عقبنشینی بانک مرکزی
با اعتراض بورس به انتشار اوراق گواهی طلا توسط بانک مرکزی و غیرقانونی دانستن آن، این بانک اعلام کرد که انتشار اوراق را به سال آینده موکول کرده است.

با اعتراض بورس به انتشار اوراق گواهی طلا توسط بانک مرکزی و غیرقانونی دانستن آن، این بانک اعلام کرد که انتشار اوراق را به سال آینده موکول کرده است. بانک مرکزی اعلام کرد که با توجه به شرایط اقتصادی پایان سال و بازار سهام، اجرای موضوع انتشار اوراق گواهی طلای بانک مرکزی به سال آینده موکول شد. بانک مرکزی همزمان با اعلام پیشفروش یک میلیون سکه در بهمنماه از انتشار گواهی سکه خبر داده بود، اما این موضوع با واکنش مدیرعامل بورس کالا سید جواد جهرمی همراه شد.
او نامهای به معاونت حقوقی رئیسجمهور نوشته و در آن گفته بود «انتشار گواهی سکه توسط بانک مرکزی با قانون اوراق بهادار مغایرت دارد.» در این نامه تاکید شده بود که بانک مرکزی باید مانند هر ناشر دیگری با طی کردن رویه قانونی بازار سرمایه اقدام به انتشار اوراق کند. روز گذشته نیز محسن زنگنه عضو کمیسیون برنامه و بودجه از ورود مجلس به موضوع انتشار گواهی اوراق طلا توسط بانک مرکزی خبر داد و گفت که طبق ماده ۲۰ قانون بازار اوراق بهادار، انتشار اوراق بهادار در بازار اولیه منوط به ثبت آن نزد سازمان بورس با رعایت مقررات قانون بورس است و هرگونه عرضه عمومی اوراق بهادار به هر طریق بدون رعایت مفاد این قانون ممنوع است. او این بازار را موازی با بازار سرمایه دانست و گفت که اعتراض اهالی بورس کاملاً وارد است.
حالا با عقبنشینی بانک مرکزی از طرح به نظر میرسد این بانک نیز نظر بورس را پذیرفته است و با توجه به غیرقانونی بودن آن احتمال اینکه سال آینده نیز طرح اجرا نشود، وجود دارد. موازیکاری بانک مرکزی با سازمان بورس همچنان ادامه دارد، با توجه به عملکرد بانک مرکزی به نظر میرسد که این بانک به دنبال جذب نقدینگی باقیمانده در بورس است.
بانک مرکزی طی دو ماه انتهایی سال با پیشفروش سکه و خبر انتشار گواهی طلا در تلاش است که نقدینگی بازارها را جذب خود کند که بازار سهام پیشتاز خروج نقدینگی بوده است. روز پنجشنبه هفته گذشته یعنی ۱۶ اسفندماه بانک مرکزی با انتشار اطلاعیهای خبر از انتشار اوراق گواهی سپرده طلا داد که در نهایت این موضوع باعث شد تالار شیشهای معاملات روند اصلاحی را تجربه کند. در اطلاعیه بانک مرکزی آمده بود: «بانک مرکزی در راستای وظایف خود و با هدف اعمال سیاستهای پولی، مدیریت نقدینگی، هدایت اعتبار و مدیریت بازار طلا به زودی و تا قبل از پایان سال اوراق گواهی طلا با سررسید ۶ ماهه منتشر میکند.»
این شرایط درحالی است که بورس کالا سالهاست وظیفه انتشار اوراق مبنی بر طلا را برعهده دارد و باعث شفافیت در این حوزه شدهاست و بانک مرکزی با یک موازیکاری در تلاش برای افزایش تورم کشور بود که در نهایت بانک مرکزی به صورت موقت کوتاه آمد و انتشار اوراق گواهی سپرده به سال جدید موکول شد. بانک مرکزی در بیانه خود اعلام کرده بود با انتشار گواهی سپرده سکه بهعنوان یک ابزار مالی جدید میتواند به مدیریت نقدینگی سرگردان در بازار کمک کند و از فشار تورمی بکاهد.
با وجود این ادعای بانک مرکزی، بررسیها نشان میدهد که انتشار اوراق گواهی سپرده توسط بانک مرکزی میتواند سفتهبازی در بازارها را افزایش دهد و با عدم شفافیت در حوزه گواهیها شاهد افزایش تورم در کشور و سرگردانی سرمایهگذاران در بازارها خواهیم بود. در اصل بانک مرکزی با انتشار این گواهی اقدامی ضدبورس انجام داد و روند نزولی بورس نیز بیش از گذشته تقویت خواهد شد.
بانک مرکزی پیش از این و در بهمنماه با پیشفروش یک میلیون سکه باعث خروج نقدینگی از بورس و تقویت روند اصلاحی آن شده بود و اکنون نیز با خبر انتشار گواهی سپرده سکه در تلاش است که نقدینگی و اعتماد باقیمانده در بورس را فراری دهد. به طور کلی به نظر میرسد بانک مرکزی با موازیکاری سعی در جذب نقدینگی باقی مانده در بورس را دارد.
ارکان بازار سرمایه نسبت به انتشار گواهی سپرده در بورس واکنش نشان دادند و هر یک با نامه و کارزاری در تلاش بودند تا مانع از انتشار این اوراق شوند، در میان مدیرعامل بورس کالا در نامهای به معاونت حقوقی رئیسجمهور نوشته بود: «انتشار گواهی سکه توسط بانکمرکزی با قانون اوراق بهادار مغایرت دارد و باید مانند هر ناشر دیگری با طی کردن رویه قانونی بازار سرمایه اقدام به انتشار اوراق کند.»
همچنین امیر لعلی، روابط عمومی سازمان بورس از نامه ۱۸ اسفند حجتالله صیدی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار خطاب به محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی خبر داد که صیدی در این نامه ضمن یادآوری نص صریح قوانین و مقررات به رئیس کل بانک مرکزی، خواستار توقف موضوع «انتشار اوراق گواهی طلا از سوی بانک مرکزی» شده است.
با وجود حمایتهای ارکان بازار سرمایه، بسیاری از تحلیلگران بورس عقیده دارند که شورای عالی بورس وظیفه خود را به درستی انجام نداده و همین موضوع باعث شده که بانک مرکزی در بورس دخالت کند. با افزایش فشارها به بانک مرکزی به نظر میرسد که سال آتی نیز این بانک موفق به انتشار اوراق گواهی طلا نبود و این موضوع تنها به صورت اطلاعیه و نامه باقی بماند.