همزمان با مذاکرات ایران و توافق با حماس و حوثی ها/ترامپ به خاورمیانه آمد
رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، ظهر روز گذشته به وقت واشنگتن دی.سی (حوالی ساعت ۱۹ به وقت تهران) سفر خود را به خاورمیانه آغاز کرد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا ابتدا به عربستان سعودی خواهد رفت.
رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، ظهر روز گذشته به وقت واشنگتن دی.سی (حوالی ساعت ۱۹ به وقت تهران) سفر خود را به خاورمیانه آغاز کرد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا ابتدا به عربستان سعودی خواهد رفت.
عصر دیروز، یک گروگان آمریکایی – اسرائیلی به نام عیدان الکساندر، توسط حماس آزاد شد. پس از سفر به ایتالیا برای شرکت در مراسم یادبود و خاکسپاری پاپ فرانسیس در واتیکان، این دومین سفر خارجی دونالد ترامپ از زمان آغاز دور جدید ریاست‌جمهوری اوست. ترامپ در جریان این سفر به قطر، عربستان و امارات خواهد رفت. همچنین خود او این موضوع را مطرح کرد که ممکن است برای شرکت در نشست احتمالی میان ولودیمیر زلنسکی و ولادیمیر پوتین رؤسای جمهوری اوکراین و روسیه که روز پنجشنبه در استانبول برگزار می‌شود، به ترکیه نیز سفر کند.
ترامپ در حالی به منطقه سفر می‌کند که مذاکرات میان ایران و آمریکا با وساطت عمان در جریان است. پرونده بحران در غزه نیز به آمریکا مربوط می‌شود و همزمان با رایزنی‌های منطقه‌ای دیپلمات‌های آمریکایی، وزیر امور خارجه ایران نیز سفرهایی فشرده را در دستور کار قرار داده است. سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان عصر دیروز به امارات سفر کرد.
سفر به سه کشور عربی
ترامپ پیش از آغاز سفر خود، یک سخنرانی نسبتاً کوتاه در واشنگتن داشت. او در این سخنرانی، گزارشی از اقداماتی که دولت او انجام می‌دهد یا اعتقاد دارد که آمریکا در انجام آن‌ها تاثیرگذار بوده، ارائه کرد. ترامپ درباره آتش‌بس با انصارالله یمن گفت: «به آتش‌بس دست یافتیم. دیگر حوثی‌ها (انصارالله) به کشتی‌های آمریکایی حمله نخواهند کرد.»
او بدون اشاره به نتیجه حملات ایالات متحده به یمن، مدعی شد حملات آمریکا به این کشور باعث شکل گرفتن آتش‌بس کنونی شده است. ترامپ ادعا کرد: «هیچ‌کس کاری که ما کردیم را نمی‌تواند انجام دهد. حوثی‌ها و مسئولان آن‌ها اعلام کردند که دیگر به آمریکایی‌ها حمله نخواهند کرد و ما سخنان آن‌ها را باور می‌کنیم.»
رئیس‌جمهور آمریکا درباره سفر خود به خاورمیانه نیز گفت: «در این سفر از سه کشور بزرگ عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی بازدید خواهم کرد.» او در پاسخ به سوالی دیگر گفت: «ما در حال کمک به قطر، امارات متحده عربی و عربستان سعودی هستیم. ما در حال حفظ امنیت آن‌ها هستیم. اگر ما نبودیم، آن‌ها وجود نداشتند.»
ترامپ ضمن تکرار ادعاهای پیشین، درباره مذاکرات در جریان میان ایران و آمریکا نیز گفت: «در موضوع ایران، تحولات بسیار خوبی در حال رخ دادن است. آن‌ها نمی‌توانند سلاح هسته‌ای داشته باشند ولی به‌طور هوشیارانه درحال مذاکره هستند.»
او ادامه داد: «ما می‌خواهیم ایران موفق، ثروتمند و خوشحال باشد اما حق ندارد به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند. به‌نظر من آن‌ها می‌دانند که من جدی هستم و آن‌ها تاکنون بسیار منطقی رفتار کردند.»
ترامپ در بخشی از صحبت‌های خود، ضمن اعلام آزادی قریب‌الوقوع عیدان الکساندر سرباز آمریکایی – اسرائیلی، در تمجید از استیو ویتکاف گفت: «ویتکاف کار فوق‌العاده‌ای انجام داده است. بسیاری فکر می‌کردند عیدان درگذشته است. از استیو (ویتکاف) قدردانم. آن‌ها تا دو ساعت دیگر عیدان را آزاد خواهند کرد. والدین او بسیار خوشحال هستند. عیدان تنها آمریکایی است که در اسارت باقی مانده بود. آزادی او خبر بسیار خوبی است.»
آزادی الکساندر
عیدان الکساندر، سرباز اسرائیلی – آمریکایی است که روز گذشته از سوی حماس، در شمال شهر خان یونس در جنوب نوار غزه، تحویل نمایندگان صلیب سرخ جهانی شد. یک مقام حماس اعلام کرد آزادی این سرباز، در نتیجه مذاکرات میان این گروه و آمریکا محقق شده است.
بر اساس خبری که رویترز روز یکشنبه منتشر کرد، حماس مشغول مذاکره با آمریکا در موضوع آتش‌بس و ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه است. تا چند هفته قبل، تصور می‌شد که الکساندر در جریان بمباران محل نگهداری‌اش توسط ارتش رژیم اسرائیل، کشته شده است.
۲۷ فروردین سال جاری، کانال تلگرام مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین درباره این سرباز دوتابعیتی نوشت: «الکساندر یک نظامی ۲۱ ساله اسرائیلی است که تابعیت آمریکایی نیز دارد و به‌عنوان «سرباز تنها» شناخته می‌شود؛ اصطلاحی که به نیروهایی اطلاق می‌شود که بدون داشتن خانواده یا خویشاوندان درجه یک در اسرائیل، در ارتش این رژیم خدمت می‌کنند. وی خدمت نظامی خود را از سال ۲۰۲۱ در ارتش رژیم اشغالگر آغاز کرد و به دلیل اعتقادات صهیونیستی خود، به تیپ نخبه «گولانی» پیوست.
الکساندر در جریان عملیات «طوفان‌الاقصی» در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۳، در حین مشارکت در نبرد در ایست بازرسی کیسوویم در نزدیکی نوار غزه، به اسارت نیروهای مقاومت درآمد. تصاویر و ویدئوهایی از او توسط گردان‌های قسام، شاخه نظامی حماس، منتشر شد که مهم‌ترین آن‌ها در نوامبر ۲۰۲۴ و آوریل ۲۰۲۵ بود. در این ویدئوها، الکساندر به تشریح شرایط اسارت خود پرداخت و از عملکرد دولت اسرائیل به رهبری بنیامین نتانیاهو ابراز ناامیدی کرد و آن را به رها کردن اُسرا متهم ساخت. در مارس ۲۰۲۵، جنبش حماس اعلام کرد با طرحی برای آزادی عیدان الکساندر به همراه اجساد چهار اسیر دوتابعیتی دیگر موافقت کرده است؛ این طرح با میانجی‌گری برخی طرف‌های بین‌المللی مطرح شده بود.»
روز ۲۶ فروردین، ابوعبیده سخنگوی گردان‌های قسام اعلام کرد که به دنبال بمباران محل نگهداری این گروگان دوتابعیتی، ارتباط میان آن‌ها و گروه محافظ او قطع شده است. بر اساس اخبار، الکساندر که روز گذشته آزاد شد، به قطر منتقل می‌شود. او قرار است در یک کنفرانس خبری که در دوحه با حضور ترامپ و تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر برگزار خواهد شد، حضور پیدا کند. آزادی الکساندر، شرایط را را برای بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اسرائیل سخت‌تر خواهد کرد.
نتانیاهو زیر تیغ
اخبار مختلفی از بروز اختلاف میان واشنگتن و تل‌آویو به گوش می‌رسد. از جمله اینکه گفته می‌شود ترامپ به دلیل اختلافات با نتانیاهو، در جریان سفر خود به خاورمیانه برنامه‌ای برای سفر به اسرائیل ندارد. روز گذشته تماس تلفنی میان ترامپ و نتانیاهو برقرار شد. اما استیو ویتکاف، نماینده ترامپ در امور خاورمیانه که در منطقه حضور دارد و ظهر روز دوشنبه وارد اسرائیل شد، وجود این اختلافات را رد کرد.
ویتکاف در جریان حضور در اسرائیل، با نتانیاهو و ران درمر وزیر امور راهبردی اسرائیل دیدار و گفت‌وگو کرد. او همچنین مقامات رژیم اسرائیل را در جریان آخرین تحولات مذاکرات با ایران قرار داد. ویتکاف در جریان آزادی عیدان الکساندر نیز حاضر بود. استیو ویتکاف چند روز قبل انتقادات گسترده‌ای از مقامات اسرائیلی کرده بود.
روزنامه رای الیوم، روز ۲۲ اردیبهشت به نقل از ویتکاف نوشت: نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در خاورمیانه تاکید کرد کابینه نتانیاهو جنگ در نوار غزه را طولانی می‌کند. او این سخنان را در دیدار با خانواده‌های اُسرای اسرائیلی اعلام کرد و گفت: «خواستار بازگشت اُسرا هستیم ولی اسرائیل برای پایان دادن به جنگ آماده نیست.»
او به خانواده‌های اُسرای اسرائیلی گفت که با روش جدید نتانیاهو در نوار غزه موافق نیست و معتقد است دستیابی به آتش‌بس جدید و آزادی اُسرا گام درست بعدی است. خانواده‌های اُسرای صهیونیست اعلام کردند سخنانی که از سوی ویتکاف در انتقاد از نتانیاهو شنیدند، سابقه نداشته است. نتانیاهو همچنان زیر تیغ منتقدان خود قرار دارد و آزادی عیدان الکساندر این تیغ را تیزتر کرده است. جنبش حماس در حالی این سرباز آمریکایی – اسرائیلی را آزاد کرد که نتانیاهو جنگ در غزه را متوقف نمی‌کند و سرنوشت دیگر گروگان‌های اسرائیلی مشخص نیست.
او در اظهاراتی گفت: «اسرائیل به هیچ آتش‌بسی یا آزادی زندانیان متعهد نیست و فقط تامین گذرگاه امن برای غیرنظامیان را می‌پذیرد.» او همچنین مدعی شد: «آزادی عیدان به دلیل فشار نظامی بر حماس ممکن شده است.»
بر اساس اخبار، قرار بود بعد از آزادی الکساندر، رژیم اسرائیل اجازه ورود کمک‌های غذایی به نوار غزه را بدهد. در حالی که اسرائیل خود را برای یک جنگ زمینی در غزه آماده می‌کند و مقامات این رژیم اعلام کردند که با آزادی این گروگان دوتابعیتی خللی در عملیات آنان به وجود نمی‌آید، حماس مشغول گفت‌وگو با آمریکاست؛ موضوعی که تبدیل به یکی از اهرم‌های فشار اپوزیسیون اسرائیل بر نتانیاهو شده است.
