وزیر خارجه روسیه به تهران می‌آید

وزیر خارجه روسیه که امروز مسکو را به مقصد آنکارا ترک کرد، پس از پایان سفر خود به ترکیه راهی تهران خواهد شد. سرگئی لاوروف، یکشنبه و دوشنبه در آنکارا به رایزنی با مقامات ترکیه می‌پردازد و سه‌شنبه وارد تهران می‌شود. محور ملاقات دیپلمات ارشد روسیه با مقامات ترکیه، موضوع تحولات سوریه و روابط دوجانبه خواهد بود.

لاوروف آخرین بار، آبان ۱۴۰۲ با هدف شرکت در نشست وزرای خارجه سازوکار منطقه‌ای مشورتی «۳+۳» برای جنوب قفقاز (ارمنستان، جمهوری آذربایجان، گرجستان، ایران، روسیه، ترکیه) به تهران سفر کرده بود.

به گفته اسماعیل بقائی، سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان سفر وزیر امور خارجه روسیه به تهران در چارچوب مشورت‌های مستمر جمهوری اسلامی ایران-فدراسیون روسیه راجع به روابط دوجانبه و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی انجام خواهد شد.

وزیر امور خارجه روسیه در این سفر علاوه بر دیدار و گفت‌وگو با همتای ایرانی خود با برخی دیگر از مقام‌های کشورمان نیز دیدار و در مورد آخرین وضعیت روابط دوجانبه و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی رایزنی خواهد کرد.

پس از ریاض

با توجه به اینکه هفته گذشته ملاقات میان وزرای خارجه روسیه و آمریکا به میزبانی عربستان در ریاض برگزار شد، این سفر اهمیت دوچندانی نسبت به ملاقات‌های مشابه دارد. اگرچه دستورکار اصلی جلسه دیپلمات‌های آمریکا و روسیه در عربستان موضوع جنگ اوکراین بود، اما نمی‌توان حضور استیون ویتکاف فرستاده ترامپ به خاورمیانه را در این جلسه نادیده گرفت. آتش‌بس شکننده در غزه، وضعیت جدید در سوریه، شرایط داخلی لبنان و تهدیدهای مکرر مقامات آمریکایی علیه امنیت ایران از جمله مسائلی هستند که در حال حاضر مورد توجه قرار دارند.

البته با توجه به اتهاماتی که از سوی اروپایی‌ها نسبت به همکاری ایران با روسیه در جریان جنگ اوکراین به کشورمان زده می‌شود و تاثیر زیادی بر تیرگی روابط با اتحادیه اروپا گذاشته، پرونده اوکراین نیز به صورت غیرمستقیم به ایران مربوط می‌شود. اروپایی‌ها ایران را متهم می‌کنند که با ارسال موشک بالستیک و پهپادهای انتحاری به روسیه، در جریان تجاوز مسکو به اوکراین مشارکت داشته است.

مقامات کشورمان در خصوص فروش پهپاد به روسیه و قدمت طولانی همکاری نظامی میان دو کشور توضیحات خود را بارها تکرار و موضوع ارسال موشک را نیز تکذیب کردند.

دستور کار لاوروف در تهران

با توجه به روابط تهران – مسکو و درگیری دو کشور در مسائل مختلف خاورمیانه، گمانه‌زنی‌های مختلفی درباره دستور کار این سفر وجود دارد. ایران و روسیه دو حامی اصلی بشار اسد بودند که با سقوط نظام بعث، با شرایط جدیدی روبه‌رو شدند. ایران اگرچه سوریه را ترک کرد، اما روسیه همچنان مشغول مذاکره با دولت انتقالی سوریه برای حفظ موقعیت نظامی خود در این کشور است.

مقامات روسیه در بهمن گذشته سفری به دمشق داشتند. تمام تلاش‌‌های روسیه در این محور است که پایگاه دریایی طرطوس را حفظ کند. پایگاه طرطوس در ساحل مدیترانه، از زمان حکومت شوروی در اختیار روس‌ها بوده و برای آنان در حوزه نظامی و اطلاعاتی اهمیت راهبردی دارد.

گفته می‌شود که سوری‌ها در ازای اعطای هر امتیازی به روس‌ها، خواستار استرداد بشار اسد جهت محاکمه در دمشق هستند.  رایزنی لاوروف در تهران حول محور پرونده سوریه، ادامه مذاکرات اواخر بهمن محمدرضا رئوف‌شیبانی نماینده ویژه وزیر امور خارجه کشورمان در امور سوریه خواهد بود.

رئوف‌شیبانی در زمان حضور خود در مسکو، با نماینده پوتین در امور روسیه و معاون وزیر خارجه آن کشور دیدار و گفت‌وگو کرد. او شامگاه جمعه ۲۶ بهمن در واکنش به اظهارات اخیر اسعد حسن‌الشیبانی وزیر خارجه دولت انتقالی سوریه که در خصوص تبادل پیام با تهران صحبت کرده بود، به ایرنا گفت: «جمهوری اسلامی ایران به صورت غیرمستقیم با دمشق در ارتباط است و پیام‌هایی نیز دریافت کرده‌ایم.»

مقامات ایران بارها بر این موضوع تاکید کردند که مردم سوریه برای سوریه تصمیم می‌گیرند و ایران به آنچه در سوریه اتفاق افتد احترام می‌گذارد. با توجه به درگیری مشترک ایران و روسیه در پرونده سوریه، این احتمال وجود دارد که تبادل پیام میان تهران و دمشق از طریق مسکو انجام شده باشد. از سوی دیگر، در حال حاضر ترکیه بازیگر اصلی میدان سوریه است و لاوروف پس از رایزنی با مقامات آنکارا به تهران می‌آید.

بنابراین پرونده سوریه پررنگ خواهد بود. احتمال دیگری که وجود دارد، این است که در جریان نشست ریاض موضوع ایران نیز میان وزرای خارجه آمریکا و روسیه مورد توجه قرار گرفته باشد و لاوروف در جریان این سفر یک‌روزه، در این خصوص نیز با مقامات ایران به گفت‌وگو بپردازد.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید