درباره فیلم « در یک شب اتفاق افتاد »
یک کمدی رمانتیک کلاسیک
در دهه ۱۹۳۰ نوعی از کمدی در سینمای آمریکا باب شد که به آن «کمدی اسکروبال» میگویند. این زیرژانر کمدی رمانتیک محصول دوران رکود اقتصادی و اوضاع نابسامان مردم آمریکا در آن روزها بود. فیلمهای اسکروبال روابط عاشقانهای را نشان میدادند که در آن با شخصیت زن جسوری روبهرو بودیم که قدرتطلبی مردانه را به چالش میکشید.
آنچه کمدی اسکروبال را از کمدی رمانتیک متمایز میکند، این است که کمدی اسکروبال معمولاً تاکید خود را بر یک نوع جعل خندهدار عشق میگذارد درحالیکه کمدی رمانتیک سنتیتر است و درنهایت بر خود مفهوم عشق تاکید میکند. نمایش دو شخصیت کاملاً متضاد که در ابتدا متنفر از همدیگر به نظر میرسند اما درنهایت میفهمند که در دام عشق یکدیگر گرفتار شدهاند، از عناصر تکرارشونده کمدیهای اسکروبال است.
اکثر کارشناسان بر این باورند که «در یک شب اتفاق افتاد» را باید اولین کمدی اسکروبال سینما در نظر گرفت. از این جنبه، «در یک شب اتفاق افتاد» فیلمی است که از نظر تاریخی و در حوزه مطالعات سینمایی از اهمیت بالایی برخوردار است. دختر شاد و ملوس خاندان «اندروز» بهنام «الی» بهرغم مخالفت پدر قصد دارد با شاهزاده «وستلی» که مردی جدی و خشک است ازدواج کند و برای این منظور مجبور به فرار از دست پدر میشود.
از آنجایی که پدر «الی» شخص ثروتمند و معروفی است این خبر توسط رسانهها داغ میشود. پیتر وارن، خبرنگار تازهاخراجشده روزنامه او را در حین فرار دیده و تصمیم میگیرد از این اتفاق یک مقاله اختصاصی برای اثبات تواناییهای خود تهیه کند. در این فیلم به دیوار اریحا اشاره میشود که در کتاب مقدس به داستان یوشع نبی و تسلط بنیاسرائیل بر کنعان اشاره دارد، در این داستان بنیاسرائیل پس از نبرد هفت روزه اریحا با نواختن شیپوری دیوارهای اریحا را تخریب کرده و شهر را تصاحب میکنند. آنچه فیلم عاشقانه کلاسیک «در یک شب اتفاق افتاد» را به اثری درخشان تبدیل میکند، نحوه نمایش همین سدهاست که آن را از آن آثار دمدستی جدا میکند.
لحنی کمدی در سرتاسر اثر جاری است که حالتی فانتزی به رویدادها و روابط علت و معلولی جاری در اثر داده است. همین لحن کمدی و منطق فانتزی پشت اثر هم چنان مطبوع از کار درآمده که درنهایت جهان فیلم را برای مخاطب به جهانی قابل باور تبدیل میکند. از سوی دیگر با فیلمی طرف هستیم که دو بازیگر حرفهای در قالب نقشهای اصلی دارد؛ یکی کلارک گیبل بیبدیل و دیگری کلودت کولبرت. کلودت کولبرت پیشنهاد بازی در این فیلم را تنها به این دلیل قبول کرده بود که فرانک کاپرا به او قول دوبرابر شدن دستمزد و پایان کارش طی تنها چهار هفته را داده بود.
کولبرت چنان از این فیلم بدش میآمد که حتی در مراسم اسکار هم شرکت نکرد. وقتی نام او بهعنوان برنده جایزه مشخص شد، کولبرت را در حالی یافتند که میخواست به یک سفر برود و او را بهسرعت به مراسم رساندند. بنابراین کولبرت در حالی سخنرانی دریافتِ جایزه اسکار را بیان کرد که یک چمدان مسافرتی همراهش بود! ظاهراً تا پیش از اکران، کمتر کسی به موفقیت «در یک شب اتفاق افتاد» امید داشت.
کلودت کولبرت تقریباً هر روز در حین فیلمبرداری این فیلم در حال مشاجره بود و در روز پایان فیلمبرداری به یکی از دوستان نزدیکش گفت: «همین الان بازی توی بدترین فیلم عمرم رو تموم کردم». «در یک شب اتفاق افتاد» اولین فیلم تاریخ سینماست که هر پنج جایزه اصلی اسکار را به دست آورد: بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه و بهترین بازیگر نقش اول زن و بهترین بازیگر نقش اول مرد؛ اتفاقی که فقط دو بار دیگر در تاریخ اسکار برای فیلمهای «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» (میلوش فورمن/ ۱۹۹۵) و «سکوت برهها» (جاناتان دمی/ ۱۹۹۱) افتاد. انستیتو فیلم آمریکا (AFI) آن را در رده سیوپنجمین فیلم تاریخ آمریکا و سومین کمدی-رمانتیک تاریخ سینما قرار داده است. در سال ۲۰۰۶ و بعد از گذشت ۷۲ سال از ساخت فیلم «در یک شب اتفاق افتاد» نیز مجله پریمیر آن را در رتبه پنجاهم بهترین کمدیهای تاریخ سینما قرار داد.