خبرنگار گروه سیاست منصوره محمدی

معاون اول اصلاحات

نخستین حکم رسمی مسعود پزشکیان پس از مراسم تنفیذ به نام معاون اول او رقم خورد. محمدرضا عارف، معاون اول دولت خاتمی، از ۷ مردادماه احتمالاً به مدت چهار سال، مردِ شماره یک پزشکیان در دولت چهاردهم خواهد بود؛ انتخابی که تا زمان اعلام و انتشار حکم رسمی رئیس‌جمهور با گمانه‎های مختلفی همراه بود. انتخاب معاون اول رئیس‌جمهور یکی از مهمترین بحث‌ها در هنگام تشکیل اعضای کابینه و تکمیل تیم دولت جدید در هر دوره‌ای است؛ مسئول اداره هیئت وزیران و هماهنگ‌کننده سایر معاونت‎ها، سکان‎دار تیم اقتصادی دولت و فردی که در صورت نبود رئیس‌جمهور سرپرست ریاست‌جمهوری را برعهده خواهد داشت. او کفیل ریاست‌جمهوری است و برای انتخاب وی رئیس‌جمهور نیازی به گرفتن مهر تایید از مجلس همانند نخست‌وزیری پیشین هم ندارد.

سـایه پرابهام

نخستین اطلاعیه انتخاباتی ستاد سعید جلیلی درخواست کمک مالی از هوادارانش بود.

آینده موقعیت سیاسی رسمی و غیررسمی قالیباف

بیشترین شوکی که اعلام نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری به رای‌دهندگان داد، نتایج آرای محمدباقر قالیباف رئیس مجلس فعلی کشور بود؛ نتیجه‌ای که پس از انتخابات مجلس دوازدهم بار دیگر بحث بر سر موقعیت و جایگاه قالیباف در فضای سیاسی کشور مطرح می‎کند. اینکه آینده سیاسی قالیباف در پی این انتخابات چه می‎شود؟

از انتخابات آزاد ۵۸ تا انتخابات کم‌رونق ۱۴۰۰

سیر برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران دستخوش حوادث و رویدادهای متعدد و تاثیرگذاری بوده است؛ چه آن زمان که بنیانگذار انقلاب ایران تمایلی به حضور روحانیون در منصب ریاست‌جمهوری نداشت (کتاب خاطرات اکبر هاشمی‌رفسنجانی) و چه زمانی که حضور روحانیون به الزامی نانوشته در انتخابات ریاست‌جمهوری تبدیل شد؛ چهره‌هایی که در انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام می‌کردند، شعارهای انتخاباتی، شیوه‌های تبلیغاتی و گروه‌هایی که به حمایت از افراد می‌پرداختند خط سیری است که طی ۱۳ دوره برگزاری انتخاباتی ریاست‌جمهوری در ایران دستخوش تغییر و تحولات بسیار شده است.

مستقل اصلاح‎خواه

پزشکیان در پی حوادث دی‌‏ماه سال ۹۸: دستور حضرت علی(ع) در منشور حکومتی به مالک اشتر است. یک: می‏‌فرمایند که شاخص مردم‌‏اند و حق با مردم است. دو: ما باید با انصاف با مردم برخورد کنیم. سه: با تمام وجود باید به این مردم، نه به جناح و گروه و دسته‌‏ای خاص و قومیتی خاص و طبقه‏‌ی خاص، عشق بورزیم و خدمتگذار مردم باشیم و بدانیم که خداوند ما را با این مردم در امتحان قرار داده. باید کاری کنیم که با مردم با گذشت رفتار کنیم و برخورد خشن با مردم نداشته باشیم و باید از آمرانه عمل کردن و جبارانه برخورد کردن با مردم اجتناب کنیم.

همه یاران جلیلی

با توجه به نوع حمایت دولت و مجلس از سعید جلیلی، اینگونه به نظر می‏‌رسد که او اگرچه طی دهه اخیر در دو قوه مذکور مسئولیتی نداشته است اما جمعیت قابل توجهی در این دو نهاد همراه او هستند و اگر خود او به عنوان گزینه مورد نظر جبهه اصولگرایی در رقابت پیش رو حضور داشته باشد و در نهایت ریاست دولت بعدی را بر عهده بگیرد، شاهد حضور دولتی مشابه دولت ابراهیم رئیسی و یا حتی ورژن اولترای دولت سیزدهم خواهیم بود.

تصمیم خارجی تغییـر داخلی

کشور ما برای اینکه زیر بار تحریم‌ها و فشارهای بین‌المللی خم نشود و در صورت روی کارآمدن ترامپ که احتمالاً با تشدید تحریم‌ها و برخوردهای شدیدتر کشور ما را با تهدیدهای جدیدتر و سخت‌تری روبه‌رو خواهد کرد، نیازمند آن است که درهای خود را به روی جمهوریت بگشاید و به قولی میزان را رای ملت قرار دهد؛ نیازمند آن است که با تغییر رویکرد داخلی در برگزاری انتخاباتی آزاد که امکان حضور همه جریان‌های سیاسی را فراهم می‌کند، کشور را در سطح بین‌المللی و اتخاذ تصمیمات جهانی نسبت به آن به نوعی بیمه کند.

افول گروه‌های مرجع سیاسی

اواخر سال گذشته دفتر طرح‌های ملی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات ایران از پیمایشی با عنوان «موج چهارم پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان» رونمایی کرد؛ پیمایشی که با حضور یک جامعه آماری ۱۵ هزار و ۸۷۸ نفری در سراسر کشور به دست آمده است. گروه سیاسی هم‌میهن در گزارشی با عنوان «شورش علیه سیاست» بخشی از این گزارش را که در اختیار بعضی مراکز داده‌کاوی مانند «شناخت» قرار گرفته بود، بررسی کرد. به گفته صابر جعفری‌کافی‌آباد، رئیس مرکز طرح‌های ملی، قرار است مجلدی از نتایج آن به‌زودی منتشر شود که تاکنون این امر محقق نشده است. در گزارش پیشرو بخش دیگری از نتایج این پیمایش را تحلیل و به مقایسه آنها با نتایج پیمایش‌های گذشته می‌پردازیم.

رقابت سرد

تکلیف دور دوم انتخابات مجلس در تهران با انتخاب ۱۶ نماینده مشخص شد. اصولگرایان با حذف رقبای اصلاح‌طلب و مستقل و کاهش تاریخی مشارکت مردم، پیروز قاطع انتخابات در این دوره بودند اما بررسی تاریخی مشارکت مردم تهران در انتخابات ادوار مجلس که به دور دوم کشیده شده است، الگوی مشارکت شهروندان و پاسخ آنها به اتفاقات سیاسی را به‌خوبی تشریح می‌کند.

امنیتی‌سازی و سقوط توسعه پایدار

بارها پیش آمده که در پی حوادثی در حوزه اجتماعی، سیاسی، زیست محیطی و... تحلیلگران آنجا که قصد انتقاد از عملکرد دولتمردان و مسئولان را داشته‌اند، به اصطلاح «امنیتی‌سازی» اشاره کرده و با خطاب قرار دادن مسئولان چنین رویه‎ای را مانع حل مشکلات به‌ویژه در عرصه کلان عنوان کرده‌اند. از سویی مسئولان این رفتار را در راستای حفظ امنیت و ثبات جامعه و تامین منافع ملی عنوان می‎کنند.