نگاه خارجی
روزنامه هم‌میهن ، منتشر کننده آخرین و بروزترین اخبار داخلی و خارجی.
آنچه در این ستون می‌خوانید، دیدگاه‌های رسانه‌‌های خارجی است که صرفا جهت اطلاع‌رسانی منتشر می‌شود و این دیدگاه‌ها موضع روزنامه «هم‌میهن» نیست.
تغییر سیاست بروکسل؟
ایلان برمن
معاون رئیس شورای سیاست خارجی آمریکا
آیا اروپا بالاخره سیاست‌اش را در قبال تهران تغییر خواهد داد؟ برای دهه‌ها، مقامات اروپایی از سرسخت‌ترین طرفداران تعامل با ایران بوده‌اند و بر این باور بوده‌اند که تجارت و دیپلماسی به تعدیل رفتار تهران کمک می‌کند. در طی دو سال گذشته، این رویکرد در قالب یک تبلیغ شدید به نفع احیای توافق هسته‌ای 2015 بین ایران و غرب که یکی از اولویت‌های سیاست خارجی دولت بایدن نیز هست، خود را نشان داده است. با این حال، طی روزهای اخیر نگرش بروکسل به ایران به واسطه برخی از تصمیمات ایران در داخل و خارج، سختگیرانه‌تر شده است. یکی از دلایل این تغییر سیاست، تنشی است که در داخل ایران رخ می‌دهد. از زمانی که این اعتراضات در واکنش به مرگ یک زن جوان در اواسط سپتامبر آغاز شد و در سراسر کشور گسترش یافت. این اتفاق، به نوبه خود، ذهنیت سیاست‌گذاران در غرب را در مورد امکان تغییر اساسی در تهران برانگیخته است و مقامات اروپایی در حال بسیج تحریم‌ها علیه مقامات ایران هستند تا همبستگی خود را با معترضان نشان دهند.
اما مهمترین دلیل این تغییر رویکرد اروپا در قبال ایران، نقش‌آفرینی ایران در بحران اوکراین بوده است. در هفته‌های اخیر، اخباری درباره کمک ایران به کرملین آمده و اعلام شده که این کمک‌ها به تقویت تلاش‌های جنگی ولادیمیر پوتین، علیه اوکراین، منجر شده است. به عنوان مثال، گفته شده که تهران، تجهیزات نظامی مانند کلاه ایمنی و جلیقه‌های ضدگلوله را برای تجهیز سربازان روسی که به خط مقدم اعزام می‌شوند، تامین کرده است. یا مهمتر از آن، این کشور محموله‌های متعددی از جمله پهپادهای ساخت ایران را برای ارتش روسیه ارسال کرده است و مربیان نظامی را به کریمه اعزام کرده است تا به سربازان روسی در عملیات درست آنها کمک کنند. هرچند ایران این ادعاها را تکذیب کرده و فقط تائیدکرده که تعداد محدودی پهپاد، آن هم قبل از حمله روسیه به اوکراین، به مسکو فروخته است.
به هر حال این‌طور به نظر می‌رسد که مسکو از کمک‌های ایران در مسیر نادرست استفاده می‌کند. اخیرا جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا ادعا کرده: «تهران اکنون مستقیماً در زمین و از طریق تهیه سلاح‌هایی که بر غیرنظامیان و زیرساخت‌های غیرنظامی در اوکراین تأثیر می‌گذارد، درگیر است.»
با در نظر گرفتن این روند باید گفت که ایران وارد مهمترین درگیری اروپا در بیش از نیم قرن گذشته شده است. در پی این نقش‌آفرینی، مقامات اروپایی مانند جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، به‌طور فزاینده‌ای به‌سوی این تفکر گرایش یافته‌اند که بازی خورده‌اند. تحدید نظرها در اروپا در مورد ایده تعامل مجدد با ایران شروع شده است.
به لحاظ مواضع اعلامی، این‌طور به نظر می‌رسد که بایدن هم در این خصوص با اروپایی‌ها موضع مشترکی دارد. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا علناً اعلام کرده است که با توجه به اوضاع داخلی ایران و نقش این کشور در کمک به جنگ روسیه، «چشم‌انداز کوتاه‌مدتی» برای توافق هسته‌ای جدید با تهران وجود ندارد. راب مالی، نماینده دولت آمریکا در امور ایران نیز مدعی است که کاخ سفید در حال تدارک «تحریم‌های جدید» علیه ایران در پاسخ به نحوه برخورد دولت ایران با معترضان داخلی است. با این حال، در فضای خصوصی، بسیاری از مطلعان می‌گویند که پیشنهادات کاخ سفید برای تعامل با ایران، که مستلزم لغو تحریم‌های گسترده در ازای نوعی سازش هسته‌ای است، هنوز هم روی میز است.
به عبارت دیگر، به نظر می‌رسد اروپایی‌هایی که زمانی در خصوص ایران آرمان‌گرا بودند، حالا در مقایسه با آمریکا به سمت دیدگاهی عملگراتر در حال حرکت هستند. دلیل این تغییر دیدگاه نیز این است که مقامات اروپایی به‌طور فزاینده‌ای به این نتیجه رسیده‌اند که جمهوری اسلامی ایران قطعاً تصمیم مهمی در انتخاب طرف دیگر جهان امروز اتخاذ کرده است و وزن خود را مستقیما در حمله روسیه به اوکراین، پشت سر مسکو قرار داده است.
