محمد حقانی عضو شورای شهر در دوره چهارم:
سرنوشت مدیریت شهری را سیاسی نکنیم
محمد حقانی، عضو شورای شهر در دوره چهارم بود. او در سال ۱۳۸۰ پس از مرتضی الویری و در طول‌مدت امضا شدن حکم حسن ملک‌مدنی، سرپرستی شهرداری تهران را بر عهده داشت. حقانی با هم‌میهن درباره ۷ ساله شدن دوره ششم شورای شهر تهران به گفت‌وگو پرداخت که در زیر آمده است:
با توجه به تجربه‌ای که در مدیریت شهری دارید، 7 ساله شدن شوراهای شهر و روستا را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ افزایش 3 ساله شورای شهر می‌تواند باعث تضعیف یا قوت مدیریت شهری شود؟
به نظر من متاسفانه کارهای خدماتی و خدمتگذاری به مردم هم سیاسی شده است. یعنی هر مسئله‌ای را از دریچه و عینک سیاسی می‌بینند. دوره شوراها ۴ ساله است و هیچ دلیلی برای افزایش آن وجود ندارد. حتی دلیل نمی‌شود که برای کاهش هزینه‌های انتخاباتی با یک انتخابات دیگر همزمان و مدت آن کم یا زیاد شود. زمانی عده‌ای از نمایندگان در مجلس دوره شورا را 4 ساله تعیین کرده‌اند و دلیلی برای 7 ساله شدن آن وجود ندارد.
اصولاً در مدیریت‌ها، تشکل‌های مختلف و شوراها بازه زمانی ۴ ساله دوره معقولی بوده و کارشناسی شده است. بنابراین این اقدام یک کار سیاسی است که خلاف عرف و قانون گذشته است. به نظر من با توجه به شرایطی که در حال حاضر در کلانشهرها و به‌ویژه در تهران حاکم است و مدیریت ضعیفی که پایتخت حکمرانی می‌کند هفت ساله شدن دوره مدیریتی به ضرر مردم است و نباید انجام شود.
اما شوراهای شهر و روستا یک دوره شش‌ساله هم تجربه کرده و اگر مجلس تصمیم بگیرد که تنها این دوره مدیریت شهری، 7 ساله شود به صورت قانون درمی‌آید.
اگر شهردار اجرایی، قابل و کارآمد بوده و شهر را بشناسد و به معنای واقعی کلمه بتواند شهرداری را اداره کند، دلیلی نیست که دوره فعالیت شوراها را افزایش دهند. اگر شهردار کار مؤثری داشته و عملکردش قابل قبول، مؤثر و مفید بوده که در دوره بعد نیز انتخاب می‌شود. اگر عملکرد آقای زاکانی، شهردار، خوب و مورد پسند مردم باشد قطعاً باید شورای شهر بعدی به ایشان رای دهند. اما متاسفانه حتی بخش خدماتی را هم به دید سیاسی نگاه می‌کنیم. با توجه به تجربه‌ای که در شهرداری تهران و شورای چهارم شهر تهران دارم، می‌گویم که مردم این دید را نمی‌پسندند.
اکثر اعضای شورای شهر تهران مخالف سرسخت ۷ ساله شدن دوره شوراها هستند. به نظر شما این مخالفت جنبه سیاسی دارد؟
اینجا دو مطلب مطرح است. یکی اینکه با توجه به ذینفع بودن اعضای شورای شهر کنونی، مخالفت‌شان با 7 ساله شدن دوره شورای شهر پسندیده است. در حقیقت اگر آنها ۷ ساله شدن شورا را مخالف ضوابط، مقررات و قانون می‌دانند، دیدشان غیرسیاسی و تخصصی است. اما مطلب دوم این است که نمی‌خواهند شهردار فعلی همچنان باقی بماند که به نظر من این یک دید سیاسی است. البته تاکنون تعداد افرادی که دنبال تغییر آقای شهردار هستند به تعداد ۱۴ نفر نرسیده است. اگر اعضای شورای شهر کنونی اعتقاد داشته باشند که دوره شورای شهر نباید از چهار سال به هفت سال افزایش پیدا کند باید به آنها و اعتقادشان دست‌مریزاد گفت.
به نظر شما مجلس باید چه واکنشی در مقابل این لایحه داشته باشد؟
ما نباید شوراها را دست‌کم بگیریم. به نظر من شوراهای شهر و روستا ستون فقرات مردم‌سالاری، در یک حکمرانی مفید و مؤثر هستند. بنابراین امیدواریم مجلس نیز با دید مثبتی به این موضوع نگاه کند و از افزایش دوره شوراها به ۷ سال پرهیز کند. دوره ۴ساله دوره منطقی و معقولی است.
آخرین مصوبه مجلس یازدهم به ریاست آقای قالیباف مبنی بر 4 ساله شدن شوراهای شهر و روستا بود و اینکه دوره بعد 3 ساله شود تا با انتخابات ریاست‌جمهوری همزمان شود. برخی از نمایندگانی که به این مصوبه رای دادند، مانند قالیباف تجربه حضور در مدیریت شهری را داشتند. به نظر شما این تجربه چقدر در مصوبه مجلس یازدهم تاثیرگذار است؟
دوره آقای قالیباف یک دوره 2 ساله، یک دوره 6 ساله و یک دوره 4 ساله طول کشید و در واقع ایشان ۱۲ سال شهردار بوده است. این در حالی است که بنا بر قوانین مرتبط با شوراها 4 سال آخر حضور آقای قالیباف در شهرداری غیرقانونی بود، چون دوره شهرداران دو دوره 4 ساله است. [این بخش از سخنان حقانی صراحت قانونی ندارد اما طی سال‌های گذشته بارها برسر آن بحث شده و بسیاری از حقوقدانان بر این باورند، با توجه به این که در قوانین جمهوری‌خواهانه دو دوره 4 ساله برای ریاست‌جمهوری وجود دارد این اصل قابل تعمیم به شهرداری نیز هست؛ آن‌هم به دلیل سکوت قانون نسبت به آن.] اما تحت شرایطی خاص ایشان 4 سال آخر هم شهردار ماند و در همین دوره 4 ساله – آخر – موضوعاتی مانند عیسی شریفی، املاک نجومی و... اتفاق افتاد.
این 4 سال آخر نه‌تنها به شهروندان و شهر ضرر و زیان وارد کرد بلکه به خود آقای قالیباف هم لطمه زد. در دوره 8 سال اول قالیباف به دور از موضوعات سیاسی و جناحی اقدامات خوبی انجام داد. اما متاسفانه 4 سال آخر مسائل و مشکلاتی پیش آمد که من فکر می‌کنم به حیثیت ایشان لطمه زد و دلیل آن هم رای آقای قالیباف در انتخابات اخیر است. ایشان برای انتخابات مجلس چقدر رای آورد؟
تاکید می‌کنم مقرر شده که شهردار 8 ساله - دو دوره 4 ساله - باید انتخاب شود، تخصصی و مطالعه شده است که به صورت قانون درآمده است و روی تمام این موضوعات ساعت‌ها کار کارشناسی صورت گرفته است. در حال حاضر شاید افرادی از منظر مخالفت با آقای زاکانی مخالف 7 ساله شدن دوره شورای شهر هستند. اما در حالت معقول نباید موضوعی که مربوط به سرنوشت مردم یک ابرشهر است - به‌ویژه کارهای مربوط به زندگی روزمره مردم و خدمات روزمره - را سیاسی یا جناحی کرد.
