صباح زنگنه: پایان جنگ غزه فصل جدیدی در معادلات منطقه خواهد بود
کارشناس مسائل منطقه گفت: «پایان جنگ فصل جدیدی در معادلات منطقه خواهد بود. می‌توان این گام‌های اولیه را مثبت تلقی کرد و امیدوار بود که بالاخره جنگ پایان بگیرد. اما نباید دستپاچه یا هیجان‌زده شد.
به گزارش هم‌میهن آنلاین و به نقل از اقتصادآنلاین، پاسخ حماس به طرح پیشنهادی ترامپ برای پایان جنگ غزه، در سطح بین‌المللی در کانون توجه قرار گرفته است. رییس‌جمهور آمریکا از این پاسخ استقبال کرده و آن را به معنای موافقت با طرح خود نشان داده است. اما در مقابل برخی پاسخ حماس را مبهم دانسته‌اند و جریان‌های راست افراطی در اسرائیل نیز آشکارا بنای مخالفت با آن را گذاشتند.
صباح زنگنه، کارشناس مسائل منطقه، درباره واکنش حماس به طرح ترامپ گفت: «پاسخ حماس به نظرم هوشمندانه و دقیق است. این جنبش طرح ترامپ را به‌طور کامل رد نکرده و با وجود اینکه در طرح ترامپ لایه‌های متعددی مطرح بوده، اما کلیت طرح را به‌عنوان امکانی برای عملیاتی شدن آتش‌بس و توقف جنگ، کشتار و خونریزی پذیرفته است. حماس قالب کلی را پذیرفته و سپس وارد جزئیات اصلی و مهم شده و جایگزین‌هایی ارائه کرده که از نظرش ضروری بوده است. این جنبش اعلام کرده که در مورد این طرح مذاکره خواهد کرد و جزئیات را مشخص خواهد نمود؛ بنابراین هم یک راهکار عملی ارائه کرده و هم از تبلیغات منفی و حاشیه‌های سیاسی پرهیز کرده و خواسته‌های خود را به‌روشنی بیان کرده است.»
تلاش حماس برای برداشتن فشار‌های سیاسی
او با اشاره به تلاش حماس برای جلوگیری از فشار‌ها به این گروه ادامه داد: «حماس خواسته که فشار‌ها را از روی خود بردارد. در حقیقت این گروه مانع شده است تا مسائل حاشیه‌ای و جانبی بر اصل طرح غلبه پیدا کنند. اما حماس در عین حال نشان داده که آتش‌بس و توقف جنگ بدون رأی و نظر او امکان‌پذیر نیست. نمی‌توان حماس را نادیده گرفت. درواقع، توطئه‌ای که نتانیاهو دنبال آن بود یعنی مشروط کردن کل مسئله فلسطین، با مخالفت حماس روبه‌رو شد. عامل اصلی مخالفت همین موضع‌گیری حماس بود و به این ترتیب توطئه نتانیاهو به شکست انجامید. حماس توانست وارد مهم‌ترین نکات و مسائل طرح شود و موفق شد؛ چراکه ترامپ اصلاحات و خواسته‌های حماس را نیز در وبگاه‌های خود منتشر و ثبت کرد. بدین‌ترتیب، طرف مذاکره به‌روشنی مشخص شد.»
این کارشناس با اشاره به اینکه حماس در عین حال سعی نکرده مسئله فلسطین را در خود منحصر کند، اضافه کرد: «حماس تأکید کرده است که حل موضوع درگیری‌ها و نحوه اداره غزه مستلزم اجماع ملی فلسطینی‌هاست. این نکته‌ای اساسی است که در بیانیه این جنبش آمده است.»
آیا حماس در آینده غزه نقش خواهد داشت؟
او درباره احتمال تحقق دیگر شروط آمریکا مثل خلع سلاح نیز گفت: «دو نکته بسیار ضروری است که باید به آن توجه کرد و نشان‌دهنده شناخت حماس از شرایط آمریکا و منطقه و جهان است. نخست اینکه حماس در پذیرش یا رد طرح ترامپ تعلل نکرد. اگر یکی دو روز تأخیر می‌کرد، ممکن بود نتانیاهو دوباره مداخله کند و تغییراتی در طرح بدهد. نکته دیگر شناخت روحیه ترامپ است. ترامپ علاقه دارد که از او تعریف و تشکر شود و خودخواهی‌اش ارضا گردد؛ اما نه به شکل ذلیلانه و حاکی از ضعف، بلکه به‌گونه‌ای که نشان دهد شناخت دقیقی از روحیات او وجود دارد. این روش می‌تواند ترامپ را از نتانیاهو جدا کند تا با نتانیاهو وارد مذاکره نشود، بلکه مستقیم با حماس گفت‌و‌گو کند. این یک موفقیت برای حماس است.»
او افزود: «با توجه به این دو تاکتیک، به نظر می‌رسد ترامپ اجازه نخواهد داد اصل موضوع برقراری آتش‌بس و توقف جنگ با شکست مواجه شود.»
زنگنه در پاسخ به این پرسش که آیا حماس در آینده غزه نقش خواهد داشت، گفت: «یکی از هوشمندی‌های حماس این بود که اعلام کرد آینده بعد از جنگ متعلق به همه فلسطینی‌هاست. این جنبش به‌هیچ‌وجه انحصارطلبی نکرد و سایر نیروها را نادیده نگرفت. بلکه تأکید کرد که همه فلسطینی‌ها حق دارند نظر بدهند. راه برخورد با مشکلات و بحران‌ها، داشتن نمایندگان واقعی ملی فلسطینی در پارلمان آینده و دولت آینده فلسطین است. حماس مستقیماً با دولت خودگردان مقابله نکرد، بلکه اعلام کرد که همه نیروها، چه آنها که دولت تشکیل داده‌اند و چه آنها که در سازمان‌های مقاومت حضور دارند، حق رأی دارند و آرای آینده تعیین‌کننده نحوه برخورد با مسائل خواهد بود.»
این کارشناس با بیان اینکه این روند می‌تواند آغازی برای پایان جنگ باشد، گفت: «پایان جنگ فصل جدیدی در معادلات منطقه خواهد بود. می‌توان این گام‌های اولیه را مثبت تلقی کرد و امیدوار بود که بالاخره جنگ پایان بگیرد. اما نباید دستپاچه یا هیجان‌زده شد. این تنها یک مرحله است که باید از آن عبور کرد تا امکان تحلیل عمیق‌تر فراهم شود. باید آینده را بهتر شناخت و وزن و اندازه عوامل و عناصری که در این جنگ درگیر شده‌اند ــ چه به نفع حماس و چه به ضرر آن ــ به‌درستی و با دقت سنجیده شود.»
نقش ایران در معادلات آینده فلسطین
او ادامه داد: «بلافاصله یمنی‌ها اعلام کردند که همچنان مدافع و حامی فلسطین و آرمان فلسطین خواهند بود. این به آن معناست که اگر در آینده فلسطین دچار مشکل شود، می‌تواند به واکنش و عکس‌العمل حوثی‌ها امیدوار باشد. این نشان می‌دهد بخشی از فضای منطقه در حال تغییر است. اکنون باید واکنش ایران، سایر کشور‌های منطقه و دیگر گروه‌های فلسطینی را نیز مشاهده کرد. همچنین کشور‌های همسایه از جمله لبنان، سوریه، عراق، مصر، اردن و حتی عربستان باید مدنظر قرار گیرند.»
زنگنه درباره نقش نیز توضیح داد: «ایران باید همه این ابعاد را بسنجد و خود را هدف نتانیاهو و ترامپ قرار ندهد. همان‌گونه که حماس با دقت و هوشیاری عمل کرد، ایران نیز باید با هوشیاری و در عین حال با حفظ مبانی و اصول ارزش‌های خود واکنش دقیقی تنظیم کند.»
