سرنوشت رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی در انتظار اسرائیل
تصمیم اخیر اسپانیا، نروژ و ایرلند برای به رسمیت شناختن یک کشور مستقل فلسطینی، آخرین آجر دیوار انکاری است که در اطراف دولت راست افراطی فعلی اسرائیل ساخته شده است.
دولتی که همچنان از جهان میخواهد اجازه دهد حماس را در غزه نابود کند و در عین حال از کار کردن با فلسطینیهایی که به شاخه سیاسی حماس تعلق ندارند برای رسیدن به نقشه راهی برای آینده فلسطین خودداری میکند.
بیش از 140 کشور حق فلسطینیان را برای داشتن کشوری در کرانه باختری، غزه و بیتالمقدس شرقی به رسمیت شناختهاند. با این حال، آنچه در مورد این اقدام اخیر قابل توجه است این است که تا پیش از این کشورهای عمده اروپای غربی و ایالات متحده تاکنون با این ایده مخالفت کرده بودند تنها با این استدلال که پیش از به رسمیت شناختن فلسطین، ابتدا باید صلح میان دو طرف برقرار شود. حالا به نظر میرسد که این موضع در برخی تغییر کرده است.
تمرکز من همیشه بر روی کار عملی است: آیا این به رسمیت شناختن یک کشور فلسطینی که در حال حاضر وجود خارجی ندارد با مرزهای نامشخص به راهحل پایدار منجر میشود؟ راهحل پایدار چیست؟ صلح واقعی بین دو دولت برای دو جامعه بومی - یهودیان و فلسطینیها. جواب آره یا نه است.
یوهانان پلسنر، رئیس مؤسسه دموکراسی اسرائیل، به من گفت که در کوتاهمدت، این به رسمیت شناختن دیپلماتیک از سوی دموکراسیهای همگام در اروپا، افکار عمومی اسرائیل را تحریک نخواهد کرد.
او گفت که دقیقاً پس از آنچه حماس در هفت اکتبر در سرزمینهای اشغالی انجام داد، اروپاییها به اسرائیل میگویند که باید یک کشور فلسطین را بپذیرد آن هم بدون اشاره به غیرنظامی شدن آن یا هرگونه تعهدی از جانب فلسطینیها برای رد حماس. این درخواست در این مقطع از سوی اکثر اسرائیلیها رد خواهد شد.
اما در درازمدت، دقیقاً این نوع شوکهای دیپلماتیک است که میتواند رهبران اپوزیسیون اسرائیل را در نهایت از دایره فشار بنیامین نتانیاهو خارج کند تا در نتیجه آن، این رهبران بتوانند با صدای بلند درخواست تشکیل دوکشور بهگونهای که هر دو بتوانند در کنار هم با صلح زندگی کنند را مطرح کنند.
در حال حاضر میتوان نشانههایی از آن را دید. با این حال، اگر این اتفاق نیفتد، اسرائیل به سوی دنیایی از هرج و مرج پیش میرود.
کریگ چارنی، که در دهه 1990 یکی از اعضای تیم نظرسنجی نلسون ماندلا بود در این باره به من میگوید: این به رسمیت شناختن کشور فلسطین توسط کشورهای اروپایی مانند یک نسیم است که اگر اسرائیل تغییر موضع ندهد، تبدیل به یک طوفان خواهد شد.
او در ادامه گفت: انزوای رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی با یک تحریم تسلیحاتی داوطلبانه در دهه 1960 آغاز و پس از قیام سووتو (مجموعهای از تظاهرات و اعتراضات به رهبری دانشآموزان سیاهپوست مدرسهای در آفریقای جنوبی بود که در صبح روز ۱۶ ژوئن ۱۹۷۶ آغاز شد) به یک تحریم رسمی تسلیحاتی سازمان ملل تبدیل شد.
در همین زنجیره آنچه که در اوایل دهه 1980 بهعنوان یک هدف مطلوب در دانشگاهها و اتاقهای هیئت مدیره بحث میشد در اواسط دهه 1980 به یک تحریم اقتصادی، نظامی و مسافرتی گستردهتر تبدیل شد.
تا اینکه دو رهبر بزرگ، نلسون ماندلا و اف دبلیو کلرک (وی بهعنوان آخرین رئیسجمهور آفریقای جنوبی از دوران حکومت اقلیت سفیدپوست شناخته میشود، او و دولتش نظام آپارتاید را برچیده و قانون حق رأی عمومی را اجرایی کردند) ظهور کرده و به آپارتاید پایان دادند. این سفر، مسیری بسیار دردناک داشت.