در انتظار پوتین/ترامپ و زلنسکی در کاخ سفید ملاقات کردند
رؤسای جمهوری آمریکا و اوکراین، روز دوشنبه در واشنگتن با یکدیگر ملاقات کردند.
رؤسای جمهوری آمریکا و اوکراین، روز دوشنبه در واشنگتن با یکدیگر ملاقات کردند. این دومین دیدار ولودیمیر زلنسکی با دونالد ترامپ در واشنگتن پس از بازگشت او به قدرت بود. ملاقاتی که با حضور جمعی از رهبران اروپایی و جلسه مشترک آن‌ها با رئیس‌جمهور آمریکا تکمیل شد. ترامپ روز دوشنبه طی تماسی تلفنی به گفت‌وگو با ولادیمیر پوتین نیز پرداخت.
بر اساس گزارش رسانه‌های آمریکایی ترامپ روز دوشنبه، جلسه خود با زلنسکی و رهبران اروپا را به مدت حدود ۴۰ دقیقه متوقف کرد تا با پوتین تماس بگیرد. ملاقات روز دوشنبه از جنبه حضور جمعی رهبران اروپایی در واشنگتن و همچنین برگزاری آن پس از ملاقات حدوداً سه‌ساعته ترامپ و پوتین در آلاسکا، اهمیت خاصی داشت.
اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر انگلیس، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، جورجیا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا، فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، الکساندر استاب، رئیس‌جمهور فنلاند و مارک روته، دبیرکل ناتو روز دوشنبه در کاخ سفید حاضر بودند. آن‌ها پس از گرفتن عکس یادگاری مشترک، گفت‌وگوهای چندجانبه را آغاز کردند.
به گزارش دویچه‌وله آلمان، بسیاری از رهبران اروپا ضمن استقبال از نتایج این دیدار، آن را «خوب و سازنده» توصیف و تاکید کردند که این نشست دو نتیجه کلیدی از جمله «تضمین‌های امنیتی برای اوکراین» و «برنامه‌ریزی برای دیدار مستقیم زلنسکی و پوتین» در بر داشت. تمام اظهارنظرها پس از این جلسه مهم بر این موضوع استوار بود که ادامه این روند به تصمیم، اراده و رفتار پوتین بستگی دارد. یوری اوشاکوف، دستیار پوتین اعلام کرد سران روسیه و آمریکا از دیدار مستقیم هیئت‌های روسیه و اوکراین حمایت می‌کنند.
احتمال دیدار سه‌جانبه
به‌طور طبیعی پس از این دیدار، موضوع دیدار پوتین و زلنسکی به عنوان رهبران دو کشور در حال جنگ مورد توجه قرار گرفت. ترامپ در تروث‌سوشیال (شبکه اجتماعی متعلق به خودش)، نوشت: «در این تماس تلفنی، برنامه‌ریزی برای ملاقاتی بین پوتین و زلنسکی را شروع کردم. مکان این دیدار بعدتر مشخص خواهد شد. پس از آن ملاقات، جلسه سه‌جانبه‌ای خواهیم داشت که شامل نشست میان دو رئیس‌جمهور و من خواهد بود.»
او درباره برخی جزئیات این دیدار نیز گفت: «می‌خواهم پوتین و زلنسکی دیدار کنند، روابط من با هر دوی آن‌ها خوب است و اروپایی‌ها می‌خواهند این جنگ هولناک در اوکراین پایان یابد.» او با بیان اینکه امیدوارم پوتین به‌خوبی رفتار کند و زلنسکی کمی انعطاف‌پذیری نشان دهد، افزود: «اوضاع سخت خواهد شد اگر پوتین به‌خوبی رفتار نکند. تصمیم‌گیری بر عهده پوتین و زلنسکی خواهد بود و به همین دلیل من در حال ترتیب دادن دیداری میان آن‌ها هستم.»
رئیس‌جمهور آمریکا تاکید کرد: «جنگ در اوکراین به دلیل ناتو و شبه‌جزیره کریمه که اوباما از آن دست کشید، آغاز شد. غیرممکن بود که روسیه عضویت اوکراین در ناتو را بپذیرد حتی پیش از پوتین. اوکراین بخش‌های بزرگی از سرزمین‌های خود را بازپس خواهد گرفت، کشتار متوقف خواهد شد و تضمین‌های امنیتی وجود خواهد داشت، اما نه از طریق ناتو. کی‌یف عضویت ناتو را به دست نخواهد آورد و برخی کشورهای اروپایی می‌خواهند نیروهای خود را در خاک اوکراین مستقر کنند.» ترامپ اضافه کرد: «پوتین از جنگ خسته شده و خواهیم دید طی هفته‌های آینده چه رخ خواهد داد.»
رئیس‌جمهور آمریکا در گفت‌وگویی تلفنی با شبکه فاکس‌نیوز نیز اظهارات عجیبی مطرح کرد. ترامپ گفت: «می‌خواهم جنگ‌ها را تمام کنم. اگر بتوانم جان هفت هزار نفر را در هر هفته نجات بدهم، کار بزرگی انجام داده‌ام. دلم می‌خواهد به بهشت بروم، اگر ممکن باشد. شنیده‌ام وضعم خوب نیست و می‌گویند در پایین‌ترین جایگاه هستم. اگر روزی به بهشت برسم، یکی از دلایلش همین کار خواهد بود.»
ملاقات بدون پیش‌شرط
زلنسکی پس از ترک کاخ سفید تصریح کرد که هنوز جزئیاتی از دیدار رو در رو با ولادیمیر پوتین در اختیار ندارد. او همچنین اظهار داشت همانطور که پیش‌تر اعلام کرده، آماده هرگونه مذاکره در هر سطحی است تا همه احتمالات پایان بخشیدن به جنگ را بررسی کند. او گفت: «امروز فرصت داشتم نقشه‌های میدان نبرد را به رئیس‌جمهور ترامپ نشان و توضیح دهم چه مناطقی تحت کنترل چه طرفی است.» او همچنین از رهبران اروپایی حاضر در این جلسه تشکر کرد و گفت متحدان «هم‌نظر» بوده‌اند. رئیس‌جمهور اوکراین همچنین تاکید کرد که از نظر او، دیدار میان اوکراین و روسیه باید بدون هیچ شرطی شکل گیرد. زلنسکی تاکید کرد که مسئله تضمین‌های امنیتی، موضوع کلیدی نشست روز دوشنبه در کاخ سفید بود که به عنوان «نقطه آغاز برای پایان جنگ» ضروری است. او تأکید کرد: «ما برای نشست دوجانبه با پوتین آماده‌ایم» و اوکراین از هرگونه اجلاس دوجانبه و سه‌جانبه با حضور آمریکا و روسیه با هدف برقراری صلح استقبال می‌کند.
تلاش برای برگزاری دیدار بی‌سابقه
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا درباره شرایط جاری به فاکس‌نیوز گفت: در صورتی که این نشست به‌خوبی پیش برود، امیدوار هستیم که به دنبال آن دیداری میان ترامپ، پوتین و زلنسکی برگزار شود. هنوز به آن مرحله نرسیده‌ایم، اما هدف ما همین است و یکی از مسائلی که امروز مورد بحث قرار گرفت این بود که چگونه می‌توان به آن نقطه رسید. تنها این موضوع که پوتین می‌گوید «بله، من با زلنسکی دیدار می‌کنم»، اتفاق بزرگی است. منظورم این نیست که آن‌ها از اتاق بیرون می‌آیند و بهترین دوستان می‌شوند و نمی‌گویم با یک توافق صلح بیرون خواهند آمد، اما همین واقعیت که حالا آن‌ها با یکدیگر صحبت می‌کنند، در سه سال و نیم گذشته اصلاً وجود نداشت.»
ملاقات طی دو هفته آینده
فردریش مرتس، صدراعظم آلمان پس از دیدار چندجانبه رهبران اروپایی و ترامپ، در جمع خبرنگاران در واشنگتن خبر داد که این دیدار احتمالاً طی دو هفته آینده انجام خواهد شد. به گزارش رویترز، صدراعظم آلمان اظهار داشت که درباره محل این نشست که پوتین در تماسی تلفنی با ترامپ با آن موافقت کرده، هنوز تصمیم‌گیری نشده است.
مرتس گفت: «ما نمی‌دانیم که رئیس‌جمهور روسیه شجاعت شرکت کردن در چنین نشستی را خواهد داشت یا نه.» این سیاستمدار آلمانی همچنین تاکید کرد که تماس تلفنی پوتین و ترامپ در زمان استراحت این دیدار چندجانبه انجام شد و رؤسای جمهور روسیه و آمریکا «توافق کردند که در مدت دو هفته آتی دیداری میان رئیس‌جمهور روسیه و رئیس‌جمهور اوکراین برگزار شود.» او همچنین تاکید کرد که جدایی دونباس از اوکراین، مانند جدا کردن فلوریدا از آمریکاست.
امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه پس از ملاقات در کاخ سفید، گفت‌وگویی با شبکه NBC داشت. او گفت: «وقتی به وضعیت و واقعیت‌ها نگاه می‌کنم، نمی‌بینم که رئیس‌جمهور پوتین خیلی مایل به دستیابی به صلح باشد. اما شاید من بیش از حد بدبین هستم.» او همچنین در رابطه با سیاست‌های ترامپ نیز گفت: «خوش‌بینی رئیس‌جمهور شما را باید جدی گرفت. بنابراین اگر او فکر می‌کند که می‌تواند به توافقی دست یابد، این خبر بسیار خوبی است و ما باید هر کاری که از دستمان برمی‌آید انجام دهیم تا به یک توافق عالی برسیم.»
او ادامه داد: «اگر در نشست دوجانبه‌ای که دونالد ترامپ، بین پوتین و زلنسکی (رئیس‌جمهور اوکراین) اعلام می‌کند، پیشرفتی حاصل نشود و اگر نشست سه‌جانبه به نتیجه نرسد، یا اگر روس‌ها از این رویکرد پیروی نکنند، بله، ما باید تحریم‌ها، تحریم‌های ثانویه و اولیه را افزایش دهیم.» مکرون نیز مانند صدراعظم آلمان، در این گفت‌وگو به هر گونه واگذاری زمین از سوی اوکراین به روسیه واکنش منفی نشان داد.
الکساندر استوب، رئیس‌جمهور فنلاند، گفت‌وگوهای روز دوشنبه را تا حدی موفقیت‌آمیز خواند اما همچنین اظهار داشت درباره مشارکت آمریکا در تضمین‌های امنیتی برای اوکراین «هیچ چیز مشخصی» وجود ندارد. او گفت ترامپ پیشنهاد برگزاری نشست دوجانبه میان زلنسکی و پوتین را مطرح کرده، اما رهبر روسیه قابل اعتماد نیست. او گفت: «باید ببینیم پوتین شجاعت حضور در چنین نشستی را دارد یا نه.» او تاکید کرد که هدف اصلی حفظ حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین است و احتمال دارد طی یک هفته جزئیات مربوط به تضمین‌های امنیتی مشخص شود. مارک روته، دبیرکل ناتو نشستهای روز دوشنبه را بسیار موفقیت‌آمیز دانست.
کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا نیز در واشنگتن از جلسه با ترامپ ابراز خرسندی کرد. او با تاکید بر اینکه در این جلسه پیشرفت‌هایی در دستیابی به توافق در تضمین‌های امنیتی و حرکت رو به جلو در زمینه نشستهای دوجانبه و سه‌جانبه پیش آمد، گفت: این همان چیزی بود که می‌خواستم امروز رخ دهد و واقعاً خوشحالم که به اینجا رسیدیم.» استارمر تأکید کرد: «هیچ تصمیمی نباید درباره اوکراین بدون حضور اوکراین گرفته شود.»
زلنسکی از یک قسمت دیگر نمایش ترامپ جان سالم به در برد
مجله انگلیسی اکونومیست با انتشار گزارشی درباره دیدار رؤسای جمهور آمریکا و اوکراین نوشت: «بسیاری از جزئیات توافقی پیشنهادی نامشخص است؛ اما فضای جلسه به طرز شگفت‌آوری مثبت بود و با جلسه قبلی که به اخراج زلنسکی از کاخ سفید انجامید، خیلی فرق داشت. این نشست برای زلنسکی در حکم تمرینی بود تا با تعریف و تشکر از ترامپ و «بله» گفتن به ایده‌های او جلوی یک درگیری مجدد را بگیرد.
در نتیجه، زلنسکی از هر گونه اشاره‌ای به اختلاف نظر با ترامپ اجتناب کرد. امید زلنسکی این بود که با چنین رویکردی، یا این پوتین باشد که در نهایت روند ترامپ را خراب کند یا آمریکا چنان تضمین‌های محکمی ارائه دهد که مصالحه را ممکن سازد. با این حال، او با وضعیت دشواری روبه‌رو است؛ زیرا واگذاری دونباس به روسیه علاوه بر بغرنج‌تر کردن موقعیت نظامی اوکراین، در داخل هم کشورش را از نظر سیاسی بی‌ثبات خواهد کرد.»
