در پی درگذشت معصومه حائری، عروس بزرگ امام:
زنی امروزی که شیفته مدرن بودن سیدمصطفی شد
معصومه حائری، فرزند مرحوم آیتالله شیخ مرتضی حائری، عروس بزرگ امام خمینی و همسر سیدمصطفی خمینی روز پنجشنبه در سن ۸۶سالگی دار فانی را وداع گفت.
او چهار فرزند داشت که دو تای آنها از دنیا رفتند و سیدحسین و مریمسادات خمینی دو فرزند باقیمانده او هستند. دختر او در خارج از کشور زندگی میکند و پسر او نیز فعالیت سیاسی خاصی ندارد.
او برای اولین بار با تارنمای عصر ایران در سال 1400 مصاحبه کرد و درباره زندگیاش در کنار مصطفی خمینی، فرزند امام خمینی که در عراق در آبان 56 درگذشت، سخن گفت و وجوهی از زندگی فرزند ارشد امام و فضای زندگی خاندان امام را که شاید کمتر بیان شده بود، مطرح کرد.
البته این مصاحبه در کنار بحث محتوا به دلیل عکسهایی که از ایشان برای این گفتوگو منتشر شد، مورد توجه قرار گرفت و فضاسازی زیادی را به دلیل نحوه پوشش و حجاب او و همچنین اظهارات او درباره اعتقاد سیدمصطفی در مسئله حجاب به همراه داشت.
براساس همین تکمصاحبه به نظر میآید او زنی مستقل و جلوتر از زمانه خود بود. در بخشی از این مصاحبه درباره ازدواج خود گفته بود که «قصد ازدواج نداشته و میخواست ادامه تحصیل دهد و به کشورهای خارجی سفر کند اما براساس روال هر خانواده سنتی براساس نظر پدرش که ازدواج او بود، قبول کرد که ازدواج کند.»
معیار او در انتخاب سیدمصطفی نیز تفاوت او در ظاهر و مدرن و امروزی بودن به رغم طلبه بودن بوده است؛ چنانچه در این زمینه گفته است: «حاجآقا مصطفی را که در میان بقیه طلبهها مشخص بود و قد بلند و قیافه خیلی خوبی داشت و به نظرم مدرن و امروزی میآمد دیدم و با اینکه روحانی و ملبس بود، اما معلوم بود که با سایر روحانیون و طلاب تفاوت دارد. من رضایت خودم را اعلام کردم و عقد خوانده شد و پس از یک سال ازدواج کردیم.»
مرحومه در توضیح ویژگیهای رفتاری و نظر حاج مصطفی درباره حجاب اینگونه توضیح داده است: «آقا مصطفی مثل بقیه آخوندها و روحانیون نبود و خیلی مدرن و امروزی بود و مثل برخی از روحانیون در خیلی از مسائل و موضوعات از جمله حجاب، سختگیری نمیکرد و به من نمیگفت اینجوری رو بگیر و یا آنگونه که در میان زنان نجف، بهخصوص زنهای روحانیون متداول و متعارف بود، از من نمیخواست مثل آنها پوشیه بزنم ولی دیگران در این زمینه سختگیری میکردند و اگر بدون پوشیه بیرون میآمدیم، به امام خبر و گزارش میدادند...
خیلی مدرن و امروزی هم بود؛ بهطوری که وقتی مسافرت میرفتیم، به من میگفت عبا یا همان چادر عربی را از روی سرت بردار! من گمان میکردم قصد شوخی دارد و سر به سر من میگذارد؛ اما دیدم خیلی جدی میگوید وقتی بیرون میآییم، چادر را بردار و روسری به سر کن و خوب و محکم ببند و لباس مناسب بپوش تا راحت باشی و بهراحتی تردد کنی. خودش هم چندان در بند تقیداتی که آخوندها دارند نبود.»
وی در توضیح شخصیت امام خمینی نیز بر مدرن و امروزی بودن او نیز تاکید داشت و گفت:«آقا هم جزء بهترین شخصیتهایی بود که من دیده بودم. آقا، هم مهربان واقعی بود و هم خیلی امروزی و مدرن بود و یادم هست شبها که برای نماز شب بلند میشد، مقداری سیب و پرتقال توی بشقاب میگذاشتم و میبردم و کنار سجاده ایشان میگذاشتم تا میل کند.
من با آقا زندگی کردم و از همه حرکات و سکنات آقا خوشم میآمد و هیچ وقت کاری نکرد که من ناراحت بشوم و خیلی به من علاقه داشت و همانطور که گفتم خیلی تمیز و مرتب بود و یادم هست یک بار گوشه قبایش به ظرف غذا یا چنین چیزی مثل آن خورد که فوری گوشه قبا را بالا زد و به طرف دستشویی رفت و قبا را درآورد و گوشه قبا را شست و برگشت. یک بار به ایشان گفتم شما که در خمین بزرگ شدی، چرا اینقدر مدرن و امروزی و تمیز و مرتب هستی؟!»
با این توصیفات و تعریفی که او در این گفتوگو انجام داده بود، تصویر جدیدی از خانواده امام خمینی پس از 32 سال البته نزدیک به چهرهای که نعیمه اشراقی از امام خمینی در سخنانش مطرح میکرد، به ذهن متبادر شد. او طی همه این سالها به دور از فضای رسانه زندگی ساده خود را ادامه داد و حال در سن 86 سالگی درگذشت.
گفتنی است مراسم تشییع معصومه حائری صبح امروز در قم برگزار میشود.