مخالفت وزارت ارتباطات با اینترنت طبقاتی

گروه فناوری: با اعمال محدودیت روی برخی پلتفرم‌های خارجی، ناگفته پیدا بود که این عامل به فراهم شدن امکان استفاده از اینترنت آزاد برای برخی از افراد خاص می‌انجامد. به‌مرور زمان این مسئله سر‌و‌شکلی جدی‌تر به خود گرفت و به مفهومی به‌نام اینترنت طبقاتی تبدیل شد و  یکی از اصطلاحاتی که شاید فقط در ایران معنا و مفهوم داشته باشد. چنین روشی در ایران با مطرح شدن طرح صیانت به‌شکلی رسمی‌تر دنبال شد. طرح صیانت در دوره‌ی یازدهم مجلس شورای اسلامی مطرح شد و یکی از پرحاشیه‌ترین طرح‌ها در مجلس شورای اسلامی بود که انتقادات وسیعی را به همراه داشت و هنوز هم تصویب نشده است.

بسیاری از مخالفان این طرح بر این باورند که تصویب آن، کاربران را از دسترسی به اینترنت بین‌الملل محروم می‌کند، درحالی‌که دسترسی آزاد به اطلاعات از حقوق شهروندی است و جلوگیری از دسترسی به آن نقض حقوق شهروندی به حساب می‌آید. از آن طرح تصویب نشده، بدعتی به‌نام اینترنت طبقاتی به‌جا ماند. در این طرح کاربران به بخش‌های مختلف دسته‌بندی می‌شوند و برای هر بخش بر اساس مقررات، برخی محدودیت‌ها برداشته می‌شود.  در همان زمان گروه‌های مختلفی که این طرح شامل حال‌شان می‌شد، مخالفت خود را با چنین تبعیضی اعلام کرده و گفتند خواهان اینترنت آزاد برای همه اقشار جامعه هستند. این مسئله به‌کرات از طریق نهادهای صنفی مرتبط با اکوسیستم فناوری اعلام شد. درگیری بر سر این موضوع چنان بالا گرفت که دولت سیزدهم درنهایت اعلام کرد چیزی به اسم اینترنت طبقاتی نخواهیم داشت.

با روی کار آمدن دولت مسعود پزشکیان، مطالبات اکوسیستم اقتصاد دیجیتال برای دسترسی به اینترنت آزاد، همگام با مردم شکل جدی‌تری به خود گرفت. از محورهای اصلی وعده‌های دولت چهاردهم قبل از روی کار آمدن، اینترنت و مسئله‌ی فیلترینگ بود. یکی از وعده‌هایی که مسعود پزشکیان قبل از ریاست‌جمهوری داد این بود که تمام تلاش خود را برای اصلاح نظام ناکارآمد فیلترینگ به‌کار می‌برد و اینترنت را آزاد می‌کند.

با این‌ حرف‌ها به‌نظر می‌رسید که استفاده از اینترنت طبقاتی برای اقشاری خاص از جامعه کان‌لم‌یکن تلقی شده است اما با صحبت‌هایی که حسین سیمایی‌صراف، وزیر علوم درباره‌ی رایزنی برای رفع مسدودی یوتیوب برای اساتید و دانشجویان آموزش عالی زده است، دوباره پای اینترنت طبقاتی به میان آمده که در سال‌های اخیر هروقت حرفش به میان آمده، دیوار حاشایش بلند بوده است.

سیمایی‌صراف اما طوری حرف زده که انگار کار تمام شده است و رایزنی با وزارت ارتباطات قرار است که یوتیوب بدون فیتلر برای اساتید و دانشجویان داشته باشند. او گفته است: «کاربری یوتیوب عمدتاً آموزشی است و ما یک گزارش مستدل و مفصل را از سهم یوتیوب در تحقیق، پژوهش و آموزش تهیه کرده و به کمیته‌ی تعیین مصادق مجرمانه ارسال کرده‌ایم و بسیار امیدواریم باتوجه به مذاکراتی که انجام داده‌ایم حداقل برای اساتید و دانشجویان آموزش عالی از یوتیوب رفع مسدودی شود.»

او برای این‌که سندی هم برای حرف‌هایش بیاورد، گفته که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در این موضوع پیش‌قدم و پشتیبان آن‌هاست و با اطمینان اعلام کرده که این اتفاق یعنی رفع مسدودی یوتیوب خواهد افتاد.

اما پس از اظهارات وزیر علوم، روابط عمومی وزارت ارتباطات دوباره‌ بحث اینترنت طبقاتی را تکذیب کرد و گفت: «موضع وزارت ارتباطات و وزیر آن همانی است که در رسانه‌ها اعلام شده است و آن اینکه وزارت ارتباطات اعتقادی به اینترنت طبقاتی ندارد.»

عبداللهی‌نژاد گفته است که احتمالاً منظور سیمایی‌صراف وزیر علوم از بردن نام وزارت ارتباطات بحث رایگان کردن اینترنت در دانشگاه‌هاست و این موضوع یک توافق بین وزارت علوم و دادستانی مبتنی بر یک آیین‌نامه کارگروه تعیین مصادیق است و ارتباطی با وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ندارد. پیش‌تر از این سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، اعلام کرده بود به هیچ عنوان این وزارتخانه اعتقادی به اینترنت طبقاتی ندارد.