با خنده فرزین نرخ ارز ۲۰ درصد گران شد/کنایه محمد خوشچهره نماینده مجلس هفتم به دولت و بانک مرکزی
محمد خوشچهره، استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران و نماینده مجلس هفتم در گفتوگویی تفصیلی با خبرگزاری ایسنا، به تشریح وضعیت اقتصادی کشور پرداخت. این گفتوگو درباره آثار سیاسی، اقتصادی، امنیتی و اجتماعی حذف چهار صفر از پول ملی انجام شد.

محمد خوشچهره، استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران و نماینده مجلس هفتم در گفتوگویی تفصیلی با خبرگزاری ایسنا، به تشریح وضعیت اقتصادی کشور پرداخت. این گفتوگو درباره آثار سیاسی، اقتصادی، امنیتی و اجتماعی حذف چهار صفر از پول ملی انجام شد.
خوشچهره با مرور تجربیات مشابه کاهش ارزش پول و حذف صفر در کشورهای مختلف، گفت: «پول ملی مقوله به شدت مهمی است که قوام و دوام یک نظام سیاسی را نشان میدهد. قوام و دوام پول ملی یک نظام سیاسی از اقتصاد شروع میشود و حوزههای اجتماعی، سیاسی حتی امنیتی را هم درگیر میکند؛ به بیان دیگر پول بیارزش در انتهای جدول و پول پرقدرت در ابتدای جدول ارزش پولی کشورها قرار دارد. این مسئله به خودی خود یکی از عوامل دفع یا جذب سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و مهاجرتی است یعنی پول ملی تا این حد بر مناسبات مختلف کشورها اثرگذار است.»
او ادامه داد: «قانون اساسی اقتصاد ایران را نه دولتی و نه آزاد گفته، بلکه بهترین مدل اقتصاد را اقتصاد دولت – بازار دانسته است که این مدل اقتصادی در اکثر کشورهای جهان وجود دارد. در این مدل اقتصادی هم دولت در اقتصاد فعال است و هم بازار و مردم؛ منتها نسبت هر کدام متفاوت است مثل اقتصاد فعلی آمریکا. ترامپ با نگاه به مصالح و منافع ملی، واردات کالاهای مصرفی چین به بازار آمریکا را با وضع مالیاتهای بالا ممنوع کرد. در حالی که کالای ارزانقیمت چینی رفاه مردم با درآمد ضعیف یا متوسط آمریکا را بالا میبرد اما دولت فدرال آمریکا در سطح کلان به اشتغال و درآمد کلان آمریکا توجه دارد. این بحث، بحث پیچیدهای است اما کل آن به قدرت و ضعف پول ملی مربوط است. نظام جمهوری اسلامی که مدعی رفع محرومیت و استضعاف است به دلیل ضعف در درک، بینش و مدیریت دولتهایش موجب کاهش ارزش پول ملی و افزایش دامنه فقر و محرومیت شده است.»
او ادامه داد: «طی سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران به دلایل مختلف سیاسی، اقتصادی و تحریمی دهکهای متوسط اقتصادی مرتباً کم و کمتر شدند و بر جامعه فقرا افزوده شد. در حال حاضر سهم دهکهای ضعیف به پنج دهک افزایش یافته و گروههای میانی درآمدی تقریباً از بین رفتهاند. دولتها در نظام جمهوری اسلامی مرتباً گفتهاند معاش و معیشت مردم مهم است در صورتی که توجه نکردند قبل از معیشت، درآمد و حفظ ارزش پول ملی مهمتر است.»
خوشچهره گفت: «در حال حاضر بخشی از جامعه از جمله اساتید دانشگاهها و وکلا و قضات برای حفظ ارزش پول و پساندازشان حقوق ماهانه خود را به دلار و یورو تبدیل میکنند. این تغییر رفتار در جامعه تقاضای ارز را افزایش داده و وقتی تقاضا در بازار ارز افزایش مییابد، قیمتها سیر صعودی پیدا میکند. دولتهای ضعیف و بدون استراتژی اقتصادی، به دلیل در اختیار داشتن ۹۵ درصد منابع ارزی ناشی از فروش نفت، گاز و میعانات نفتی یا در اختیار داشتن درآمدهای ارزی ناشی از صادرات و واردات فولاد و سنگ آهن و دیگر اقلام صادراتی بازار سوداگری ارز را به سمت افزایش هدایت میکنند تا از محل فروش ارز به قیمت بالاتر، کسری بودجهاش را جبران کند.»
خوشچهره گفت: «در اخبار دیدم واکنش رئیس بانک مرکزی نسبت به پیشبینی که خبرنگار از او درباره نرخ ارز پرسید، به جای جواب درست و منطقی با شوخی و خنده، واکنش نشان داد و بعد از آن نرخ ارز ۲۰ درصد گران شد. وقتی مسئول مهمترین دستگاه اقتصادی کشور نمیتواند پیشبینی درستی از آینده قیمت ارز داشته باشد یا عوامل موثر بر این پارامتر مهم اقتصادی را درک کند، چرا همچنان بر صندلی این بانک نشسته است؟»