نگاه خارجی

آنچه در این ستون می‌خوانید، دیدگاه‌های رسانه‌‌های خارجی است که صرفا جهت اطلاع‌رسانی منتشر می‌شود و این دیدگاه‌ها موضع روزنامه «هم‌میهن» نیست.

چرا اسرائیل نگران دوستی ایران و روسیه است؟

آری ایگوزی

تحلیلگر نظامی

درحالی‌که کاخ سفید زنگ خطر استفاده روسیه از پهپاد‌های ایرانی در اوکراین را به صدا درآورده، بزرگترین دشمن ایران در خاورمیانه، اسرائیل، با احتیاط به روابط فزاینده مسکو و تهران چشم دوخته است و تلاش می‌کند عمق آن را پیش‌بینی کند. به گفته تحلیل‌گران، این نگرانی وجود دارد که ایران بتواند در کوتاه‌مدت به نتایج ملموسی دست یابد. ایران فروش تسلیحات به روسیه را تکذیب کرده، اما استدلال‌اش مقامات آمریکایی و اروپایی را متقاعد نکرده است. جان‌کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید گفته کمک ایران به روسیه «تنها نمونه دیگری از تمایل ایران برای صدور خشونت است و هم ایران هم روسیه باید پاسخگو باشند.» اما مثل هر چیز دیگری در خاورمیانه، این موضوع هم به همین سادگی نیست. به گفته تحلیل‌گران و منابع اسرائیلی، دلایل زیادی برای این نگرانی وجود دارد. یک منبع نظامی اسرائیلی به برکینگ‌دیفنس گفته شاید اولین دستاورد ایران این باشد که در یک جنگ در حال وقوع در کنار روسیه قرار گرفته است. اواخر هفته گذشته کربی به خبرنگاران گفت «پرسنل نظامی ایرانی» در کریمه حضور داشتند تا به روسیه در عملیات پهپاد‌ها «کمک کنند.»

عاموس گیلیاد سرتیپ بازنشسته اسرائیلی به بریکینگ دیفنس گفته: «ایرانی‌ها در عملیات پهپاد‌های مسلح خود در اوکراین، تجربه کسب می‌کنند. آن‌ها در کنار روس‌ها عمل می‌کنند و چیز‌های زیادی یاد می‌گیرند.» اسرائیل قبلاً با عملیات مشکوک پهپاد‌های ایرانی مواجه شده؛ از جمله در یک عملیات غافلگیرکننده سال گذشته که طی آن اف-۳۵‌های اسرائیلی دو پهپاد ایرانی را سرنگون کردند. اما مواجهه اسرائیل به‌هیچ‌وجه با تعداد پهپاد‌های حاضر در اوکراین برابری نمی‌کرد.

یکی از مسائل مهم برای اسرائیل این است که بداند آیا روسیه حاضر است به درخواست ایران، موضع خود را در قبال سوریه تغییر ‌دهد یا خیر. یکی از دلایلی که اسرائیل تاکنون از اوکراین حمایت نکرده، این بوده که تاکنون روسیه دست اسرائیل را در سوریه برای حمله به اهداف مورد حمایت ایران و کاروان محموله‌های تسلیحاتی باز گذاشته است. اسرائیل نمی‌خواهد این وضعیت را تغییر دهد، اما یک کارشناس اطلاعاتی اسرائیل می‌گوید این امکان وجود دارد که اکنون تهران اهرم کافی برای اعمال فشار به روسیه را داشته باشد. ایران در حال حاضر در مرز آذربایجان در حال تقویت قدرت نظامی است. هفته گذشته سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران رزمایشی را در مرز آذربایجان آغاز کرد که شامل رزمایش ساخت پل روی رودخانه ارس بود. اسرائیل در درگیری‌های قبلی آذربایجان با ارمنستان (که مورد حمایت ایران و روسیه است)، از آذربایجان حمایت کرده. منابع دفاعی می‌گویند آذربایجان در حال حاضر به دنبال خرید سامانه‌های دفاعی بیشتر از اسرائیل است، اما مشخص نیست که آیا روسیه با این معاملات مخالفت خواهد کرد یا نه؟ ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، نظریه خود را در مورد منافع ایران از کمک به روسیه بیان کرده است. او در یک پیام ویدئویی برای یک کنفرانس اسرائیلی گفته: «من یک سوال از شما دارم؛ به نظر شما روسیه برای این کار به ایران چگونه پول می‌دهد؟ آیا ایران فقط به دنبال پول است؟ احتمالاً موضوع اصلاً پول نیست، بلکه همکاری با روسیه برای برنامه‌های هسته‌ای ایران است. شاید همین دلیل اصلی اتحاد روسیه و ایران باشد. صرف‌نظر از اینکه در کوتاه‌مدت چه خواهد شد، وابستگی جدید روسیه به ایران روابط بین دو کشور را در آینده تقویت خواهد کرد.» ماه گذشته، ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران در ازبکستان با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه دیدار کرد و گفت که همکاری آن‌ها در مواجهه با تحریم‌های آمریکا، هر دو کشور را «قوی‌تر» می‌کند. رئیسی گفت: «ایجاد روابط کشور‌هایی که از سوی آمریکا تحریم می‌شوند، مانند ایران، روسیه یا سایر کشور‌ها می‌تواند در حل بسیاری از مشکلات کمک کند. آمریکایی‌ها فکر می‌کنند هر کشوری را که تحریم کنند، متوقف می‌شود. تصور آن‌ها اشتباه است.» این دو در سمرقند در حاشیه نشست سازمان همکاری‌های امنیتی شانگهای ملاقات کردند؛ سازمانی که ایران درخواست عضویت کامل برای پیوستن به روسیه، چین، هند و تعدادی از کشور‌های آسیای مرکزی را داده است. ایالات متحده عضو سازمان همکاری شانگهای نیست.