صدیق وطن‌پرست

نهم اردیبهشت‌ماه 1370 دکتر غلامحسین صدیقی، پدر جامعه‌شناسی ایران و سیاستمدار وطن‌پرست‌ در تهران درگذشت.

صدیقی از یاران دکتر مصدق در نهضت ملی‌شدن صنعت نفت بود و در دو دولت او عهده‌دار وزارت شد. بعد از کودتای 28 مردادماه نیز در دادگاه از مصدق تجلیل کرد و به زندان افتاد.

بااین‌همه در همان دوران حبس برای حفظ آبروی ایران، حاضر شد مساعی خود را مصروف برگزاری هرچه آبرومندانه‌تر کنگره هزاره ابوعلی‌سینا کند.

بعد از آزادی از زندان اما او به‌طور عمده قریب به دو دهه همت خود را معطوف به گسترش دانش جامعه‌شناسی کرد و با بنیانگذاری مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی، نقش مهمی در شکل‌گیری علمی این رشته در ایران داشت.

آخرین فراز مهم زندگی او اما هنگامی بود که در بحبوحه انقلاب 1357، دعوت محمدرضا پهلوی برای نخست‌وزیری را با شروطی تیزبینانه و درحالی‌که جبهه ملی در صف تقابل با سلطنت قرار گرفته بود، پذیرفت.

مهمترین شرطش خارج‌نشدن شاه از ایران بود. در عمل، البته نه صدیقی نخست‌وزیر شد، نه شاه در ایران ماند.