پژوهشگر حوزه آب: می‌دانستیم به صفر آبی می‌رسیم
یک پژوهشگر آب و محیط زیست با تاکید بر اینکه مسوئلین باید پاسخگو باشند که چرا در طول این چند دهه و با آشکار بودن اینکه روزی به این نقطه و وضعیت بحرانی خواهیم رسید، اعتبارات و منابع مالی لازم برای افزایش ظرفیت شیرین‌سازی آب خلیج‌فارس یا دریای عمان را تامین نکرده‌اند، گفت: امروز فقط حدود یک درصد از آب شرب کل کشور از شیرین‌سازی و انتقال آب دریا تامین می‌شود، درحالی‌که عربستان بیش از ۷۰ درصد از آب مصرفی خود را از همین طریق تامین می‌کند.
به گزارش هم‌میهن آنلاین، مصطفی فدائی‌فرد در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، در ارزیابی بحران آب در کشور و بویژه تهران اظهار داشت: بیش از ۹۰ درصد از کل آب تجدیدپذیر ایران در کشاورزی مصرف می‌شود که به دلیل راندمان و بهره‌وری اندک، حدود ۶۰ درصد از آن هدر می‌رود.
هدررفت ۲۵ درصدی آب در تهران
وی با بیان اینکه راندمان در شبکه توزیع آب شرب نیز وضعیت مناسبی ندارد، ادامه داد: در همین شهر تهران حدود ۲۵ درصد از آب شرب باارزش و ذی‌قیمت در شبکه لوله‌های فرسوده هدر می‌رود. البته حکمرانی در سایر موضوع‌ها نیز مطلوب نبوده و نیست؛ تهران شهری است که از یک جمعیت ۵ میلیونی و بدون برنامه‌ریزی برای آب، برای ترافیک و سایر زیرساخت‌ها، به بیش از ۱۵ میلیون نفر رسیده است و علاوه بر مشکلات مربوط به بحران آب، دچار بحران ترافیک، آلودگی هوا، فرونشست، بیکاری، گرانی، حاشیه‌نشینی، ساخت‌وساز برروی گسل‌های فعال، بحران رعایت نکردن حریم و بستر رودخانه‌ها و مسیل‌ها و قنوات و ...است.
خودکفایی کشاورزی به قیمت پایان آب
این پژوهشگر آب و محیط زیست گفت: مسئولین در تمام ۴۷ سال گذشته بر طبل خودکفایی کشاورزی کوبیده‌اند، بدون آنکه به ظرفیت‌های اقلیمی و منابع آبی ایران کمترین توجهی کنند، سدسازی‌های بی‌رویه، برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی، اصرار بر ایجاد اشتغال آب‌محور، موجبات نابودی منابع آب و خاک و هوا را فراهم کرده و موجب به خطر افتادن امنیت غذایی شده است.
اوج بحران آب
فدائی‌فرد تاکید کرد: بحران آب در تمام کشور و همه کلان‌شهرها و به خصوص در تهران به اوج خود رسیده است تا حدی که بسیاری از سدهای کشور خشکیده‌اند و معلوم نیست جواب تامین آب چند ده میلیون نفر را چه کسی باید بدهد!؟
این کارشناس حوزه آب در رابطه با راهکار رئیس‌جمهور مبنی بر اینکه اگر تا آخر آذر ماه باران نبارد، باید تهران را تخلیه کنیم، تاکید کرد: آیا هیچ شهر و یا روستا و یا کمپی برای اقامت موقت و یا دائم بیش از ۱۵ میلیون نفر در هیچ کجای ایران وجود دارد؟ اگر تا پایان آذر ماه در سایر شهرها و روستاهای کشور نیز باران نبارد، آیا کل کشور را باید تخلیه کرد!؟
وی متذکر شد: فراموش نکنیم که در اصل بی‌توجهی به هشدارهایی که طی دو دهه اخیر توسط متخصصان و کارشناسان مختلف داده شد، منجر به فلاکت و نابودی آب و خاک و هوا در ایران شده است.
