سفیر ارمنستان در ایران: روابط تهران و ایروان ماهیت راهبردی دارد

به گزارش هم‌میهن آنلاین و به نقل از ایرنا، روز ملی ارمنستان هر سال در ۲۱ سپتامبر (۳۰ شهریور) گرامی داشته می‌شود؛ روزی که در سال ۱۹۹۱ مردم این کشور در همه‌پرسی استقلال به جدایی از اتحاد جماهیر شوروی رأی قاطع دادند. این روز نماد آزادی، هویت ملی و آغاز فصل جدیدی در تاریخ معاصر ارمنستان است. در ایروان، پایتخت این کشور، مراسم رسمی با حضور رئیس‌جمهوری، مقام‌های عالی‌رتبه و شهروندان برگزار می‌شود و پرچم سه‌رنگ ارمنستان در میادین و خیابان‌ها به اهتزاز درمی‌آید. برنامه‌های فرهنگی، هنری و موسیقی خیابانی فضای جشن را تکمیل می‌کند. به همین مناسبت به سفارت ارمنستان در تهران رفتیم و گفت‌گویی را با «گریگور هاکوبیان» سفیر این کشور در تهران انجام دادیم.

روابط میان ایران و جمهوری ارمنستان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

ایران جزو اولین کشورهایی بود که استقلال ارمنستان را به رسمیت شناخت؛ با نگاهی به روابط جمهوری ارمنستان و جمهوری اسلامی ایران در بیش از سه دهه اخیر، با اطمینان می‌توانیم تاکید کنم که این روابط با صداقت و اعتماد متقابل توسعه یافته‌اند و این مسائله امروز به عنوان ارکان مهم شکوفائی روابط دو جانبه به شمار می‌روند.

دو ملت با پیوندهای تاریخی و فرهنگی به طول قرن‌ها، بهم پیوسته‌اند. بر این اساس ما می‌توانیم روابطمان را در کلیه زمینه‌ها شکوفا سازیم. در این سال‌ها ارمنستان و ایران همواره توانسته‌اند روابط دوستانه و حسن همجواری داشته باشند که این امر در شرایط حاکم بر منطقه ما دارای اهمیتی حیاتی است. بر اساس همین روابط دوستانه است که دو کشور با جدیت گفت‌وگوها و توسعه همکاری‌ها را در کلیه عرصه‌ها پیش می‌برند.

ایران و ارمنستان به تازگی در مورد تصمیم برای ارتقای روابط به سطح همکاری ‌های راهبردی سخن گفته‌اند. به نظر جنابعالی تهران و ایروان در کدام زمینه ها دارای ظرفیت همکاری راهبردی هستند و چه اقداماتی برای نیل به این هدف باید اتخاذ شود؟

دو کشور آمادگی خود را برای ارتقاء روابط به سطح راهبردی اعلام کرده‌اند؛ در واقع اگر ما نگاهی جامع به موضوع و زمینه‌های همکاری داشته باشیم، روابط ارمنستان و ایران را تنها می‌توان با ماهیت راهبردی توصیف کرد. کلیه عرصه‌هایی که امروز در همکاری‌ها وجود دارند اعم از اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، زیر ساختی و انرژی در واقع دارای ماهیت راهبردی هستند و بدین جهت هم برای ارمنستان و هم برای ایران از اهمیت برخوردار هستند.

به تازگی مسعود پزشکیان رئیس جمهوری ایران سفری به ارمنستان داشت که ما در جریان این سفر شاهد امضاء بیانیه مشترک از سوی رئیسان جمهوری دو کشور بودیم که در آن دو کشور به صراحت برای ارتقاء روابط به سطح راهبردی اعلام آمادگی کردند.

ما برای تحقق این هدف در حال اتخاذ اقدامات کاربردی هستیم. گواه گفته های من امضاء ۱۰ سند در چهارچوب سفر رئیس جمهوری ایران به ارمنستان است که هریک از آنها به طور نوینی همکاری‌های دو جانبه را در زمینه‌های مختلف ساماندهی می‌کنند.

