آغاز صدارت امیرکبیر

میرزا محمدتقی‌خان فراهانی، ۲۸مهرماه ۱۲۲۷ خورشیدی صدراعظم ناصرالدین‌شاه شد و امیرکبیر نام گرفت. میرزامحمدتقی‌خان فراهانی مشهور به امیرکبیر تا ۲۲ آبان‌ماه ۱۲۳۰ خورشیدی در مقام صدارت عظمای دربار ناصری خدمات ارزنده‌ای انجام داد و بانی بسیاری از اصلاحات سیاسی و اجتماعی در این دوران بود؛ اصلاحاتی که با قتل او به دست عوامل دربار با شکست مواجه شد.

سروسامان دادن به خزانه کشور و قطع حقوق بسیاری از درباریان و وابستگان آن‌ها، تأسیس اداره آگاهی، واگذاری محاکم شرع به علمای صالح و براندازی رسم شکنجه، ساخت بیمارستان و مایه‌کوبی اجباری آبله در جامعه، ایجاد چاپارخانه برای مرسولات پستی، تأسیس مدرسه دارالفنون و راه‌اندازی نخستین روزنامه در ایران به‌نام وقایع اتفاقیه، فرستادن ایرانیان به خارج برای تحصیلات و تدریس در ایران، استخدام استادان خارجی و تصمیم به جایگزینی آنها با ایرانیان، ترویج ترجمه و انتشار کتب علمی و... ازجمله بخشی از خدمات ارزنده او بود. امیرکبیر روز شنبه ۲۰ دی‌ماه ۱۲۳۰ در حمام فین کاشان به قتل رسید و جسدش به کربلای معلا انتقال داده و در حرم امام حسین(ع) دفن شد.