بندبازی شورای همکاری میان آمریکا و چین
انتخاب مجدد دونالد ترامپ مسیر را برای جنگی تجاری هموار کرد که رقابت ژئوپولیتیک و ژئواکونومیک میان آمریکا و چین را تشدید کرد.
عادل عبدالغفار/پژوهشگر مقیم و مدیر برنامه
انتخاب مجدد دونالد ترامپ مسیر را برای جنگی تجاری هموار کرد که رقابت ژئوپولیتیک و ژئواکونومیک میان آمریکا و چین را تشدید کرد. واشنگتن تعرفه‌های شدیدی را بر چین اعمال کرد که به رقم بی‌سابقه ۱۴۵ درصد برای بخش بزرگی از واردات آمریکا از چین رسید. ترامپ برنامه گزینشی پیشین خود را کنار گذاشت و وارد یک مواجهه تمام‌عیار اقتصادی با چین شد.
چین وعده داده‌است که تا «آخر کار» تلافی کند و همین موضوع باعث شده‌است که تجارت ۵۸۲ میلیارد دلاری دو کشور به خطر بیفتد. آثار این مواجهه روزافزون در خلیج فارس احساس می‌شود. روابط نزدیک چین با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس ممکن است به دلیل رویارویی چین و آمریکا آسیب ببیند. میانه ماه آوریل، اغلب بازارهای سهام کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به دلیل تغییر در سیاست‌های تجاری ایالات متحده و نگرانی روزافزون از اثر جنگ تجاری بر اقتصاد این کشورها دچار افول شدند.
رویایی چین و آمریکا و تعرفه‌های تجاری بالاتر آمریکا در بلندمدت به دلیل کاهش تقاضای انرژی می‌تواند به صورت غیرمستقیم بر صادرات محصولات هیدروکربنی کشورهای خلیج فارس تاثیر بگذارد. اگر در نتیجه این سیاست‌ها قیمت‌های انرژی کاهش پیدا کند، می‌تواند باعث کاهش درآمد‌های دولت‌های خلیج فارس و آسیب به حوزه‌های مختلف اقتصاد این کشورها شود. مناسبات رو به رشد کشورهای شورای همکاری خلیج فارس با چین به صورت غیرمستقیم در معرض نابسامانی‌های جدید تجاری قرار گرفته‌است. در سال‌های اخیر چین جای ایالات متحده را به عنوان اصلی‌ترین واردکننده نفت کشورهای خلیج فارس گرفته‌است و به اصلی‌ترین خریدار نفت خام عربستان سعودی و در مجموع به اصلی‌ترین شریک تجاری این کشور بدل شده‌است.
امارات متحده عربی هم به همین صورت به چین به عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری خود نگاه می‌کند. انفکاک چین و آمریکا باعث خواهد شد که این روابط تجاری بیشتر در خطر قرار گیرد. کانون‌های لجستیک منطقه، مانند امارات متحده عربی، با توجه به تغییر مسیرهای تجاری و محدودیت‌های جدید با مخاطرات بیشتری مواجه می‌شوند که به نوبه خود باعث می‌شود دریانوردی، بنادر و زنجیره تامین در خطر قرار گیرد. در دوره پیش رو شورای همکاری خلیج فارس با توجه به جریان‌های متقابل اقتصادی و امنیتی از سوی چین به عنوان اصلی‌ترین شریک تجاری این کشورها و آمریکا به عنوان اصلی‌ترین تضمین‌کننده امنیتی آنها، فشار بیشتری را احساس خواهند کرد.
خوشبختانه دستگاه دیپلماتیک شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس کاملاً برای راهبرد ایجاد توازن و برقراری تعادل در روابط با این دو ابرقدرت تجهیز شده‌است. رویکرد این شش کشور همچنان تلاش برای بهره‌برداری حداکثری از روابط با هر دو کشور و کاهش دادن هر تعهدی که باعث دور شدن از هر یک از آنها شود، خواهد بود. اما با افزایش رویارویی‌ها میان چین و آمریکا و حتی احتمال منازعه نظامی بر سر تایوان، راهبرد توازن و تعادل بیش از پیش مورد آزمون قرار خواهد گرفت و باعث خواهد شد که رویکرد دیپلماتیک کشورهای حاشیه خلیج فارس بیشتر شبیه به بندبازی شود.