ایران و ارمنستان چه همکاری‌هایی در منطقه انجام می‌دهند و چه راه‌هایی برای توسعه روابط منطقه‌ای میان دو کشور وجو دارد؟

ایران در چهارچوب همکاری‌های منطقه‌ای بارها و در بالاترین سطح به طور رسمی بر اهمیت حیاتی قفقاز جنوبی تاکید کرده است. دو کشور درباره مسائل منطقه‌ای به دنبال برقراری صلح و ثبات هستد و در جهت ساماندهی و حل مسائل منطقه‌ای از طریق دیپلماسی حرکت می‌کنند.

برای اشاره بهتر به این موضوع مایلم اشاره کنم که به تازگی توافق‌های مهمی میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان به دست آمده و ما موفق به پیش امضاء توافق نامه برقراری صلح و روابط سیاسی میان دو کشور شده‌ایم؛ امری که سرانجام امکان بسته شدن صفحه نا امنی و مناقشه در منطقه را فراهم می‌سازد.

همچنین در چهارچوب این توافقنامه‌ها، زمینه رفع انسداد و محاصره راه‌های مواصلاتی منطقه با در نظر گرفتن اصول تمامیت ارضی، حاکمیت و صلاحیت حقوقی کشورها فراهم شد.

ایروان همواره برای دیدگاه های اصولی ایران در راستای ضرورت احترام بی چون و چرا به تمامیت ارضی، حاکمیت و مصونیت مرزهای جمهوری ارمنستان، اهمیت قائل بوده و ارمنستان نیز به شکل متقابل همواره در سیاست های خارجی خود منافع حیاتی و حساسیت‌های ایران را مد نظر داشته است.

اطمینان دارم که در شرایط شکل گیری جدید واقعیت‌ها در منطقه، ارمنستان و ایران موفق به تعمیق بیش از پیش روابط و همکاری‌های دوجانبه خود و تحقق برنامه‌های گسترده تر منطقه‌ای خواهند شد؛ امری که به تحکیم بیشتر صلح و ثبات در منطقه کمک خواهد کرد.

روابط اقتصادی میان ایران و ارمنستان را چگونه ارزیابی می‌کنید و چه اقداماتی باید برای توسعه روابط تجاری–اقتصادی میان دو کشور انجام شود؟

روابط دو جانبه با گسترش در کلیه زمینه‌ها برای هر دو کشور حائز اهمیت هستند. به ویژه همانطور که اشاره کردم روابط اقتصادی دو کشور در سال های اخیر پویائی مثبتی داشته است. عزم و اراده سطح بالائی نیز از سوی هر دو کشور در جهت توسعه بیش از پیش همکاری های تجاری-اقتصادی وجود دارد. از سوی رهبران دو کشور معیار و هدفی برای رساندن حجم مبادلات تجاری در ابتدا به یک میلیارد و سپس به سه میلیارد دلار تعریف و تعیین شده است.

امروز می‌توان گفت که تا حدودی به آستانه معیار یک میلیارد دلار رسیده‌ایم و برای افزایش بیش از پیش آن برخی اقدامات عملی در دست بررسی است. علی الخصوص در این جهت می‌توان به بازسازی و بروزرسانی گذرگاه مرزی-‌گمرکی «مغری» و احداث دومین پل مرزی اشاره کرد که به افزایش توان و حجم ظرفیت حمل و نقل دو جانبه کمک خواهد کرد.

تعداد طرح‌ها در عرصه انرژی نیز از جمله برنامه‌هائی هستند که همگی به شکوفائی هرچه بیشتر روابط اقتصادی و تجاری ما کمک خواهند کرد. باید اشاره کنم که ارمنستان با موقعیت سیاسی–جغرافیائی خود به مثابه پل منحصر بفردی است بین جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا. همچنین امضاء توافقنامه درباره تجارت آزاد بین جمهوری اسلامی ایران و اوراسیا که آن نیز محرک مکملی در راستای گسترش روابط تجاری و اقتصادی بود.

چه پیشرفتی در زمینه احداث کریدور شمال- جنوب که ایران را به اتحادیه اوراسیا و دریای سیاه متصل خواهد کرد صورت گرفته است؟

با توجه به جایگاه کریدور شمال–جنوب برای ارمنستان و ایران، در این ارتباط در ارمنستان فعالیت‌های گسترده‌ای در حال انجام است. حتما آگاه هستید که احداث یکی از بخش‌های مهم این مسیر به یکی از شرکت‌های ایرانی واگذار شده است. به تازگی نیز فرصتی پیش آمد تا به صورت شخصی از عملیات ساختمانی این مسیر بازدید کنم.

کریدور شمال-جنوب این امکان را برای ارمنستان فراهم خواهد کرد تا از طریق ایران به خلیج فارس دسترسی داشته باشد و امکان رسیدن ایران به دریای سیاه از طریق خاک ارمنستان را نیز فراهم می‌کند. در ضمن باید اشاره کنم که احداث کریدور شمال-جنوب کاملا با روح و منطق طرح «چهارراه صلح» ارائه شده از سوی دولت ارمنستان و کلیه اصول تمامیت ارضی، حاکمیت و صلاحیت حقوقی که مورد مساعدت و حمایت جمهوری اسلامی ایران نیز قرار گرفته همخوانی دارد.

ارزیابی شما از همکاری فرهنگی بین ایران و ارمنستان چگونه است؟ دو کشور چه برنامه هایی در زمینه همکاری فرهنگی دارند؟

دو ملت با پیوندهای مهم تاریخی و فرهنگی به درازای قرن ها بهم پیوسته‌اند و امروز نیز این روابط گسترش و تعمیق می‌یابد. به تازگی وزیر آموزش، علوم، فرهنگ و ورزش جمهوری ارمنستان سفری به ایران داشت که بازدیدهای وی از شهر تاریخی شیراز در استان فارس آغاز شد. این سفر به ابتکار سفارت جمهوری ارمنستان و مساعدت‌های بی‌دریغ دولت‌های ارمنستان و ایران صورت گرفت که در جریان آن شاهد اجرای بی‌سابقه تاریخی و بی‌بدیل ارکستر ملی «فیلارمونیک» ارمنستان بودیم که در مجموعه تاریخی تمدنی و میراث فرهنگی تخت جمشید که به مناسبت یکصدمین سال این ارکستر انجام شد.

این برنامه خیلی مهمی بود، فراتر از یک برنامه فرهنگی، بلکه پیام آور دوستی، صلح و احترام متقابل نسبت به میراث‌های فرهنگی میان دو کشور بود. این برنامه هم در ارمنستان و هم در ایران انعکاس وسیعی یافت. باید اشاره کنم در جریان این سفر، ملاقات‌هایی با مقام‌های عالیرتبه نیز صورت گرفت که در آنها توافق‌هایی به ویژه در زمینه‌های فرهنگی، سینما، موسیقی، ترجمه ادبیات، جشنواره‌ها حاصل شده است که تحقق کلیه این زمینه‌ها مستلزم جدیت و پی‌گیری است.

در جریان این سفر یادداشت تفاهمی بین انستیتو علمی و پژوهشی «ماتناداران ماشتوتس مقدس» مرکز نگهداری نسخ خطی کهن ارمنستان و سازمان ملی آرشیو کتابخانه ملی ایران به امضاء رسید. بخش ارمنستان در کتابخانه ملی ایران ایجاد و افتتاح شد که در آن نمونه‌هایی از ادبیات فرهنگ، آموزش، هنر و معماری غنی ارمنستان در معرض دید قرار گرفته است. همچنین در جریان این سفر برنامه «روزهای پاراجانف» با تلاش مشترک جشنواره سینمایی «زردآلوی طلائی» و مرکز ملی سینمای ایران ایران برگزار شد.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید