مذاکرات هستهای در شرایط پیچیده
فضای حاکم بر چالش هستهای وارد نقطهای شده که به یک اندازه میتواند پروژه مذاکرات را به عقب یا جلو براند.

فضای حاکم بر چالش هستهای وارد نقطهای شده که به یک اندازه میتواند پروژه مذاکرات را به عقب یا جلو براند. [مه استراتژیک: فضا به دقیقهای رسیده که نمیتوان آن را فرصت خالص و نمیتوان تهدید کامل ارزیابی کرد. نقطه مرزی و لحظه سخت تصمیم مهم و روندساز] این نقطه در نظریه سیستمهای پیچیده به «لبه آشوب» مشهور است.
لبه آشوب چالش هستهای لحظهای است که سیستم مذاکراتی در مرز میان نظم و آشوب قرار دارد. شرایط بغرنجی که منظومهای از راهبردهای متعارض؛ امکان تصمیم مقتضی را سخت میکند. هر حرکتی ضمن فواید احتمالی اما کسری از تعدیل خواستهها و انتظارات را به دنبال دارد. امری که میزانی از مکانیزم هزینه افت شهرت را به مجریان تحمیل میکند.
این هزیمتِ آسیب پرستیژ زمانی میتواند نادیده گرفته شود که مابه ازای ملموس و متناسبی کسب شده باشد. هرچند این پوزیشن دست سیستم را برای حفظ همزمان تعادل و توازن و همچنین ابتکار و انعطافپذیری باز نگاه میدارد.
جو حوالی مذاکرات را شمشیر داموکلس اسرائیل، تروئیکای اروپایی و همچنین آژانس بینالمللی انرژی اتمی مهآلود و تا اندازهای متشنج کردهاند. احتمالاً در قالب تقسیم کار و سناریوی پلیس خوب و بد و یا استراتژی چماق و هویج برای تحمیل توافق مدنظرشان.
وزیر امورخارجه عمان با طرح مکتوب آمریکا به تهران سفر کرده است. عراقچی گفته که پیام را با آیتمهای منافع ملی و حقوق ملت ایران آنالیز میکنیم. پیام مکتوب بعد از دور پنجم مذاکرات و سفر پزشکیان و رئیس بانک مرکزی ایران به عمان تسلیم جمهوری اسلامی شده است.
به نظر میرسد پیام شفاف و مکتوب آمریکا در پاسخ به انتقادات جمهوری اسلامی از تعارض فضای رسانهای و میز مذاکرات مذاکرهکنندگان آمریکایی ارائه شده است. کاخسفید در بیانیهای اعلام کرد که استیو ویتکاف پیشنهادی مفصل و قابلقبول در زمینه هستهای ارائه کرده و به نفع ایرانیهاست که آن را بپذیرند.
همین تکه آخر نشان میدهد که پیشنهادها ممکن است باب میل ایران نباشد. برخی رسانههای آمریکایی گزارش کردهاند که از جمله مفاد این سند، میتوان به درخواست از ایران برای توقف کامل فعالیتهای غنیسازی اورانیوم اشاره کرد.
روزنامه نیویورکتایمز نیز گفته است که این سند همچنین تشکیل یک ائتلاف منطقهای برای تولید انرژی هستهای را، بهعنوان بخشی از یک راهکار مشترک برای همکاری در حوزه انرژی، پیشنهاد داده است[کنسرسیوم]. پیشنهاد دیگری که مطرح شده این است که اگر ایران غنیسازی اورانیوم را کاملاً تعلیق کند آمریکا این حق را به رسمیت بشناسد.
گمانهزنیها آغاز شده است. انتظار میرود بهینهترین پاسخ ممکن که حائز کوتاه، میان و بلندمدت منافع و امنیت ملی ایران باشد؛ ارائه گردد. با این وجود و تا زمان بررسی دقیق و همهجانبه پروپوزال آمریکایی و پاسخ جمهوری اسلامی، سیاست غالب، صبر و انتظار خواهد بود.