می‌دانستیم به صفر آبی می رسیم اما....
فدائی‌فرد با تاکید بر اینکه مسوئلین باید پاسخگو باشند که چرا در طول این چند دهه و با آشکار بودن اینکه روزی به این نقطه و وضعیت بحرانی خواهیم رسید، اعتبارات و منابع مالی لازم برای افزایش ظرفیت شیرین‌سازی آب خلیج‌فارس یا دریای عمان را تامین نکرده‌اند، گفت: امروز فقط حدود یک درصد از آب شرب کل کشور از شیرین‌سازی و انتقال آب دریا تامین می‌شود درحالی‌که عربستان بیش از ۷۰ درصد از آب مصرفی خود را از همین طریق تامین می‌کند.
وی اظهار داشت: اکنون راهکار این است که باید به ناتوانی و ناکارآمدی خود اقرار کنیم و باید به کنوانسیون‌های جهانی آب بپیوندیم تا برای فناوری‌های جدید و کاهش مصرف یاری بطلبیم.
وی ادامه داد: در تهران که بیش از نیمی از مصرف آب کشور صرف شرب، بهداشت و فضای سبز می‌شود، بازچرخانی می‌تواند بخشی از فشار بر منابع آب را کاهش دهد. کشورهای پیشرفته این مسیر را با موفقیت پشت سر گذاشته‌اند. در آلمان آب تا ۲۰ بار در چرخه مصرف باقی می‌ماند و در ژاپن نیز هر واحد آب تا ۱۵ بار تصفیه و بازاستفاده می‌شود. این تجربه‌ها نشان می‌دهد که بازچرخانی تنها راهکار فنی نیست، بلکه روشی پایدار برای بقا در اقلیم‌های خشک است.
شیرین‌سازی و انتقال آب دریا در دستور کار قرار گیرد
این کارشناس ارشد حوزه انرژی بیان کرد: دومین راهکار برای بلندمدت، شیرین‌سازی و انتقال آب دریاست که بسیاری از کشورهای با اقلیم و شرایط منابع آبی بسیار وخیم‌تر از ایران مانند عربستان، امارات متحده عربی، قطر و اسرائیل از آن بهره برده و بسیاری از مشکلات منابع آبی خود را بهبود بخشیده‌اند.
لزوم صرفه‌جویی ۲۰ درصدی
وی گفت: با توجه به آنکه در اثر سیاست‌های کلان حاکمیتی به دور از منطق و غیرکارشناسی در خصوص توسعه بی‌رویه کشاورزی؛ وابستگی به اشتغال آب‌محور را چنان افزایش داده‌ایم که در عمل هرگونه کاهش سطح زیر کشت و کاهش تولیدات کشاورزی منجر به افزایش شدیدتر قیمت‌ها و افزایش بیکاری و توسعه هر چه بیشتر فقر و به خطر افتادن امنیت غذایی خواهد شد، بنابراین مهمترین راهکار کوتاه‌مدت در این شرایط بحرانی، مصرف بهینه و صرفه‌جویی حدود ۲۰ درصدی مصرف آب توسط مردم است.
راهکار تعامل با دنیا و پیوستن به اف‌ای‌تی‌اف
فدائی‌فرد تاکید کرد: برای آن که بتوان از تنها راهکار کوتاه‌مدت موجود برای کاهش تبعات بحران‌های آب، برق، گاز و بنزین استفاده کرد، لازم است در کوتاه‌ترین زمان ممکن، اصلاحات واقعی صورت گیرد و واقعیت‌ها را بپذیریم که از جمله آنها تعامل با دنیا و پیوستن به اف‌ای‌تی‌اف برای رفع تحریم‌ها و اقتصاد آزاد، کاهش بودجه‌های بی‌رویه و شایسته‌سالاری است.
