اولویت با لایحه‎ها برای رفع مشکلات است

‌به نظر شما با توجه به وضعیت کشور و در راستای کاهش مشکلات، اولویت مجلس و نمایندگان بهتر است بررسی طرح‌ها باشد یا لوایحی که از سوی دولت ارسال می‌شود؟

بستگی دارد دولت چقدر در جهت رفع مشکل جاری مردم لایحه به مجلس می‎فرستد. هم طرح‌های نمایندگان و هم لایحه‌های دولت برای حل مسائل و مشکلات کشور است. اگر دولت بتواند سبقت گرفته و در جهت حل مشکلات مردم پیش‌قدم شود، نیازی به طرح نمایندگان نخواهد بود. اما اگر دولت در راستای این مهم تعلل کند، نمایندگان مجبور می‌شوند در جهت حل این مشکلات دست به قلم شده و طرح ارائه کنند. بنابراین، این به هنر و اقدام دولت بستگی دارد. حضرت آقا نیز در دیدار با نمایندگان فرمودند که سعی کنید طرح‌ها کمتر باشد؛ آن‌هم در این جهت که بار اضافی بر دولت تحمیل نشود. تجربه نشان داده که وقتی طرحی نوشته و نهایتاً به قانون تبدیل شود، اگر دولت از عهده آن برنیاید که زیر بار اجرای آن قانون نمی‌رود. به همین دلیل تا جایی که امکان دارد، بهتر است که دولت جهت رفع مشکلات به مجلس لایحه بفرستد تا نمایندگان کمتر مجبور به ارائه طرح شوند.

‌به نظر شما چرا معاون حقوقی رئیس‌جمهور چنین خواسته‌ای از مجلس دارد؟

بالاخره کسانی که از شرایط شناخت دارند، به محدودیت‌ها و کمبودهای موجود و بار سنگین مسئولیت‌های دولت اشراف دارند، می‌دانند که ممکن است هر طرح و لایحه‌ای در ظاهر بار مالی نداشته باشد اما حتماً بار مسئولیتی دارد. هرچه بار مسئولیت دولت را سنگین‌تر کنیم احتمال اینکه اولویت‌ها گم شود بیشتر می‌‎شود. شاید به همین دلیل است که تاکید می‌شود حتی‌المقدور لوایح در دستور کار قرار گیرد تا طرح‌ها. اما باز هم تاکید می‌کنم اینکه اولویت بر لایحه‌های دولت است به این معنا نیست که نمایندگان کلاً دست از ارائه طرح بشویند و طرحی ننویسند. دولت هم باید همت کند و مانند نمایندگان جهت رفع دغدغه‌ها و مشکلات مردم اگر خلأ قانونی وجود دارد، سریع‌تر لایحه‌های لازم را ارائه دهد و نیاز نباشد که مجلس دست به قلم شود و با نوشتن طرح به دنبال تصویب قانون باشد.

‌چقدر تعامل بین دولت و مجلس می‌تواند اثرگذار بر خروجی مجلس در رفع مشکلات جامعه و خواسته آنها باشد؟

این بستگی به محتوای لوایح دولت دارد. وقتی دولت لایحه‌ای را به مجلس می‌فرستد، اولین سوال نمایندگان این است که واقعاً این موضوع جزو اولویت‌های کشور و جامعه است؟ اگر مجلس به این نتیجه برسد که این لوایح جزو اولویت‌های ضروری جامعه است، قطعاً در تصویب این لوایح تعجیل خواهد کرد و با دولت تعامل می‌کند. اما اگر درگیر مشکلات حاد و خاص اقتصادی باشیم درحالی‌که مردم از این ناحیه در عذاب باشند و دولت لایحه‌ای به مجلس ارائه کند که به اولویت‌های اقتصادی توجه نداشته و به جای آن سراغ مسائل جزئی و غیرضروری رفته باشد، قطعاً مجلس با دولت همراهی نمی‌کند.

‌با توجه به موضوع وفاق ملی که آقای پزشکیان در مورد آن صحبت می‌کند بین مجلس و دولت این تعامل به وجود می‌آید که نمایندگان طرح موضوعات را به دولت پیشنهاد کنند تا به لایحه تبدیل و از سوی دولت ارائه شود؟

پیشنهاد من به دولت این است که نقطه نظرات نمایندگان را رصد کند. نمایندگان در سطح اول تعامل و ارتباط با مردم هستند. اگر نماینده مستقیم با مردم در ارتباط است، دولت‌ها لایه لایه میان مردم ارتباط برقرار می‌کنند. به‌عنوان مثال کشاورزان مشکلات را مستقیم به نمایندگان انتقال می‌دهند اما برای ارتباط با دولت مجبورند مشکل خود را به بخشدار بگویند، بخشدار موضوع را با رئیس جهاد کشاورزی مطرح کند، جهاد کشاورزی شهرستان باید با جهاد کشاورزی استان مکاتبه کند، وزارت باید به وزارت جهاد اطلاع بدهد تا به گوش وزیر برسد.

گاهی مشکلات تا این سلسله‌مراتب را طی کند، حل می‌شوند. اما نماینده مستقیم با خود کشاورز در ارتباط است و اگر دولت حرف نمایندگان را گوش داده و به تذکرات آنها توجه کند، متوجه می‌شود که نمایندگان از مشکلات مردم می‌گویند. اگر مجرای قانونی برای حل مسائل و مشکلات وجود دارد، دولت از آن مسیر مشکلات را حل می‌کند. 

اگر مجرای قانونی وجود ندارد لایحه تهیه و تدوین می‌کند و لازم نیست نمایندگان دست به قلم شده و طرح بنویسند و مراقبت‌های خاصی صورت گیرد تا طرح با اسناد بالادستی همخوانی داشته باشد و مخالف اصل ۷۵ قانون اساسی نباشد که بار مالی برای دولت ایجاد کند و هزار ملاحظه دیگر. به نظرم اگر دولت مذاکرات مجلس را پیگیری کند، مشکلات کف جامعه را می‌شنود. اما اگر دولت به نطق‌ها و تذکرات مجلس اهمیت ندهد، مشکلات جامعه به نمایندگان فشار می‌آورد و آنها باید مجبور به نوشتن طرح ‌شوند.