محمود صادقی: انتخابات تناسبی سلایق مختلف جامعه را در نظر می گیرد
دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها معتقد است که در نظام انتخاباتی تناسبی امکانی فراهم می‌شود که جناح‌های مختلف متناسب با وزن و جایگاه اجتماعی خود سهمی از کرسی‌های شورا داشته باشند، بنابراین سبد آرای نهایی بازتاب دهنده واقعی‌تر ترکیب سلایق جامعه خواهد بود.
به گزارش هم‌میهن آنلاین، محمود صادقی در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا، درباره اهمیت انتخابات شوراها، گفت: در قانون اساسی، اصل ۱۰۰ به موضوع شورا پرداخته است و در نگاهی متعالی که هنوز تحقق پیدا نکرده است. درحقیقت، اداره شوراییِ همه ارکان جامعه، از کوچک‌ترین واحدها تا بزرگ‌ترین سطوح، در قانون اساسی ترسیم شده است.
وی افزود: اکنون ما از «شورای شهر» سخن می‌گوییم؛ شوراهایی که طبق قانون، وظیفه مدیریت شهری را بر عهده دارند اما حوزه اختیارات آن‌ها هنوز بسیار محدود است. در کشورهای پیشرفته، به‌ویژه در کشورهای اسکاندیناوی، شورا و شهرداری تقریباً تمامی بخش‌های جامعه را پوشش می‌دهند، اما در کشور ما، این محدوده بسیار کوچک است و در حد همان خدماتی است که به شهرداری مربوط می‌شود و تا حدودی نیز فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی را شامل می‌گردد.
دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها با بیان اینکه نقطه شروع شوراها و برگزاری اولین انتخابات آن در زمان دولتِ اصلاحات بود، یادآور شد: یکی از رموز پایداری نظام جمهوری اسلامی، انتخابات است که به عناوین مختلف برگزار می‌شود، از جمله انتخابات شورای شهر و شورای روستا که در عمق جامعه نفوذ پیدا کرده‌اند و مردم را به رغم همه کاستی‌ها، در مدیریت شهری و روستایی سهیم می‌کنند.
صادقی با بیان اینکه بعد از برگزاری چند دوره انتخابات شوراها، ضعف‌هایی وجود دارد که باید برطرف شود، گفت: چنین نهادی باید تجلی‌گر تنوع سلیقه‌ها در سطح جامعه باشد یعنی نمود افکار، دیدگاه‌ها و سلیقه‌های گوناگون و بازتاب حضور ذی‌نفعان مختلفی که در حوزه‌ی شهری نقش دارند. انتخابات شوراها باید به گونه‌ای برگزار شود که حداکثر پوشش را بدهد و به‌تدریج به سوی تکامل و پیشرفت حرکت کند.
وی افزود: برای مثال، بهتر بود در انتخابات شوراهای شهر، مردم به‌صورت مستقیم به شهردار نیز رای می‌دادند. همان‌گونه که در برخی کشورها مرسوم است. یعنی هم‌زمان با برگزاری انتخابات شورا، سرلیست آن‌ها به‌عنوان شهردار انتخاب شود. این امر می‌تواند مشارکت را معنادارتر و اثرگذارتر سازد.
عضو جبهه اصلاحات اضافه کرد: یکی از مکانیزم‌های مهم در تنوع‌بخشی به ترکیب شوراها، بحث «انتخابات تناسبی» است که باعث می شود ترکیب نهایی شوراها متنوع‌تر شود. البته ایده انتخابات تناسبی در ادوار مختلف برای مجلس هم مطرح شده بود، اما شورای نگهبان آن را نپذیرفت.
صادقی گفت: با توجه به فراز و نشیب‌های سیاسی موجود، معمولاً در یک دوره ممکن است اقبال عمومی به یکی از جناح‌ها، اصول‌گرایان یا اصلاح طلبان، بیشتر شود و در نتیجه آخرین افراد آن فهرست نیز انتخاب شوند. اما در نظام تناسبی، این امکان فراهم می‌شود که جناح‌های مختلف، متناسب با وزن و جایگاه اجتماعی خود، سهمی از کرسی‌ها داشته باشند. این روش باعث می‌شود که سبد آرای نهایی بازتاب‌دهنده واقعی‌تر ترکیب سلایق جامعه باشد.
وی اظهار کرد: یکی دیگر از مزایای این شیوه آن است که ضعف ساختار سیاسی کشور در زمینه نبود احزاب فعال را تا حدی جبران کند، زیرا انتخابات تناسبی موجب به‌میدان‌آمدن احزاب، و تشکیل جبهه‌ها و تشکل‌ها و ارائه فهرست‌های حزبی می‌شود.
نماینده ادوار مجلس با بیان اینکه این خود تجربه‌ای ارزشمند است که در مدیریت شهری، اعضاء با گرایش‌ها و سلیقه‌های مختلف سیاسی، در قالب شورایی بیست‌ویک نفره گردهم آیند، با یکدیگر گفت‌وگو کنند و به هم‌افزایی برسند، تاکید کرد: چنین انتخاباتی، با در نظر گرفتن همه سلیقه‌ها، می‌تواند به رشد، بلوغ و تکامل اجتماعی و سیاسی همه ایرانیان کمک کند.
صادقی ابراز امیدواری کرد: در انتخابات مجلس نیز روزی شاهد چنین سازوکاری باشیم، همانند بسیاری از کشورهای دیگر؛ چنین امری ضروری و مطلوب است.
وی درباره اینکه تناسبی شدن انتخابات چه کمکی به پرشورتر شدن انتخابات می‌کند؟ اظهار کرد: انتخابات تناسبی موجب قوی‌تر شدن فعالیت‌های حزبی در کشور می شود. ضمن آنکه از هر قشر، طیف، حزب و گروهی در آن شرکت می‌کنند و از سوی دیگر، مردم در انتخابات با فهرست‌های حزبی رو به رو می‌شوند و برنامه‌های آن‌ها را بررسی و سپس رأی می‌دهند.
این فعال سیاسی با بیان اینکه احزاب برنامه ارائه می‌دهند و مسئولیت اجرای آن برنامه‌ها را نیز به عهده خواهند گرفت، افزود: ممکن است، فردی در مجلس منافع فردی یا قومی و منطقه‌ای خود را بر منافع ملی ترجیح دهد، اما زمانی که فعالیت در چارچوب حزبی صورت گیرد، منافع کلان و طرح‌های کارشناسی‌شده در اولویت قرار می‌گیرد و نمایندگان خود را در قبال رأی‌دهندگان پاسخگو می‌بینند. این امر آثار بسیار مثبتی دارد و سبب می‌شود که در جهان امروز، دموکراسی نه صرفاً بر مبنای اکثریت، بلکه بر اساس مشارکت اقلیت نیز تعریف شود، به این معنا که اقلیت هم جایگاهی داشته باشد و از صحنه حذف نشود.
صادقی تاکید کرد: اگر تناسب و توازن ساختاری در این زمینه ایجاد شود، موجب گسترش مشارکت و به رسمیت شناختن تنوع خواهد شد، امیدواریم که این روند تمرین و در انتخابات مجلس نیز به رسمیت شناخته شود.
