آنچه روزنامه‌های اصولگرا درباره سخنان مقام رهبری نوشتند/تاکید بر دوگانه دشمن و مذاکره
برخی اصولگرایان و رسانه‌های تندرو این گزاره را مطرح می‌کنند که مقام‌های دولتی با طرح مسئله مذاکره با دولت ترامپ و به زعم آنان سیاه‌نمایی، قصد دارند کشور را در عمل انجام‌شده قرار دهند. اما شناخت از سازوکار تعیین سیاست خارجی کشور نشان می‌دهد که دستگاه دیپلماسی و دولت مستقر نمی‌توانند بدون گرفتن تائید، این مسئله را مطرح کنند.
رسانه‌های اصلی جریان اصولگرا، در شماره‌های روز گذشته با توجه به سخنرانی مقام رهبری، به موضوع مذاکره ایران و آمریکا پرداختند. البته طبق آنچه سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان دیروز در حاشیه جلسه هیئت دولت مطرح کرد، هنوز پیامی از ترامپ دریافت و پیامی از ایران به آمریکا ارسال نشده است. بی‌اعتمادی ایران به آمریکا نیز به قوت خود باقی است. اما آن‌طور که اظهارات مقامات دستگاه دیپلماسی کشور و همچنین رئیس‌جمهور پزشکیان نشان می‌دهد، ایران آماده مذاکره شرافتمندانه و از موضع برابر است.
برخی اصولگرایان و رسانه‌های تندرو این گزاره را مطرح می‌کنند که مقام‌های دولتی با طرح مسئله مذاکره با دولت ترامپ و به زعم آنان سیاه‌نمایی، قصد دارند کشور را در عمل انجام‌شده قرار دهند. اما شناخت از سازوکار تعیین سیاست خارجی کشور نشان می‌دهد که دستگاه دیپلماسی و دولت مستقر نمی‌توانند بدون گرفتن تائید، این مسئله را مطرح کنند. این مسئله به خصوص در قبال شخصی مانند دونالد ترامپ باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. چرا که سابقه ترامپ در اتخاذ سیاست فشار حداکثری، خروج از برجام و ترور سردار سلیمانی در سال ۱۳۹۸ باعث شد که در آن مقطع زمانی، مقام رهبری به طور مشخص بگویند که مذاکره با ترامپ ممنوع است. در حال حاضر آنچه رخ داد این است که آیت‌الله خامنه‌ای در سخنرانی روز مبعث، این ممنوعیت را تکرار نکردند بلکه هشدار و رهنمود‌هایی دادند که نمی‌توان از آن نهی مذاکره با دولت جدید آمریکا را برداشت کرد. در حال حاضر، توپ در زمین آمریکاست.
پذیرش تحول در مردم‌سالاری
یادداشت روزِ کیهان، از زاویه دید این روزنامه به موضوع پرداخت. در بخشی از این یادداشت می‌خوانیم: «بحث آمریکا با ما همین الان معلوم است؛ ساخت سلاح‌های مؤثر را متوقف کنید، از حمایت ملت‌هایی که با دفاع از استقلال و حریت خود، مزاحم ما هستند، دست برداشته و آنها را وارد معادلات منطقه‌ای خود نکنید. برنامه هسته‌ای خود را در حد غیرصنعتی و صرفاً نمادین و آموزشی نگه داشته و به رژیم‌های سخت بازرسی برای عدم عبور از این محدوده تن دهید و نُرم‌های بین‌المللی را بدون استثنا در اداره داخلی ایران به کار بگیرید که این به معنای قبول یک تحول اساسی در ماهیت مردم‌سالارانه و عزت‌‌مدارانه نظام سیاسی کشور است. توافق جامع دقیقاً به همین معانی است.
بنابراین ما باید قبل از ورود به مذاکره جدید، در داخل تکلیف این موارد را مشخص کنیم. آن وقت پاسخ ما به این مطالبات آمریکا چه منفی باشد و چه مثبت باشد، ورود به مذاکره معنا و مفهوم ندارد. چراکه اگر پاسخ مثبت باشد، مذاکره درباره آنچه قبول کرده‌ایم، بی‌معنا می‌شود و اگر هم منفی باشد و در عین حال وارد مذاکره شویم، تجربه به ما می‌گوید آمریکا تمام ظرفیت و توان خود را بر تحمیل آنچه او می‌خواهد و ما نمی‌خواهیم پای کار می‌آورد، آنگاه ما مثل گذشته، در مذاکره یا به بن‌بست می‌رسیم و یا ناچار می‌شویم به توافقی تن دهیم که از حالا می‌دانیم از یک‌سو تضمینی برای اجرای تعهدات طرف آمریکایی آن وجود ندارد. و از سوی دیگر این توافق مبنای آغاز فشارهای تازه و افزودن بر حجم فشارها از سوی آن می‌شود. شرایط ایران، شرایط اضطراری هم نیست که بخواهیم برای رفع اضطرار به چیزهایی که با منافع و مصالح ملی ما در تضاد است، تن دهیم.»
مذاکره با دولت فعلی آمریکا سم مضاعف است
روزنامه جوان نیز در یادداشتی به این موضوع پرداخت: «این روز‌ها برخی از افراد نظیر «مرعوبان یا مجذوبان غرب (غربزده‌ها)»، «سهل‌اندیشان و عافیت‌طلبان»، «نفوذی‌ها»، «شبکه رسانه‌ای همکار غرب در داخل» بدون توجه به حقایق و واقعیت‌های موجود و بدون اطلاع (و یا با اطلاع) از راهبرد ترامپ درباره مذاکره با ایران، در یک جنگ شناختی و ادراکی، تفکر و اندیشه مردم ایران را هدف گرفته و به طور کاملاً برنامه‌ریزی‌شده و هماهنگ و همسو با اهداف آمریکا، بر طبل مذاکره (نه به معنای استیفای حقوق ملت ایران و رفع و لغو تحریم‌ها بلکه دقیقاً) برای سازش و تسلیم در برابر همه خواسته‌های آمریکا می‌کوبند.»
در روزنامه همشهری آمده بود: «رهبر حکیم انقلاب در اثنای فرمایشات‌شان به‌طور ضمنی گریزی هم به تحولات جاری زدند و ضمن تقبیح «دوستی پنهانی» با آمریکایی‌ها، آنهایی را که درصدد عادی‌سازی روابط با دشمن هستند به دیدن «باطن خبیث» خصم فراخواندند. ایشان در این باره با اشاره به حضور بنیامین نتانیاهو در کنگره آمریکا در مردادماه امسال و تشویق ایستاده او و همچنین اعطای مدال به کاپیتان «راجرز» فرمانده ناو وینسنس، آن را ازجمله «نمونه‌هایی از باطن خبیث و دشمنی‌ها و کینه‌های آنها» که «پشت لبخندهای دیپلماسی پنهان است و باید در مقابل این حقایق، چشمان خود را باز کنیم و به تعبیر قرآن، به‌دنبال دوستی پنهانی با آنها نباشیم»، برشمردند و هشدار دادند «باید مراقب باشیم که با چه کسی مواجهیم و با چه کسی معامله می‌کنیم و حرف می‌زنیم.»
اما فرمایشات دیروز رهبر معظم انقلاب واجد چه فرامتنی است و مخاطب را به چه نقطه‌ای رهنمون می‌سازد. پرهیز دادن همگان نسبت به داشتن رویکرد اعتمادی به آمریکا، مدتی است که بار دیگر جلوه بیشتری در کلام معظم‌له پیدا کرده است. فرمایشات دیروز را در واقع می‌توان در راستای اشارت چندی پیش ایشان در دیدار جمعی از مردم قم ارزیابی کرد که تصریح فرمودند: «کینه آمریکا نسبت به کشور و انقلاب، کینه شتری است و به این آسانی‌ها دست‌بردار نیست.»
درس از شکست‌ها
اسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در روزنامه جام‌جم نوشت: «مسئله توجه خاص رهبر معظم انقلاب به دشمن، ریشه در شناخت دقیق و عمیقی دارد که ایشان نسبت به دشمن دارند. این شناخت، همانند شناختی است که حضرت امام(ره) نسبت به دشمن داشتند. متأسفانه، بسیاری از افراد دیگر این شناخت را به صورت کامل و جامع نداشتند. بر این اساس، رهبر معظم انقلاب با شناخت بسیار دقیقی نسبت به دشمن، اقدام به بیان صحبت‌ها و هشدارهای روز گذشته داشتند. برخی از مسئولان ما، متأسفانه آنچنان که باید و شاید، از این شناخت برخوردار نیستند و مبادرت به اظهارنظر می‌کنند.»
در قسمت دیگری از این یادداشت می‌خوانیم: «باوجود طرح موضوع مذاکره با ایران از سوی آمریکا، لازم است تجارب قبلی مدنظر قرار گیرد و همان‌طور که رهبری فرمودند، حواس‌مان باشد با چه کسی مواجه هستیم و معامله می‌کنیم. ما به موضوع مذاکره به‌هیچ‌وجه خوش‌بین نیستیم؛ چراکه بارها مذاکره با دشمن امتحان شده و آنها برخلاف تعهدات خود عمل کرده‌اند. نمونه بارز آن، برجام است. آنها خودشان این توافق را امضا کردند و گفتیم باید تحریم‌ها برداشته می‌شد. در آن زمان، ما در کمیسیون امنیت ملی نظارت می‌کردیم و تأکید داشتیم که عجله نکنیم اما متأسفانه، شاهد بودیم که نه‌تنها تحریم‌ها برداشته نشد بلکه رئیس‌جمهور معامله‌گر آمریکا، آقای ترامپ این توافق را پاره کرد و آن را قبول نداشت.»
