ماموریت جلوگیری از تکرار جنگ

متن بیانیه‌ای که ۷۸ دیپلمات پیشین ایران امضا کرده‌اند، کاملاً روشن و واضح است و اشاره شده‌است که اگر اقدامات عاجل در خصوص اصلاح سیاست خارجی صورت نگیرد، تهدیدات جدی متوجه امنیت و منافع ملی ایران وجود دارد. در این بیانیه پیشنهاد شده‌است که با طرف‌های ذی‌ربط، مذاکرات آغاز شود. هرچند از طرف‌های ذی‌ربط در این بیانیه نام برده‌ نشده‌است، اما کنایه‌ای روشن است.

طرف‌های ذی‌ربط یعنی طرف‌هایی که ما با آنها دچار اختلاف هستیم. در بیانیه بر اساس تفکر جمعی صلاح دیده‌نشده‌است که اسمی از طرف مقابل برده‌شود. مذاکره طبیعتاً برای حل اختلاف است و ما باید با طرف‌هایی که با آنها اختلاف داریم وارد مذاکره شویم. آنچه با دوستان و شرکا انجام می‌شود، مذاکره برای حل اختلاف و رفع تهدید نیست. آنچه در این بیانیه مورد تاکید قرار گرفته‌است جسارت برای ورود به مذاکرات برای حل اختلاف و رفع تهدید است. ما امروز با آمریکا و اروپا دچار اختلاف‌های جدی هستیم.

ما باید به هر طریقی شده‌است از این بحران که بعد از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه اسرائیل علیه ایران تشدید شده‌است و احتمال بازگشت جنگ وجود دارد، از طریق دیپلماسی عبور کنیم و آرامش را به کشور بازگردانیم. دستگاه دیپلماسی در مرحله قبل موفق نشد جلوی جنگ را بگیرد. ماموریت دستگاه دیپلماسی و ماموریت دولت این بود که جلوی جنگ را بگیرد. الان ماموریت دستگاه دیپلماسی این است که اجازه ندهد مجدداً کشور وارد حالت جنگی شود و تهدید علیه امنیت و منافع ملی تشدید شود. برای این کار لازم است که سیاست‌ها به‌روز شود، با سیاست‌های گذشته امکان حل و فصل اختلاف‌ها وجود ندارد.

در شرایط جدید تکرار مواضع گذشته کارساز نیست و نهادهای ذی‌ربط با مواضع کشور را نوسازی کنند و از طریق مذاکرات مسائل را حل و فصل کنند. روشن است که منظور از مذاکره، مذاکره مستقیم با طرف ذی‌ربط است. مشخص شده‌است که استفاده از واسطه‌ها و میانجی‌‌ها کارایی لازم را برای عبور از بحران کنونی ندارد. کسانی که این بیانیه را امضا کرده‌اند، همگی دیپلمات‌های ارشد و سفرای سابق جمهوری اسلامی ایران هستند. همگی این افراد در سال‌های دهه ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ جزو مدیران ارشد وزارت امور خارجه بوده‌اند.

این افراد عموماً افرادی هستند که هم در انقلاب مشارکت داشته‌اند و هم در دوران جنگ کارگزار ارشد جمهوری اسلامی بوده‌اند. به این افراد نمی‌توان اتهام زد که قصد استحاله نظام را دارند. این افراد مجموعه‌ای ارزنده از تجربیات در روابط خارجی هستند که اظهارات‌شان مبنای کارشناسی دارد. فقط اصطلاح «حکم در موضوع» وجود دارد؛ معنایش این است که وقتی یک متخصص مانند پزشک، مهندس یا دیپلمات، حکم در موضوع می‌کند، باید حرف او پذیرفته‌شود. هر کسی در مقامی وقتی یک نسخه پزشک را می‌بیند نمی‌تواند بگوید که من این نسخه را نمی‌پذیرم، چون مقام ارشد سیاسی یا مذهبی دارم.

نسخه پزشک بر مبنای تخصص و دانش موضوعی نوشته‌شده‌است. حرف دوستان ما در بیانیه دیپلمات‌ها هم بر اساس تجربه و تخصص نوشته‌شده‌است. هر یک از این دیپلمات‌ها ده‌ها بار در مذاکرات مختلف شرکت‌کرده‌اند و حجم بالایی از تجربه را با خود حمل می‌کنند، و هیچ جمع دیگری در سطح کشور در مورد سیاست خارجی چنین حجمی از تجربه ندارد.

لذا بیانیه این دیپلمات‌ها می‌تواند برای حکومت و دست‌اندرکارانی که در وزارت امور خارجه مسئولیت دارند و هم برای افکار عمومی حجت باشد. این بیانیه حجت را تمام می‌کند که باید از طریق مذاکره و اصلاح سیاست‌ها خطر را از سر کشور رفع کنیم. روش‌های دیگر اگر جواب می‌داد تا به امروز جواب داده‌بود و راهی جز مذاکره مستقیم و اصلاح سیاست‌ها باقی نمانده‌است.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید