تلاش خاندان اسد برای بازگشت به قدرت
بنا بر یافتههای تحقیقات رویترز، وفاداران پیشین بشار اسد که پس از سقوط حکومت از سوریه گریختهاند، در حال انتقال میلیونها دلار به دهها هزار مبارز احتمالی هستند؛ اقدامی که با هدف دامن زدن به قیامهایی علیه دولت جدید و بازپسگیری بخشی از نفوذ از دسترفتهشان انجام میشود.
بنا بر یافتههای تحقیقات رویترز، وفاداران پیشین بشار اسد که پس از سقوط حکومت از سوریه گریختهاند، در حال انتقال میلیونها دلار به دهها هزار مبارز احتمالی هستند؛ اقدامی که با هدف دامن زدن به قیامهایی علیه دولت جدید و بازپسگیری بخشی از نفوذ از دسترفتهشان انجام میشود.بر اساس گفته چهار نفر از نزدیکان خانواده، اسد که دسامبر گذشته به روسیه گریخته است، عمدتاً با تبعید در مسکو کنار آمده است. اما دیگر چهرههای ارشد از حلقه نزدیکان او، از جمله برادرش، هنوز با از دست دادن قدرت کنار نیامدهاند.
دو تن از نزدیکترین افراد به اسد، سرلشکر کمال حسن و میلیاردر رامی مخلوف، در تلاشاند در سوریه ساحلی و لبنان، شبهنظامیانی از اعضای جامعه علوی – اقلیتی که مدتها با خانواده اسد پیوند خورده بود – تشکیل دهند. بنا بر یافتههای رویترز، این دو در رقابتی مستقیم قرار دارند. در مجموع، این دو نفر و گروههای دیگر که برای قدرت میجنگند، بیش از ۵۰ هزار مبارز را تأمین مالی میکنند به این امید که وفاداری آنها را به دست آورند.برادر اسد، ماهر، که او نیز در مسکو به سر میبرد و همچنان هزاران سرباز سابق را تحت کنترل دارد، تاکنون نه پولی داده و نه فرمانی صادر کرده است، به گفته چهار نفر از نزدیکان خانواده اسد.
یکی از جوایز احتمالی برای حسن و مخلوف، کنترل شبکهای از ۱۴ اتاق فرماندهی زیرزمینی است که در اواخر دوران حکومت اسد در مناطق ساحلی سوریه ساخته شد، همراه با انبارهای تسلیحات. دو افسر و یک استاندار منطقهای سوریه وجود این اتاقهای مخفی را تأیید کردهاند؛ جزئیاتی که در عکسهایی که رویترز مشاهده کرده نیز دیده میشود.حسن، که رئیس اطلاعات نظامی بشار بود، بیوقفه با فرماندهان و مشاوران تماس میگیرد و پیامهای صوتی میفرستد.
او در این پیامها از نفوذ ازدسترفتهاش خشمگین است و چشماندازهای بزرگنماییشدهای از شیوه حکمرانی خود بر ساحل سوریه — که محل زندگی بخش بزرگی از جمعیت علوی و پایگاه قدرت پیشین اسد بود — ترسیم میکند.مخلوف، پسرعموی خانواده اسد، زمانی از امپراتوری تجاری خود برای تأمین مالی دیکتاتور در طول جنگ داخلی استفاده کرد، اما در نهایت با بستگان قدرتمندترش دچار اختلاف شد و سالها در حبس خانگی به سر برد.
او اکنون در گفتوگوها و پیامها خود را بهعنوان چهرهای مهدوی تصویر میکند که پس از آغاز یک نبرد نهایی آخرالزمانی، به قدرت بازخواهد گشت.حسن و مخلوف به درخواستهای رویترز برای اظهارنظر درباره این گزارش پاسخ ندادند. امکان تماس با بشار و ماهر اسد نیز فراهم نشد. رویترز همچنین از طریق واسطهها به دنبال دریافت نظر دو برادر اسد بود که پاسخی ندادند.حسن و مخلوف در تبعید خود در مسکو، سوریهای تکهتکهشده را تصور میکنند و هر یک خواهان کنترل مناطق عمدتاً علوینشین هستند.
بنا بر یافتههای رویترز، هر دو میلیونها دلار صرف تلاشهای رقیبانه برای ساخت نیروهای نظامی کردهاند. معاونان آنها در روسیه، لبنان و امارات متحده عربی حضور دارند.برای مقابله با این توطئهگران، دولت جدید سوریه یکی دیگر از وفاداران سابق اسد — دوست دوران کودکی رئیسجمهور جدید، احمد الشرع، که در ابتدا فرمانده یک نیروی شبهنظامی برای اسد شد و سپس پس از پشت کردن دیکتاتور به او، در میانه جنگ تغییر موضع داد — را به کار گرفته است.
وظیفه آن شخص، خالد الاحمد، این است که سربازان و غیرنظامیان علوی سابق را قانع کند آینده آنان با «سوریه جدید» گره خورده است.«این ادامه جنگ قدرت درون رژیم اسد است»، انسار شاههود، پژوهشگری که بیش از یک دهه رژیم دیکتاتوری را مطالعه کرده، میگوید. «این رقابت اکنون هم ادامه دارد، اما هدف دیگر راضی کردن اسد نیست؛ بلکه تلاش برای یافتن جایگزین او و کنترل جامعه علوی است.»جزئیات این دسیسهها بر اساس مصاحبه با ۴۸ فرد دارای آگاهی مستقیم از برنامههای رقیب تدوین شده است. همه به شرط ناشناس ماندن صحبت کردند. رویترز همچنین سوابق مالی، اسناد عملیاتی و مجموعهای از پیامهای صوتی و متنی را بررسی کرده است.
استاندار منطقه ساحلی طرطوس، احمدالشامی، گفت مقامات سوریه از خطوط کلی این طرحها آگاهاند و آماده مقابله با آنها هستند. او وجود شبکه اتاقهای فرماندهی را نیز تأیید کرد، اما گفت این شبکه تضعیف شده است.الشامی در پاسخ به پرسشهای رویترز درباره این توطئهها گفت: «ما مطمئنیم آنها نمیتوانند کاری مؤثر انجام دهند، با توجه به اینکه ابزارهای قدرتمندی در زمین ندارند و تواناییهایشان ضعیف است,»