رشد اینفلوئنسرها زیر سایه فیلترینگ/ایران دومین کشور با بیشترین تعداد بلاگر در جهان

چند روز گذشته، گزارش خبری منتشر شد بر این مبنا که «به لحاظ جمعیت بلاگرهای شاغل در شبکه‌های اجتماعی، ایران جایگاه دوم را در دنیا دارد.» چنین موضوعی باعث تعجب بسیاری شد چون اصولاً حضور و فعالیت بلاگری در ایران با سختی‌های بسیاری ازجمله فیلترینگ و استفاده از فیلترشکن‌های ناامن کار را برای هر کاربری می‌تواند سخت‌تر از قبل کند. باوجود تمام محدودیت‌هایی که اینترنت ایران دارد اما حضور کاربران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی روزبه‌روز در حال افزایش است و این حضور در حال تبدیل شدن به یک رکورد باورنکردنی است.

حدود 1/93 درصد از جمعیت شاغل کشور اینفلوئنسر هستند و ایران از این نظر در جایگاه دوم جهان پس از برزیل قرار دارد. ایران از نظر سهم اینفلوئنسرها از کل جمعیت شاغل در رتبه دوم و از نظر سهم جهانی اینفلوئنسرها پس از برزیل، هند و آمریکا رتبه چهارم را دارد. نکته حائز اهمیت این است که اگر برزیل و هند در این جدول بالاتر از ایران قرار گرفته‌اند به‌دلیل اینترنت آزاد و البته جمعیت بیشتری است که نسبت به ایران دارند. برزیل ۲۱۲ میلیون و هند یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون جمعیت دارند که اصلاً قابل قیاس با ایران ۹۰ میلیون نفری نیست. این موضوع باید به لحاظ اقتصادی و جامعه‌شناسی مورد بررسی قرار می‌گرفت اما در این گزارش قصد داریم قیاسی از تعداد بلاگرهای ایرانی، میزان اثرگذاری آنها با بلاگرهای سایر کشورها داشته باشیم.

اینفلوئنسر شاغل یعنی چه؟

قبل از اینکه به بررسی و قیاس تعداد اینفلوئنسرهای شاغل در کشورهای دنیا برسیم، بد نیست نگاهی بیاندازیم به تعریف این واژه و فعالیتی که اینفلوئنسرها در شبکه‌های اجتماعی دارند. در ابتدا باید این تفکیک را قائل شویم که بلاگر و اینفلوئنسر تفاوت دارند. بلاگر به شخصی گفته می‌شود که در یک حوزه خاص مهارت داشته و در حال یاد دادن آن به مخاطبان خود است. البته اگر فرآیند تولید محتوای او ویدئومحور باشد، از او با عنوان بلاگر نیز یاد می‌شود. به‌عنوان مثال فردی را در نظر بگیرید که در حوزه گردشگری مهارت دارد و در حال معرفی مکان‌های تفریحی و جذاب به فالوئرهای خود در اینستاگرام می‌باشد.

برویم سراغ دوستان اینفلوئنسر. این افراد به خاطر اعتبار و محبوبیتی که بین مردم دارند در تبلیغات و کمپین‌های اینفلوئنسر مارکتینگ شرکت کرده و تأثیر بسزایی در موفقیت آن کمپین دارند و از طریق رسانه‌هایی که در اختیارشان است سعی می‌کنند محصولات و خدمات شرکت‌هایی را که با آن‌ها همکاری می‌کنند به فروش برسانند. بلاگر یا اینفلوئنسر شاغل به افرادی گفته می‌شوند که علاوه بر شغل بلاگری، یک شغل دیگر نیز دارند به همین دلیل است که طبق این بررسی، نزدیک دو درصد از جمعیت کل شاغلان ایران، اینفلوئنسر هستند. درواقع طبق آمار رسمی وزارت کار ایران، حدود ۲۷ میلیون نفر شاغل هستند که حدودو۲ درصد آن یعنی حدوداً سه میلیون نفر اینفلوئنسر در ایران داریم که آمار بسیار قابل‌توجهی است.

رشد چشمگیر بلاگرهای ایرانی

برزیل به سبک فوتبال که ورزش اولش محسوب می‌شود، در سوشال‌مدیا هم به لحاظ تعداد نفرات رتبه اول را با اقتدار کسب کرده است. از جمعیت ۲۱۲ میلیون نفری این کشور  حدود ۱۰۳ میلیون نفر شاغل هستند که بیش از 2/5 درصد از این جمعیت جزو اینفلوئنسرها (یعنی ۲۵ میلیون نفر) محسوب می‌شوند. ایتالیا نیز که حدود ۶۰ میلیون نفر جمعیت دارد، بیش از ۳۰ میلیون نفر شاغل هستند که دو درصد از این جمعیت شاغل، بلاگر هستند.

آنچه بایستی در مورد اینستاگرام بیشتر مورد توجه قرار بگیرد سطح کاربران پرنفوذ است، در حال حاضر بررسی‌های مرکز پژوهشی بتا در سال گذشته نشان می‌دهد که ایران حدود ۳ میلیون اینفلوئنسر فعال و شاغل دارد و البته نکته بسیار مهمتر این است که بیش از ۷ هزار اکانت ایرانی با بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده فعالیت می‌کنند که در سطح اینفلوئنسرها در میان بقیه شبکه‌های اجتماعی مانند توئیتر یا تلگرام بی‌نظیر است.

قیاس درآمدها

حال با بررسی قیاس جمعیتی می‌توانیم میزان درآمد بلاگرهای تاثیرگذار را بررسی کنیم. در کشور ایران بلاگرهایی با بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده ماهانه درآمدی بالغ بر  ۵۰۰ میلیون تا دو میلیارد تومان دارند که اگر به‌صورت دلاری محاسبه کنیم چیزی حدود ۶۰۰۰ تا ۲۴۰۰۰ دلار در ماه می‌شود که اصولاً مالیاتی نیز پرداخت نمی‌کنند. به‌طور مثال، فودبلاگرها یا همان بلاگرهای غذا بابت یک تبلیغ  دقیقه‌ای بین ۵۰ تا ۱۵۰ میلیون تومان دستمزد دریافت می‌کنند تا یک رستوران را در صفحه خود تبلیغ کنند. بلاگرهای سفر نیز ارقام قابل توجهی از هتل‌ها دریافت می‌کنند و علاوه بر یک سفر رایگان بین ۳۰ تا ۶۰ میلیون تومان نیز از هتل یا آژانس‌های مسافرتی مبلغ مدنظر را می‌گیرند.

این درحالی است که بلاگرهای آلمانی به‌ازای هر تبلیغ بین ۵۰ یورو تا نهایت ۵۰۰ یورو از کاربر دریافت می‌کنند و در همان استوری به صورت رسمی اعلام می‌کنند که این یک استوری تبلیغاتی است و بابتش پول دریافت شده است. گفتنی است بلاگرهای برزیلی نیز اصولاً فرار مالیاتی دارند و اتفاقاً به سبک بلاگرهای ایرانی درآمد بالا و قابل توجهی دارند. بلاگرهای برزیلی اصولاً بین ۱۰۰۰ تا ۵۰۰۰ دلار درآمد دارند و اغلب نیز مالیاتی پرداخت نمی‌کنند.

پرطرفدارترین موضوعات

همانطور که پیش‌تر گفته شد بیش از ۷۰۰۰ صفحه در اینستاگرام ایرانی بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده دارند که احتمالاً از این حیث هم ایران جزو ۵ کشور برتر دنیا محسوب می‌شود. نکته‌ای که ایران را شاید کمی عقب‌تر از کشورهای دیگر قرار داده باشد استفاده از پلتفرم یوتیوب است که به‌مرور رشد کرده است. درحالی‌که در کشور ترکیه و آلمان اولویت استفاده جوان‌ها در ابتدا یوتیوب و بعد اینستاگرام است. درآمد یوتیوب چنین است که به‌ازای هر ۱۰۰۰ نفر بازدید به‌طور میانگین ۶ تا ۸ دلار یوتیوب به بلاگر پرداخت می‌کند.

البته در ایران چون یوتیوب فیلتر و تحریم است، بلاگر ایرانی برای دستیابی به درآمد دلاری از یوتیوب باید قوانین یوتیوب را دور بزند و از طریق یک شرکت واسطه خارج از ایران درآمدش را به‌دست بیاورد. از بین ۷۰۰۰ بلاگر ایرانی با بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده صفحات سرگرمی رتبه دوم را دارد و صفحات سلبریتی‌ها نیز در جایگاه اول است. صفحات ورزشی و هنر نیز در جایگاه سوم قرار دارند. این درحالی است که در کشور آلمان اولویت بلاگرها تبلیغات و معرفی محصولات آرایشی و بهداشتی است که باعث شده آنها به شهرت قابل‌توجهی برسند و اتفاقاً در این حوزه بسیار تاثیرگذار باشند.

این بلاگرها در کشور آلمان، هم در یوتیوب و هم در اینستاگرام حضور فعال دارند. یکی از بلاگرهای مشهور در کشور برزیل، فردی است که سراغ بازیکنان مشهور برزیلی می‌رود و بآ آنها سلفی می‌گیرد. به همین سادگی او تبدیل به فردی مشهور در سوشال‌مدیا شده است. کسی شبیه به «اسپید» که از یک فرد تقریباً بدون استعداد خاصی حالا به فردی تبدیل شده که او را به مراسم‌های مهم دنیا دعوت می‌کنند چون می‌دانند اگر او حضور داشته باشد قطعاً آن مراسم بیشتر دیده می‌شود.

آنچه که ایران را نسبت به سایر کشورها در حوزه بلاگری منحصربه‌فرد می‌کند فعالیت بلاگرها با وجود فیلترینگ گسترده است. در بین ۱۰ کشور صدرنشین در این حوزه فقط کشور ایران است که اینستاگرام و یوتیوب را به‌صورت همزمان فیلتر دارد و بلاگرها با سختی‌های خاص خود می‌توانند تولید محتوا کنند. به‌طور مثال یک بلاگر ایرانی اگر ویدئویی در یوتیوب بسازد و ۱۰۰ هزار بار دیده شود، نمی‌تواند از تمام این ۱۰۰ هزار بیننده درآمد خالص کسب کند چون حدود ۲۰ درصد از این جمعیت به دلیل استفاده از فیلترشکن‌های ایرانی اصلاً برای یوتیوب قابل محاسبه نیست. نیمه پر لیوان البته برای بلاگرهای ایرانی در قیاس با خارجی‌ها، درآمد بالایشان است که زندگی آنها را زیر و رو کرده است.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید