بازیابی رابله

میخائیل باختین، فیلسوف و متخصص روسی ادبیات، آثار تأثیرگذاری در حوزه نقد و نظریه ادبی نوشته است. به‌خصوص بحث‌هایی که درباره وضعیت کارناوالی ادبیات و چندصدایی مندرج در آثار ادبی دارد، در دهه‌های اخیر بیش‌ازپیش مورد توجه قرار گرفته است. از نظر باختین، موقعیت کارناوالی آکنده است از شوخی، تنوع، بازی، توجه به بدن و امور جسمانی، به‌رسمیت نشناختن حقانیت و جایگاهِ سلسله‌مراتبی صاحب‌منصبان سیاسی، دینی، فرهنگی، اقتصادی و امثال آن و سرپیچی از هنجارهای فرهنگ رسمی. او این نشانه‌ها را در آثارش درباره داستایوفسکی و «رابله» نیز مورد توجه قرار می‌دهد.

او در مورد «رابله» باختین بر این نظر است که اگرچه «رابله» شأنی در اندازه شکسپیر و سروانتس دارد اما به‌اندازه کافی، قدر قلم او دانسته نشده است. باختین، برای جبران این کاستی، رابله را از چارچوب فرهنگ رسمی ـ جریان اصلی ادبیات والای فرانسه ـ بیرون می‌کشد و از نو پیوند آن را با تاریخ غنی و رنگارنگ فرهنگ عامیانه، برقرار می‌کند.

رابله و جهانش

نویسنده: میخائیل باختین

ترجمه: محمد سپاهی 

نشر: نی

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید