حمیدرضا قاسمی کارشناس اقتصادی میگوید: سقف منابع هدفمندی یارانهها ۶۶ درصد رشد داشته که درواقع میتوان گفت در مصارف کمبرآوردی داشتیم و سقف درآمدی در سال گذشته محقق نشده بنابراین در بخش درآمدی بیشبرآورد صورت گرفته است. همچنین منابعی که برای کالابرگ میخواهیم اختصاص دهیم نامشخص است. مجموع اینها ناترازی را نشان میدهد که ۲۳۰ هزار میلیارد تومان در بحث هدفمندی یارانهها که بخش زیادی از آن به محرومیتزدایی مربوط میشود کسری بودجه وجود دارد.
در تبصره «۲» بودجه، ۳۱ هزار میلیارد تومان منابع برای تخصیص وام به مشاغل کوچک و خانگی پیشبینی شده است. در لیست مصرفکنندگان این وامها، نام نهادها و بنیادها هم دیده میشود. بهطوری که قرار است در بودجه ۱۴۰۳، ۳ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان به بنیاد شهید، ۳ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان به بنیاد برکت، ۳ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان به بسیج سازندگی، ۳ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان به صندوق نوآوری و شکوفایی و ۲ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان به بنیاد علوی اختصاص یابد. اینکه چرا در سالی که با نام رشد تولید با مشارکت مردم نامگذاری شده است، منابع بودجه به حمایت از نهادهای عمومی تعلق میگیرد، در گفتوگو با «حسین رجبپور» کارشناس اقتصادی بررسی شد.
در سه بودجه ارائهشده در دولت رئیسی منابع عمومی دولت ۱۲۲ درصد افزایش پیدا کرد، درآمدهای نفت با ۶۷ درصد رشد به ۵۸۲ هزار میلیارد تومان رسید و بودجه شرکتهای دولتی ۱۳۸ درصد رشد کرد اما درآمدهای مالیاتی با رشدی بیش از ۳۰۰ درصد همراه شد. یعنی درآمدهای مالیاتی نسبت به آخرین بودجه دولت روحانی نزدیک به چهار برابر شد. ماموریت دولت همانند سالهای قبل رشد تولید است. این بار این رشد تولید قرار است با مشارکت مردم اتفاق بیفتد اما در بودجهای که قرار است از دل آن این هدف رنگ تحقق بگیرد، فشار بر مردم احساس میشود.
ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم درست یک سال پیش در اردیبهشتماه ۱۴۰۲ برای مهار تورم و رشد تولید دستوراتی داد که در ۱۰ بند به دستگاههای مختلف کشور تکلیف شد. یک سال از این ۱۰ فرمان گذشته و حالا انتشار لیست تورم توسط بانک مرکزی نشان میدهد نهتنها در مهار تورم موفقیتی حاصل نشده بلکه رکورد ۸۰ساله نرخ تورم توسط دولت سیزدهم شکسته شده و به بالای ۵۲ درصد رسیده است.
منابع رونق تولید حذف شد. در بودجه ۱۴۰۳، تسهیلاتی که در سالهای قبل برای رونق تولید خرج میشد با جمع شدن در حسابی به نام پیشرفت و عدالت قرار است به کسبوکارهای خانگی و خرد پرداخت شود.
بانکهای کشور که وام دادن به خودشان را پیشتر در سابقه داشتند حالا تبدیل به ابربدهکار بانکی شدهاند و در بین بدهکاران، بیشترین معوقات را از آنِ خود کردهاند. براساس آخرین لیست منتشرشده در بانک مرکزی، ۹ بانک کشور ۱۵۱ هزار و ۲۱۰ میلیارد تومان به زیرمجموعههای متعلق به خود تسهیلات پرداخت کردهاند. این عدد تنها از بین ۱۲ بانک و مؤسسه اعتباری که اطلاعاتشان منتشر شده استخراج شده و اطلاعات ۲۳ بانک و مؤسسه اعتباری دیگر در دسترس نیست.