر پیچ و مهره را تنظیم کرد. شناخت انواع ترکمتر مانند دستی، دیجیتال، بادی و هیدرولیکی به شما کمک می‌کند تا بهترین گشتاور سنج دریل و آچار را متناسب با نیاز خود تهیه کنید.

این ابزار در افزایش طول عمر قطعات، جلوگیری از آسیب به سطوح و حفظ سلامت پیچ برای ایجاد استحکام و اتصال نقش مهمی را ایفا می‌کند. در کنار انتخاب بهترین ترکمتر آچار و دریل، بررسی و مقایسه ابزارهای دیگر به عنوان لوازم کار نیز اهمیت دارد؛ زیرا اطلاع از قیمت اره آب صابونی، انواع دستگاه برش و دستگاه جوش بخشی از تصمیم‌گیری برای تجهیز کردن یک کارگاه محسوب می‌شود.